Çin’deki 2.000 Yıllık Mezarda Çelik Akupunktur İğneleri Bulundu

Çin’deki ünlü Haihun Markisi’nin mezarında bulunan iğnelerin, dünyanın bilinen en eski çelik akupunktur iğneleri olduğu doğrulandı.

Bu keşif, geleneksel Çin tıbbı tarihinde önemli bir dönüm noktasını temsil ediyor.

Mezarın sahibi olan ve Batı Han Hanedanlığı (MÖ 206 – MS 25) döneminde tahttan indirildikten sonra Haihun Markisi unvanını alan Liu He’nin yakınına yerleştirilmiş, yaldızlı lake bir kutunun içindeki yeşimden yapılmış bir tüpün içinde bulunan iğneler, parçalanmış ve oldukça korozyona uğramış halde bulundu.

Kazı ekibinin başındaki Yang Jun, “Kırık yeşim tüp bölümünde en az beş iğne parçası görünüyordu. Bunlardan yalnızca biri tamamen çıkarılabildi; diğerleri içeride gömülü halde kaldı ve üzerlerinde çürümüş tekstil kalıntıları vardı” diyor.

(İlgili: Çelik Ne Zaman İcat Edildi?)

Araştırmacılar, eserlerin korunmasını öncelikli tutarak yalnızca doğal olarak ayrılmış parçaları dikkatle analiz etti.

Yapılan ileri testler, iğnelerin “kızartma (frying)” yöntemiyle üretilmiş çelikten yapıldığını ortaya koydu. Bu yöntem, çelik üretiminde kullanılan erken ve önemli bir teknikti. İğnelerin çapı ise yalnızca 0,3 ila 0,5 milimetre olup, modern akupunktur iğneleriyle karşılaştırılabilir incelikteydi.

Yakınlarda bulunan ve üzerinde “Dokuz İğne Takımı Tamdır” yazılı bir ahşap etiket, bu objelerin kimliğini doğruladı.

Pekin Üniversitesi’nden doktora araştırmacısı Wang Chuning, “Bu, antik tıbbi metinlerde tarif edilen ‘Dokuz İğne’ türlerinden biri olduklarını kesin olarak ortaya koyuyor” diyor.

Uzmanlar, bu çelik yeniliğinin önemini özellikle vurguluyor.

Çin Geleneksel Tıp Bilimleri Akademisi’nden araştırmacı Zhou Qi, “Demir iğneler kolayca paslanır ve enfeksiyon riski taşır. Altın veya gümüş iğneler ise çok yumuşaktır ve bu kadar ince yapmak zordur. Çelik iğneler, daha gelişmiş tekniklerin uygulanmasını ve vücutta daha uzun süre kalmalarını mümkün kılarak taş veya kaba metal aletlerden büyük bir sıçramayı temsil eder” diyor.

Çin Geleneksel Tıp Bilimleri Akademisi Direktörü Gu Man ise, “Bu, Çin’de çelikten yapılmış tıbbi iğnelere dair bilinen en eski fiziksel kanıt” diyor.

Gu’ya göre, bu keşif Batı Han Hanedanlığı dönemine gelindiğinde ileri “kızartma” çelik teknolojisinin akupunktur iğnesi üretiminde zaten kullanıldığını kanıtlıyor.

Gu, “Bu malzeme bilimindeki atılım, doğrudan akupunktur araçlarının evrimini ve tıbbi uygulamanın gelişimini beslemişti” diyor.

Haihun Markisi’nin mezarı, 2.000 yıldan daha eski ve son on yılın Çin’deki en önemli arkeolojik keşiflerinden biri olarak kabul ediliyor.

Global Times. 26 Haziran 2025.