Çin’de Kemikten Yapılmış Tunç Çağı Patenleri Keşfedildi

Çin’deki bir Tunç Çağı mezarında bulunan kemikten yapılmış buz patenleri, Avrasya’nın doğusu ile batısı arasında teknolojik takası gösteriyor.

Çin’deki arkeologlar, bazı arkeologların kayak yapmanın doğum yeri olduğunu düşündükleri dağlık bir bölge olan ülkenin batısındaki Sincan Uygur Özerk Bölgesi’nde hayvan kemiğinden yapılmış 3.500 yıllık buz patenleri ortaya çıkardılar.

Çin’de bugüne kadar bulunan en eski buz pateni olan bu patenlerin, öküz ve at kemiklerinden yapıldığı belirtiliyor. Sincan Uygur özerk bölgesel hükümetine bağlı arkeologlar, bunların bölgenin başkenti Urumçi’nin yaklaşık 385 kilometre batısındaki Gaotai Harabeleri’ndeki bir mezarda bulunduğunu söylüyor.

(İlgili: Çin’de 2.400 Yıllık Sifonlu Tuvalet Bulundu)

Patenlerin avlanmak için mi yoksa normal seyahat için mi kullanıldığı bilinmiyor. Ayakkabıya bağlanabilmeleri için her iki ucunda delikler olan düz bir kemik parçasından oluşuyorlar. Ortaya çıkan “bıçak”, modern patenlere kıyasla çok düz, ancak kullanıcının buz üzerinde kaymasını sağlayan kesici bir kenar oluşturulmuş.

Sincan Kültürel Eserler ve Arkeoloji Enstitüsü’nden arkeolog Ruan Qiurong, yeni bulunan patenlerin tarih öncesi Avrupa’daki buz patenleriyle neredeyse tamamen aynı olduğunu ve bunun, Tunç Çağı’nda eski batı ve doğu arasında teorize edilmiş bir bilgi alışverişinin yeni kanıtı olarak yorumlanabileceğini söylüyor.

Qiurong, bunların Çin’de buz pateninin kökenlerini incelemek için de nadir bulunan fiziksel malzemeler olduğunu söylüyor.

Tunç Çağı kalıntıları

Buz patenlerinin bulunduğu Goaotai Harabeleri, 2015 yılında keşfedilen Jirentai Goukou (Jartai Geçidi) arkeolojik sit alanının bir parçası. Alan, eski bir yerleşim yeri ve yakınlarda, taş levhalarla çevrili yüksek bir platform içinde yer alan bir mezar kompleksinden oluşuyor.

Arkeologlar, sitenin yaklaşık 3.600 yıl öncesine, bölgenin Tunç Çağı’nın sonlarında Orta Asya’nın bazı kısımlarını ve Avrupa’nın uzak doğusuna da yayılan Andronovo sığır çobanları kültüründen insanlar tarafından iskan edildiği zamana ait olduğunu düşünüyorlar. Arkeologlar, mezar platformunun Sincan’daki ve muhtemelen Avrasya bozkırlarındaki en iyi korunmuş Tunç Çağı mezar yapılarından biri olduğunu söylüyor.

Qiurong, mezarların bölgenin ilk sığır çobanları arasında soylu bir aileye ait olduğunun düşünüldüğünü söylüyor. Burada yapılan kazılar, ölü gömme törenlerinin, inançlarının ve sosyal yapılarının önemli yönlerini ortaya çıkarıyor.

17 sıra taştan yapılmış vatoz benzeri bir yapı da dahil olmak üzere mezarların diğer özellikleri, olası bir güneş tapınma inancına işaret ediyor.

Tekerlekler ve vagonlar

Arkeologlar burada ayrıca, mezar platformunu inşa etmek için kullanılmış gibi görünen düzinelerce ahşap vagon veya el arabasının kalıntılarını da buldular. Bu kalıntılar, 11 masif ahşap tekerlek ve kasnaklar ve miller dahil 30’dan fazla ahşap parça içeriyor.

Qiurong, “Vagonların mezarların etrafındaki yüksek platformu inşa etmek için kullanıldığına ve daha sonra sökülüp kasıtlı olarak gömüldüğüne belirledik.” diyor.

Goaotai Harabelerinde bulunan kemik patenler, kayıtlardaki en eski olanlar değil, ancak şaşırtıcı bir şekilde Finlandiya’da bulunan 5.000 yıllık patenlere benziyor; ve benzer buz patenleri kuzey Avrupa’daki arkeolojik alanlarda da bulundu.

Bilim insanları, Finlandiya’da bulunan patenlerinin, kışın donan on binlerce küçük gölün bulunduğu güney Finlandiya’nın çoğunlukla düz bölgelerinde eski insanlar tarafından kullanıldığını düşünüyor.

Çin’in dağlık Sincan bölgesi de kayak yapmanın doğum yeri olabilir.

Bazı arkeologların 10.000 yaşında olabileceğini düşündükleri kuzey Sincan’ın Altay Dağları’ndaki mağara resimleri, avcıları kayak gibi görünen şeyler üzerinde tasvir ediyor. Ancak diğer arkeologlar, mağara resimlerinin güvenilir bir şekilde tarihlenemeyeceğini söyleyerek iddiaya karşı çıkıyor.

Live Science. 7 Mart 2023.