Çin’de Bir Kase İçinde 2.400 Yıllık Çay Kalıntısı Bulundu

Çin’deki Zhou Krallığı’nın antik başkentindeki Savaşan Devletler dönemine ait bir mezardan bir kasede kömürleşmiş çay kalıntıları bulundu.

Çin’in Shandong eyaleti, Zoucheng’deki Zhou Krallığı’nın eski başkentinde bulunan küçük bir çay kasesi. C: Jiang et al. 2021

Pekin Bilim ve Teknoloji Üniversitesi Kültürel Miras ve Bilim ve Teknoloji Tarihi Enstitüsü’nden Profesör Shuya Wei ve meslektaşları, “Çin, dünyada çayı keşfeden ve yetiştiren ilk ülke.” diyor.

“Çin efsanesinde, Çin bitkisel tıbbı Shennong’un Classic of Materia Medica adlı kitabına göre, çay ilk olarak MÖ 2737’de İmparator Shen Nung tarafından bir panzehir olarak keşfedildi.”

“Çay ekiminin ilk bahsinin, muhtemelen Savaşan Devletler döneminde (MÖ 475-221) yazılmış, geleneksel tarım olaylarını kaydeden eski bir Çin almanak olan Xiaxiaozheng’de geçtiğine inanılıyor.”

(Çin İmparatorunun Mezarında 2,150 Yıllık Çay Bulundu)

“Literatürlere göre, İlkbahar ve Sonbahar döneminde (MÖ 770-476) çay adak ve sebze olarak kullanılmış, Savaşan Devletler döneminde ve erken Batı Han hanedanlığı döneminde Sichuan eyaletinde çay yetiştiriciliği, çay yapma teknikleri ve çay içme geleneği başka yerlere yayılmaya başlamıştı.”

Ancak çayın fiziksel kanıtı, çayın kökenini, gelişimini, işlevini ve kültürünü doğrulamak için çok önemli.

Araştırmacılar, “Arkeolojik bitki yaprak kalıntıları uzun yıllar gömülü kaldığından ve çoğu çürümüş veya kömürleşmiş olduğundan, arkeolojik kazılarda bitki yaprak kalıntıları bulmak çok zor.” diyor.

Yakın zaman önce ise, Shandong eyaleti, Zoucheng kentindeki Zhou Krallığının antik başkent bölgesinde Xigang’daki 1 Nolu mezardan çıkarılan bir kasede 2.400 yıllık kömürleşmiş çay kalıntıları bulundu.

“Kalıntıların çay olduğu belirlenirse, bu antik çağda çay içildiğinin doğrudan kanıtı olacaktı.”

Çin’in Shandong eyaleti, Zoucheng’deki Zhou Krallığı’nın eski başkentinde bulunan bir kaseden 2400 yıllık çay kalıntısı. C: Jiang et al. 2021

Çalışmada, Profesör Wei ve ortak yazarlar, Fourier dönüşümü kızılötesi spektroskopisi (FTIR) ve diğer birkaç yöntemi kullanarak Warring State mezarından alınan örneği analiz ettiler. Referans numune olarak modern çay ve modern çay kalıntılarını kullandılar.

Elde ettikleri sonuçlar, numunenin çay olarak tanımlanabilen bol miktarda kalsiyum fitolit içerdiğini ve FTIR spektrumlarının modern çay kalıntısınınkine benzer olduğunu gösterdi.

Ayrıca hem eski örnekte hem de modern çay kalıntısında kafein, metoksibenzen bileşikleri, organik asitler ve diğer bazı bileşikleri tespit ettiler.

Araştırmacılar şöyle devam ediyor: “Antik çağlardan beri, Çin halkı her zaman çay içme alışkanlığına sahipti. Çin çayının en az 2.150 yıllık bir geçmişi olduğunu kanıtlayan ve 2016 yılında Guinness Dünya Rekorları’ndan en eski çay olarak kabul edilen Han Yangling Mozolesi’nde çayın keşfine kadar çayın gerçekte ne zaman ortaya çıktığını kanıtlayacak hiçbir fiziksel kanıt yoktu.”

Yaklaşık 2.400 yıl önce Savaşan Devletler’in ilk aşaması olan Zoucheng’de çay kalıntılarının tanımlanması, çayın kökenini yaklaşık 300 yıl daha geriye götürdü.

Ayrıca, çayın küçük bir kasede bulunması, çayın kullanımına dair ek kanıtlar sağladı. “Sonuçlarımız, çay içme kültürünün Savaşan Devletler döneminden itibaren başlamış olabileceğini gösteriyor.”


Sci-news. 13 Aralık 2021.

Makale: Jiang, J., Lu, G., Wang, Q., & Wei, S. (2021). The analysis and identification of charred suspected tea remains unearthed from Warring State Period Tomb. Sci Rep 11, 16557.

Anadolu Üniversitesi Arkeoloji Bölümü mezunu. İstanbul Üniversitesi Prehistorya Bölümü Yüksek Lisans mezunu. Aynı üniversitede Doktora adayı. İletişim: ermanbu@gmail.com

You must be logged in to post a comment Login