Diyarbakır Surları UNESCO Dünya Mirası Listesi’ne Girdi

Dünya Miras Komitesi’nin düzenlediği toplantıda, Diyarbakır Surları ve Hevsel Bahçeleri’nin UNESCO Dünya Miras Listesi’ne kaydedilmesi yönünde karar çıktı.

Kültür ve Turizm Bakanı Ömer Çelik, resmi Twitter hesabı üzerinden yapmış olduğu açıklamada Diyarbakır Surları ile Hevsel Bahçeleri’nin UNESCO Dünya Miras Listesi’ne kaydedildiğini duyurdu. Böylece Türkiye’den Unesco Dünya Mirası Listesi’nde bulunan kültürel varlık sayısı 14’e yükseldi.

Şimdi Sıra Efes’te

Almanya’nın Bonn kentinde 29 Haziran-8 Temmuz tarihleri arasında düzenlenecek Dünya Miras Komitesi’nin 39. dönem toplantısında Dünya Miras Listesine dahil edilecek yeni doğal ve kültürel varlıklara karar veriliyor.

UNESCO’nun Dünya Kültür Mirası listesi için bu yıl Türkiye’den iki aday olmak üzere toplam 31 aday bulunuyordu. Efes Antik Kenti ile Diyarbakır Surları ve Hevsel Bahçeleri Kültürel Peyzajı Türkiye’den aday olan yerlerdi. Diyarbakır Surları ve Hevsel Bahçeleri’nin UNESCO Dünya Mirası Listesi’ne alınması ile gözler Efes’e çevrildi. Komite tarafından Efes için alınacak karar dört gözle bekleniyor.

Diyarbakır Surları

Dicle Nehri Vadisi’nden 100 metre yükseklikte konumlanan ve birbirini tamamlayan iç ve dış kaleden oluşan Diyarbakır Kalesi ve Surları kente egemen olan 30 kadar uygarlığın mimari karakterlerini, dönemlerinin sanatsal üsluplarını yansıtan oyma ve kabartma motiflerini ve kitabelerini sergileyerek Anadolu tarihinin yazıya dönüştüğü ve toplu olarak görülebildiği tek örnektir. Diyarbakır Kalesi ve Surları geçirdikleri tarihi dönemlerin en önemli yazılı belgelerini bulunduran ve insan eli ile yapılan en görkemli ve büyük anıtsal yapılardan biridir. Sur duvarları boyunca, Dağ Kapı, Urfa Kapı, Mardin Kapı ve Yeni Kapı olarak adlandırılan, 4 ana giriş bulunmaktadır. Siyah bazalt duvarlar Ortaçağ Askeri mimarisinin önemli örneklerindendir. Duvarlar 10-12 metre yüksekliğinde ve 3-5 metre genişliğindedir.

Diyarbakır’ın simgesi niteliğinde olan Diyarbakır surlarının ilk defa MÖ.3.000-4.000 yıllarında Huriler tarafından bugünkü İçkale’nin olduğu yerde yapılmıştır. Bu surlardan günümüze yok denilecek kadar az kalıntı gelebilmiştir. Bugünkü surlar MS.346 yılında İmparator II.Constantinius tarafından yaptırılmıştır. Diyarbakır surları, dünyadaki en uzun surlardan olan Çin Seddi’nden, Antakya surlarından ve İstanbul surlarından sonra gelmektedir.

Hevsel Bahçeleri Nedir?

Dicle Nehri kıyısında, Diyarbakır Kalesi ile nehir vadisi arasında yer alan yaklaşık yedi yüz hektarlık verimli arazidir. Diyarbakır’ın güney batısında Dicle Vadisi içinde yer alan 700 hektarlık Hevsel Bahçeleri, Diyarbakır’ın yeşil alanıyla hem akciğeri, hem besin kaynağı, hem de simgesi. Dicle nehrinin debisinin azalmasıyla oluşan delta zamanla verimli bahçe ve bostanlara dönüştü. Uzun yıllar, şehrin sebze meyve ihtiyacı buradan karşılandı. Ayrıca Hevsel Bahçeleri bünyesinde birçok hayvan yaşıyor. Evliya Çelebi, Şemsedin Sami, Mehmed Uzun ve Yaşar Kemal gibi birçok edebiyatçının eserlerine konu olmuştur.

Türkiye’den daha önce UNESCO Dünya Kültür Mirası Kalıcı Listesi’nde yer alan tarihi yerler şunlar;

İstanbul’un Tarihi Alanları
Divriği Ulu Camii ve Darüşşifası (Sivas)
Hattuşaş (Boğazköy)
Nemrut Dağı (Adıyaman)
Xanthos-Letoon (Antalya)
Safranbolu (Karabük)
Truva Antik Kenti (Çanakkale)
Selimiye Camii ve Külliyesi (Edirne)
Çatalhöyük (Konya)
Bergama (İzmir)
Cumalıkızık (Bursa)
Pamukkale (Denizli)
Kapadokya (Nevşehir)