Danimarka’da 5.000 Yıllık Bataklık Cesedi Bulundu

Danimarka’daki bataklıkta bulunan bir ‘bataklık cesedi’, Neolitik dönemde kurban edilmiş bir insanın kalıntıları olabilir.

Arkeologlar, Danimarka’da bir çakmaktaşı balta ve hayvan kemiklerinin kalıntılarının yanında bir bataklık cesedinin iskelet kalıntılarını keşfettiler. Bulgular, bu kişinin 5.000 yıldan daha uzun bir süre önce ritüel olarak kurban edildiğine işaret ediyor.

Şimdiye kadar, kişinin cinsiyeti ve ölüm anındaki yaşı gibi kurban hakkında çok az şey biliniyor. Ancak araştırmacılar, cesedin Neolitik dönemde kasıtlı olarak bataklığa yerleştirildiğini düşünüyor.

(İlgili: 2000 Yıllık Bataklık Cesetleri Hala Gizemini Koruyor)

Kazı başkanı Emil Struve, “Bu, Danimarka Neolitik döneminin ilk aşaması. İnsan kurban etme geleneklerinin bu kadar eskiye dayandığını biliyoruz – bunun başka örneklerine de sahibiz.” diyor.

Bugüne kadar Kuzeybatı Avrupa’da düzinelerce bataklık cesedi bulundu – özellikle bataklıklarda insan kurban etme işleminin birkaç bin yıldır sürdüğü Danimarka, Almanya, Hollanda ve Britanya’da.

Struve, “Buradaki bölgede, birkaç farklı bataklık cesedi var. Bu, Neolitik döneme kadar uzanan bir gelenek.” diyor.

Eski kemikler

Arkeoloji ekibi, en son kemik kalıntılarını Ekim ayında bir konut geliştirme inşaatı öncesinde buldu. Şimdi kurutulan alan, büyük Zelanda adasında ve Danimarka’nın başkenti Kopenhag’ın hemen kuzeybatısındaki Stenløse kasabası yakınlarında bir bataklıktı.

Struve, Danimarka yasalarının arkeologların üzerine inşa edilecek tüm araziyi incelemesini gerektirdiğini ve Stenløse bataklık cesedinin ilk kemiklerinin bölgede bir test kazısı sırasında bulunduğunu söylüyor.

Arkeologlar şimdi, ilkbaharda zeminin buzunun erimesiyle, bölgeyi tamamen kazacak. Ancak ilk kazılarda bacak kemikleri, bir leğen kemiği ve bazı dişlerin hala yerinde olduğu bir alt çene parçası ortaya çıkarıldı. Vücudun diğer kısımları, bataklıkta koruyucu bir turba tabakasının dışında kalmıştı ve korunmadı.

Struve, vücudun cinsiyetinin pelvise göre belirlenebileceğini ve dişlerdeki aşınmanın bireyin yaşını gösterebileceğini umuyor. Ek olarak, dişler, kişinin kimliği hakkında daha fazla bilgi verebilecek antik DNA kaynakları olabilir.

Bataklık cesetleri

Struve, cesedin yanında bulunan çakmaktaşı balta başının yapıldıktan sonra cilalanmadığını ve hiç kullanılmamış olabileceğini söylüyor ve bu nedenle bunun da kasıtlı bir adak olması muhtemel görünüyor.

Koelbjerg Adamı olarak bilinen dünyanın en eski bataklık cesedi, 1940’larda Danimarka’da bulundu ve 10.000 yıl öncesine tarihlenebilir, diğerleri yaklaşık 2.500 yıl öncesine kadar bölgedeki Demir Çağı’na tarihleniyor.

En ünlü ve en iyi korunmuş bataklık cesetlerinden biri, 1950’de Danimarka’nın Jutland Yarımadası’nda bulunan ve yaklaşık MÖ 400’de kurban edildiği düşünülen Tollund Adamı.

Bataklık cesetlerinden birkaçı suya düştükten sonra boğulan kaza kurbanları gibi görünüyor, ancak arkeologlar çoğunun kasıtlı olarak, belki de kıtlık veya diğer felaket zamanlarında insan kurbanı olarak öldürüldüğünü düşünüyor.

Cardiff Üniversitesi’nde emekli tarih, arkeoloji ve din profesörü olan Miranda Aldhouse-Green, eski insanların muhtemelen bataklıkların bedenleri koruyabileceğinin farkında olduklarını söylüyor: “Bir bedeni bataklığa koyarsanız çürümez, yaşayanlar ve ölüler dünyası arasında kalır.”

Live Science. 14 Aralık 2022.