Çerokiler Ruhlar Dünyası için Tersten Yazılar Yazmış

Alabama’daki Çeroki insanları, bir mağarada toplanmış ve ruhani dünya ile iletişim kurmak için tersten yazılar yazmış.

Çalışmanın araştırmacıları, duvarlarında yaklaşık 200 yıllık Çeroki hece yazısı bulunan, Alabama’daki Manitou Mağarasını inceliyor. C: A. Cressler; Antiquity

Yeni bir çalışmayla, yaklaşık 200 yıl önce Çerokilerin Alabama’da bir mağarada toplandıkları ve yeni, zengin alfabelerini kullanarak duvarlara ve tavana dini törenlerle ilgili mesajlar bıraktığı anlaşıldı. Yazılarda; Çeroki atalarının ve lakros (lacrosse) oyununun öncüsü olan stickball oyununun kayıtları yer alıyor.

Araştırmacılar, bazı dini mesajların, Çerokilerin (Cherokee) ruhlar dünyasına bir geçiş olarak görmüş olabilecekleri bu mağarada muhtemelen ruhlar onları okuyabilsin diye tersten yazıldığını söylüyor.

(1.500 Yıllık İnsan Dışkısında Zehirli Yılan Dişi Bulundu)

Günümüz araştırmacıları, 2006 yılında kâşifler Manitou Mağarasındaki işaretleri buldukları andan itibaren bu yazılardan haberdar. Ancak; içlerinde federal hükümetçe tanınmış üç Çeroki kabilesinden insanların da bulunduğu bir grup arkeolog,  şimdi bu yazıları tercüme etmek için birlikte çalışıyor.

Kabilenin kendi alfabesinde yazılmış tarihi mağara yazıları keşfetmenin ender rastlanan bir şey olduğunu söyleyen Knoxville’deki Tennessee Üniversitesi’nden tanınmış emekli bir antropoloji profesörü ve bu çalışmanın da baş arkeoloğu olan Jan Simek, “Burada karşımızdaki şey, Yerli Amerikalılarca kullanılmış bir mağara ve mağaranın duvarları Yerli Amerikan tarzında dekore edilmiş, fakat yazıları okuyabiliyoruz. Ne yaptıklarını onların kendi sesleriyle duyabiliyoruz.” diyor.

Çeroki hece yazısıyla kaleme alınmış bu el yazısı bizzat Sequoyah’a ait. C: Gilcrease Müzesi, Tulsa

Mesajlar, Çeroki hece yazısı sistemi ile yazılmış (hece yazısı, konuşma dilinde heceleri temsil eden yazılı karakterler grubudur). Bu sistem, 1800’lerin başlarında Sequoyah isimli bir Çeroki tarafından icat edilmiş bir Çeroki yazı sistemi.  Simek’in söylediğine göre Sequoyah, o zamanlar (şu anda Fort Payne, Alabama olan) Willstone’da, Amerikalılar bölgeyi ele geçirmeye başladıktan sonra tarım yaptıkları ve avlandıkları anavatanlarını terk ederek bir ayakları Apalaş Dağları’nda olacak şekilde Georgia’dan, Güney Karolina’dan, Kuzey Karolina’dan ve Tennesse’den parçalar halinde gelen Çeroki topluluğunun içinde yaşıyordu.

Araştırmacıların söylediklerine göre, Sequoyah’ın hece yazısı o kadar başarılı bir yazıydı ki ,1825’te Çerokiler bu yazıyı yazı sistemleri olarak kabul ettiler ve bunun sonrasında daha da yaygın  kullanılır hale geldi. Yine de, Manitou Mağarası’ndaki yazıyı bulmak sürpriz oldu. Bazı işaretler mağaranın ağzından yaklaşık 1,5 kilometre uzakta bulundu.

(Peru’da Süslenerek Kurban Edilmiş Kobaylar Bulundu)

Doğu Çeroki Kızılderilileri Kabilesi Tarihi Koruma Ofisi’nden bir arkeolog ve çalışmanın baş araştırmacılarından Beau Carroll, Sequoyah’ın bu alfabeyi geliştirdiği zamanlarda Çerokilerin, 1830’larda,“Gözyaşı Yolu” sırasında, onları Güneydoğudaki ana vatanlarından yer değiştirmeye zorlayan Amerikan hükümeti tarafından anlatılamayacak kadar baskı altında olduğunu söylüyor.

Bu çalkantılı zamanlarda, Manitou Kabilesi muhtemelen yeni, ruhani bir önem kazandı. “Sanki Çerokiler müdahale olmadan geleneksel yollarla alışkanlıklarına devam edebilecekleri bir yer arıyor gibiydiler.” diyor Carroll.

Alabama’daki Manitou Mağarasının yaklaşık 1,5 km kadar içerisinde bulunan Çeroki hece yazısının bir bölümü. C: A. Cressler; Antiquity

Çeroki mesajları

Çeroki arkeologların kabileden diğer insanlarla beraber tercüme ettikleri yazıtta Çerokiler, 1828 yılında gerçekleşmiş bir ritüel stickball oyunu etkinliğinden bahsediyordu. Tercümede, “1828 yılının Nisan Ayında ve 30. gününde stickball takımının liderleri” deniliyor. Başka bir mesajda ise, “Bizler, burunlarından ve ağızlarından kanlar gelenleriz.” diye yazıyordu.

Araştırmacılar, burada ilk cümledeki” kulaklarından ve ağızlarından kan gelenlerin” muhtemelen ay isimleri kullanan Avrupalı Amerikalıları işaret ettiğini söylüyor. Diğer bir satırda ise lakros oyununun Çeroki versiyonu sırasında karşılaşılan yaralanmalara ve  karmaşık ve merasimsel olan bu oyunun birkaç gün sürdüğüne dair atıflar yer alıyor.

Her oyundan önce, stickball oyuncuları kutsal su ile bir ritüel gerçekleştiriyordu. Arkeologlar, görünüşe göre oyuncuların mağaradaki yer altı sularını bu temizleme ritüelinde kullandıklarını söylüyor.

Mağaranın girişine yakın bir yerde yer alan tavana kargacık burgacık yazılmış bir diğer mesaj dizisi ise tersten yazılmıştı ve doğası gereği inançsaldı. Simek, Çerokilerin hala bu yazıların kutsal olan bir ruhlar dünyasına yazıldığını düşündüğünden arkeologların bu yazıları tercüme etmeme kararı aldıklarını belirtiyor. Ancak araştırmacılar, bu satırların doğaüstü yaratıklar veya Çerokilerin aralarından ayrılan ataları için okunaklı olsun diye tersten yazılmış olmasının mümkün olduğunu söylüyor.

Mağarada aynı zamanda, içerisinde Sequoyah’ın çocuklarından biri olan ve mesajlardan birinde “Ben yetkileri olan saygın bir adamım.” diye yazan Richard Guess’in de bulunduğu Çeroki  dini tören liderlerinin imzaları da yer alıyor.


Live Science. Laura Geggel. 10 Nisan 2019.


Anadolu Üniversitesi Arkeoloji Bölümü mezunu. İstanbul Üniversitesi Prehistorya Bölümü Yüksek Lisans mezunu. Aynı üniversitede Doktora adayı. İletişim: ermanbu@gmail.com

You must be logged in to post a comment Login