Çin’de 2.500 Yıllık Esrar İçme Kanıtları Bulundu

Çin’deki 2.500 yıllık mezarlarda, esrarın uyuşturucu olarak kullanılmasının en eski kesin kanıtları bulundu.

Esrar içmenin orijinal yolu. C: Xinhua Wu

Esrar genellikle tamamen doğal olarak tanıtılır. Ancak, yabani esrar aslında psikoaktif değildir ve insanlar nispeten yakın zamana kadar, psikoaktif özelliği olan mutant suşları yetiştirmeye başlamamıştı.

Esrarın uyuşturucu olarak kullanılmasının “en net kanıtını” bulan araştırmacılar, MÖ 500 yıllarına tarihlenen mezarlarda bulunan ahşap mangallarda, kimyasal THC seviyesine sahip esrarın kimyasal izlerini ortaya çıkardı.

(1000 Yıllık Şaman Kesesinde Halüsinojenler Bulundu)

Mezarlar, Çin ve Tacikistan sınırına yakın Jirzankal Mezarlığı’nda bulundu.

Bu psikoaktif esrar büyük olasılıkla Zerdüşti cenaze törenlerinin bir parçası olarak “içildi”, ancak dünyanın bu bölgesinde pipolar ve bonglar bilinmiyordu. Bunun yerine, ısıtılmış çakıl taşları tahta bir kaba yerleştiriliyor ve esrar da bu taşların üzerine yerleştiriliyordu.

Batı Çin’deki bir mezarlıkta bunun gibi mezarların kazılması, insanların yaklaşık 2.500 yıl önce ölüler için ritüel sırasında esrar yaktıkları ve dumanlarını soluduğuna dair kanıtlar verdi. C: Xinhua Wu

Ritüel muhtemelen dumanla doldurulan küçük çadırlarda yapılıyordu. Jirzankal’da hiçbir çadır bulunamadı ancak başka bir yerde bir çadır kalıntısı bulundu. Ayrıca bu uygulama, MÖ 440 yıllarında antik Yunan tarihçi Herodot tarafından tarif edilmişti:

“İskitler… onu kırmızı-sıcak taşların üstüne atıyorlar; hemen dumanı tütüyor ve hiçbir Yunan buhar banyosunun geçemeyeceği kadar bir buhar veriyor; İskitler, memnun, neşe ile bağırıyorlar.”

(En Bilinen 8 Halüsinojenik Maddenin Tarihi)

Çin Bilimler Akademisi’ndeki Yimin Yang tarafından yapılan tahta ve taşların analizi, kannabidiol (CBD) ve kanabinol izlerini ortaya çıkardı. THC (esrardaki, insanların kafasını güzel yapan madde) havaya veya ışığa maruz kaldığında kanabinollere parçalanır.

Yabani kenevir THC’nin çok düşük seviyelerine sahiptir ve benzer miktarda kannabinol ve CBD izleri bırakır, oysa CBD’den çok daha yüksek kanabinol seviyeleri bulundu.

Bu, insanların bu zamana kadar daha yüksek THC seviyelerine sahip esrar mutant suşları bulduklarını veya yetiştirdiklerini gösteriyor.

Yang, “Bu esrar içmenin en eski kimyasal kanıtı.” diyor.

Analiz, esrarın ne kadar THC içerdiğini tam olarak açıklayamıyor, ancak muhtemelen bugün içilen çoğu suştan çok daha düşüktü.

Orta Asya’daki Pamir Dağları’ndaki eski bir mezardaki keşifler arasında insan kemikleri ve ısıtıldığında psikoaktif kenevir bitkisi yakmak için kullanılmış taşlar içeren bir ahşap alet vardı. C: Xinhua Wu

Ehlilleştirilme

Esrar sativa bitkisi iki kez evcilleştirildi, diyor Max Planck İnsan Tarihi Bilim Enstitüsü’ndeki ekip üyesi Robert Spengler.

Doğu Asya’da ilk kez en az 3.500 yıl önce, yağ için yenebilecek ya da ezilebilecek tohumları ve ip yapımında ve kıyafetlerde kullanılan lifleri için yetiştirildi. Bu kenevir suşları, Asya’nın çoğunda yetişen yabani bitkiler gibi düşük THC seviyelerine sahipti.

(İskitlerin Altın Eşyaları Uyuşturucu Kullanımını Gösteriyor)

Ancak daha sonra yüksek THC suşları, insanları kafasını güzel yapmak için özel olarak üretildi ve yetiştirildi.

Arkeologlar, esrarın bundan daha önce uyuşturucu madde olarak kullanıldığına dair kanıt bulduğunu iddia ettiler, ancak Spengler bu iddiaların kanıtlanmadığını söylüyor.

Afganistan’da THC seviyelerinin yüksek olduğu yabani olarak yetişen kenevir bitkileri var, ancak bunlar muhtemelen içmek için yetiştirilen bitkilerin yabani soyundan geliyor.


New Scientist. 12 Haziran 2019.

Makale: Meng Ren, Zihua Tang, Xinhua Wu, Robert Spengler, Hongen Jiang, Yimin Yang et al. 2019. The origins of cannabis smoking: Chemical residue evidence from the first millennium BCE in the Pamirs. Science Advances.

Anadolu Üniversitesi Arkeoloji Bölümü mezunu. İstanbul Üniversitesi Prehistorya Bölümü Yüksek Lisans mezunu. Aynı üniversitede Doktora adayı. İletişim: ermanbu@gmail.com

You must be logged in to post a comment Login