Çin İmparatorunun Ölümsüzlük Arayışına Dair Kanıt Bulundu

2.200 yıllık taş yazıt, Qin Shi Huang’ın simyacılardan oluşan bir ekibi Kunlun Dağı’na ölümsüzlük iksirini aramaya gönderdiğini doğruluyor.

MÖ 221’de Çin’i ilk kez birleştiren adam, sonsuza kadar yaşamakta o kadar kararlıydı ki bir grup simyacıyı, ebedi gençliğin kaynağını bulmaları için efsanevi bir dağa gitmekle görevlendirdi. Bu çılgın görevin kanıtı, Tibet Platosu’ndaki Gyaring Gölü kıyısında araştırmacıların, grubun yolculuğuna dair ayrıntılar taşıyan bir taş yazıt bulmasıyla gün yüzüne çıktı.

Qin Hanedanı’nın kurucusu ve Çin’in ilk imparatoru Qin Shi Huang’ın ölümsüzlük saplantısıyla ünlü olduğu ve saltanatı sırasında yaşam iksirini bulmak için çok sayıda keşif seferi düzenlettiği yaygın biçimde biliniyor. Ancak bu umutsuz arayışlara dair doğrudan kanıtlara ulaşmak zor; bu nedenle bu yeni keşif oldukça değerli kabul ediliyor.

(İlgili: Çin İmparatoru Qin Shi Huang’ın Terrakota Ordusu)

Deniz seviyesinden 4.300 metre yükseklikte bulunan yazıt, Qin Hanedanı’nın küçük mühür yazısıyla kazınmış görünüyor ve şu ifadeyi taşıyor:

“İmparator Qin Shi Huang’ın saltanatının 26. yılında, İmparator Wu Dafu Yi’yi bazı simyacıları bir araba ile Kunlun Dağı’na götürmeleri ve ‘yao’ toplamaları için görevlendirdi.”

“Yao” kelimesi ot anlamına gelebileceği gibi “ölümsüzlük iksiri” olarak da çevrilebilir. Metne göre grup, Çin takvimine göre o yılın üçüncü ayında —muhtemelen MÖ 221’e karşılık geliyor— hedeflerine ulaştı.

İlk olarak 2020’de keşfedilen yazıt, Haziran 2025’e kadar fazla ilgi görmedi. Bu tarihte Çin Sosyal Bilimler Akademisi Arkeoloji Enstitüsü’nden Tong Tao, bu eserle ilgili bir makale yayımladı. Tao’ya göre bu taş yazıt, İmparatorun ebedi yaşam arzusunu doğrulamakla kalmıyor, aynı zamanda ön-Qin metinlerinde “ölümsüzlerin toplandığı ve nadir hayvanların yetiştiği” kutsal bir yer olarak geçen Kunlun Dağı’nın konumunu da ortaya koyuyor.

Bununla birlikte, herkes bu yüksek rakımlı keşfe ikna olmuş değil. Bazı yorumcular, 2.000 yıldan fazla bir süre önce Tibet Platosu’na bir sefer düzenlemenin neredeyse imkânsız olduğunu belirterek, yazıtın modern bir sahtecilik olabileceğinden şüpheleniyor. Bu şüphelerin ardından Çin Ulusal Kültürel Miras İdaresi geçtiğimiz hafta çok disiplinli bir ekibin yazıtı yerinde incelemesi için iki saha araştırması organize ettiğini duyurdu.

İdareye göre yapılan analizler keşfin gerçek olduğunu doğruladı ve böylece Qin Shi Huang’ın gerçekten böyle bir sefer emri verdiğine dair güvenilir kanıt sağlanmış oldu. Analize katılan arkeolog Zhao Chao, Xinhua haber ajansına yaptığı açıklamada, “Bu tek antik taş yazıtın tarihlendirilmesi ve doğrulanması için sistematik bilimsel yöntemler uygulandı ve Çin’de taş yazıt orijinalliği için yeni bir model oluşturuldu” dedi.

Ekip, yazıtın modern aletlerle değil, Qin dönemine özgü tekniklerle işlendiğini ve aşınma izlerinin metnin yakın zamanda kazınmış olma ihtimalini ortadan kaldırdığını ortaya koydu.

Ne yazık ki İmparator Qin için bu çabalar sonuç vermedi. Ekibin ölümsüzlük iksirini bulamadığı düşünülüyor ve imparatorun, yaşamını uzatacağı umuduyla cıva içeren iksirler içmesi sonucu vücudunda biriken zehirler nedeniyle öldüğü tahmin ediliyor.

IFL Science. 22 Eylül 2025.