Çin’de 2.700 Yıllık Assur Tarzı Deri Zırh Bulundu

Araştırmacılar, Kuzeybatı Çin’deki bir at binicisinin mezarında bulunan benzersiz bir deri zırhı araştırdı. Zırhın tasarım ve yapım detayları, Çin’e getirilmeden önce MÖ 6. ve 8. yüzyıllar arasında Yeni Assur İmparatorluğu’nda ortaya çıktığını gösteriyor.

2013 yılında, Kuzeybatı Çin’deki günümüz şehri Turfan yakınlarındaki yaklaşık 30 yaşındaki bir erkeğin mezarında neredeyse eksiksiz bir deriden pullu zırhı bulundu. Bölgenin aşırı kurak iklimi sayesinde binlerce yıl boyunca sağlam kalmayı başaran bu benzeri görülmemiş bulgu, Zürih Üniversitesi Asya ve Doğu Araştırmaları Enstitüsü’nden Patrick Wertmann liderliğindeki uluslararası ekibe, MÖ ilk bin yılda askeri teknolojinin yayılmasına dair yeni bilgiler sağlıyor.

(Irak’ta Assurlara Ait Şarap Presi ve Nadir Kabartmalar Bulundu)

Pullu zırhlar, hareketliliklerini kısıtlamadan, savaşçıların hayati organlarını ekstra bir deri tabakası gibi korur. Zırhlar, yatay sıralar halinde düzenlenmiş ve bir destek üzerine dikilmiş küçük kalkan şeklindeki plakalardan yapılmıştı. Pahalı malzemeler ve zahmetli üretim süreci nedeniyle zırhlar çok değerliydi ve onları giymek seçkinlerin bir ayrıcalığı olarak kabul ediliyordu. Zırhların sahibiyle birlikte gömülmeleri nadirdi. Bununla birlikte, antik dünyada büyük ordulara sahip güçlü devletlerin ortaya çıkması, sıradan askerler için deri, bronz veya demirden yapılmış daha az değerli ama yine de etkili zırhların geliştirilmesine yol açtı.

Atlılar için standart askeri teçhizat

Araştırmacılar, zırhın yaşını belirlemek için radyokarbon tarihleme kullandılar ve MÖ 786 ile 543 arasına tarihlendirdiler. Orijinalinde yaklaşık 5.444 daha küçük puldan ve 140 daha büyük puldan yapılmıştı, deri bağcıklar ve astar ile birlikte 4 ila 5 kg ağırlığındaydı.

Zırh, gövdenin önünü, kalçaları, yanları ve vücudun alt kısmını koruyan bir yeleğe benzer. Başka birinin yardımı olmadan hızlı bir şekilde giyilebilir ve farklı boydaki insanlara uyar.

Patrick Wertmann, “Zırh profesyonelce çok sayıda üretilmişti.” diyor. Savaş arabalarının Ortadoğu’daki savaşlarda artan kullanımı ile MÖ 9. yüzyıldan itibaren atlılar için özel bir zırh geliştirildi. Bu zırhlar daha sonra, günümüz Irak’ının bazı bölgelerinden İran, Suriye, Türkiye ve Mısır’a kadar uzanan Yeni Asur İmparatorluğu’nun askeri kuvvetlerinin standartlaştırılmış teçhizatının bir parçası haline geldi.

İki zırh, farklı birimler

Kuzeybatı Çin’in tamamında 2.700 yıllık zırhla doğrudan paralellik bulunmasa da, New York Metropolitan Sanat Müzesi tarafından tutulan, kökeni bilinmeyen ikinci bir çağdaş zırhla bazı stilistik ve işlevsel benzerlikler var. İki zırhın, aynı ordunun farklı birimleri için tasarlanmış olması mümkün, yani süvari için Yanghai zırhı ve piyade için Met’teki zırh.

Yanghai zırhının, Asur kuvvetleri için çalışan ve onu eve getiren yabancı bir askere mi ait olduğu yoksa zırhın bölgeye daha önce gelen başka birinden mi ele geçirildiği belli değil. Wertmann, “Pullu zırhın Asur’dan Kuzeybatı Çin’e kadar olan rotasını tam olarak izleyemesek de, buluntu, MÖ 1. binyılın başlarında Avrasya kıtası boyunca Batı-Doğu teknoloji transferinin ender gerçek kanıtlarından biri.” diyor.

University of Zurich. 8 Aralık 2021.

Makale: Wertmann, P., Xu, D., Elkina, I., Vogel, R., Tarasov, P. E., La Rocca, D. J., & Wagner, M. (2021). No borders for innovations: A ca. 2700-year-old Assyrian-style leather scale armour in Northwest China. Quaternary International.