Çıkan Yangında Moai Heykelleri Zarar Gördü

Kasıtlı olarak çıkarılmış olabilecek bir yangın, Paskalya Adası’ndaki bazı ikonik Moai heykellerinde “onarılamaz” hasara yol açtı.

Yerli halk tarafından Rapa Nui olarak bilinen adada Pazartesi günü çıkan yangın, adanın yaklaşık 1000 heykelinden bazılarını etkiledi. Şili Kültürel Miras Müsteşarı Carolina Pérez Dattari, bu hafta Rano Raraku yanardağ bölgesi çevresinde en az 60 hektarlık arazinin etkilendiğini söyledi.

UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde yer alan ve adadaki milli parkın bir parçası olan bu bölge, adanın ünlü heykellerinin yaklaşık 400’üne ve heykellerin yapımında kullanılan bir taş ocağına sahip.

(İlgili: Paskalya Adası’ndaki Moai Heykellerinin Gizemi Çözülüyor)

Dattari, yetkililerin moai heykellerine verilen zararları değerlendirmek için sahada olduklarını söyledi. Rapa Nui yetkilileri yaptığı açıklamada, “gönüllü eksikliğinin” yangının kontrolden çıkıp yayılmasına neden olduğunu söyledi.

Adadaki milli parkı yöneten Ma’u Henua topluluğunun yöneticisi Ariki Tepano yaptığı açıklamada, heykellerdeki hasarın “onarılamaz ve gözlerinizin gördüğünün ötesinde sonuçları olduğunu” söyledi. “Moailer tamamen kömürleşmiş ve ateşin üzerlerindeki etkisini görebiliyorsunuz.”

Yangın, Rapa Nui Belediye Başkanı Pedro Edmunds Paoa’nın bu hafta yerel basına teyit ettiği gibi, kasıtlı olarak çıkarılmış olabilir.

Paoa, “Rapa Nui’deki tüm yangınlara insanlar neden oluyor. Yangının neden olduğu hasar geri alınamaz. Orijinal ve sembolik bir taşın çatlaması, kaç milyon, euro veya dolar verilse de geri alınamaz.” dedi.

Belediye başkanı, bazı moailerin “yarı gömülü olduğunu ve onları kurtaran şeyin bu olduğunu”, ancak “yüzeydekilere ateşten etkilendiğini” söyledi.

Rapa Nui, Güney Pasifik Okyanusu’ndaki Polinezya Üçgeni’nde, Şili’nin batı kıyısından yaklaşık 3.500 kilometre uzakta bulunan bir Şili bölgesi. Adanın devasa heykelleri 10. ve 16. yüzyıllar arasında oyulmuştu ve ortalama 4 metre yüksekliğinde, bazıları 19.8 metre uzunluğunda.

Bölge, dünyanın en izole yerleşim yerlerinden biri. Adada tam zamanlı olarak yaklaşık 5.000 kişi yaşıyor ve her yıl binlerce turist ziyaret ediyor. Adanın tam zamanlı nüfusunun çoğu, milli parkı ve çevresindeki turizm altyapısını koruyan Rapa Nui halkının torunları.

Belediye Başkanı Paoa, verdiği röportajda, Şili hükümeti tarafından milli parka verilen kaynak eksikliğinden dolayı yangın için bazı suçlamalar yapıyor gibi görünüyordu: “Devlet her zaman eksik kalıyor. Bu çatışmaların çoğu bir önleme planı ile ilgili. 16.000 hektarlık bir parkımız var, dünyanın en büyük açık hava müzesi… Şili’nin sahip olduğu en önemli şey bu ve ilgilenilmiyor.”

Gizmodo. 7 Ekim 2022.