Çekya’da Hayvan Kemiğinden 1.000 Yıllık Buz Pateni Bulundu

Çek Cumhuriyeti’nde bir şehir merkezinin altında, hayvan kemiğinden yapılmış yaklaşık 1.000 yıllık bir buz pateni bulundu.

Comenius Müzesi’nden araştırmacılar, Prag’ın yaklaşık 420 kilometre doğusundaki Přerov şehrinin altında yapılan kazılar sırasında 1.000 yıllık eseri ortaya çıkardı.

Pürüzsüz kemik parçası, müze arkeologlarından Zdeněk Schenk’in hemen dikkatini çekti. Schenk’in söylediğine göre, patenin bir tarafı “burun” şeklinde sivriliyor ve her iki ucunda da küçük bir delik bulunuyor. Pateni bir ayakkabıya veya kızağa bağlamak için deri kayışlar bu deliklerden geçiriliyordu.

Schenk, yakınlarda gömülü çanak çömlek parçalarına dayanarak, eserin 10. yüzyılın sonlarına ya da 11. yüzyılın başlarına ait olduğunu düşünüyor.

(İlgili: Çin’de Kemikten Yapılmış Tunç Çağı Patenleri Keşfedildi)

Arkeologların ifadesine göre bu dönemde bölge “çok önemli bir kaleye” ev sahipliği yapıyordu. Bu kale, o dönemde Moravya’yı işgal eden ve askerlerini burada konuşlandıran Polonya Kralı Cesur Boleslav’ın kalesi olarak hizmet ediyordu.

Günümüzde patenler neredeyse yalnızca spor ve eğlence amaçlı kullanılmaktadır. Ancak bin yıl önce bölgede yaşayanlar, yılın en soğuk dönemlerinde çevrelerinde daha kolay gezinebilmek için bunları takıyordu.

Schenk, “Günümüzdeki gibi paten yapmak yerine, bu insanlar bir veya iki sopanın yardımıyla donmuş yüzey boyunca ayaklarını sürüyerek ilerliyorlardı” diyor.

Schenk, kemik buz patenlerinin tipik olarak bir hayvanın parmaklarını bacağına veya koluna bağlayan uzun kemiklerinden yapıldığını, ancak bazen sığır ve atların önkol kemiklerinden de oyulduğunu söylüyor. Yeni keşfedilen paten muhtemelen ikinci kategoriye giriyor: Schenk bunun bir atın bacak kemiğinden yapıldığını düşünüyor.

Buz patenlerinin tarihi binlerce yıl öncesine dayanıyor. Kemiklerden yapılan patenler, bazı insanların kışın seyahat etmek zorunda kaldığı tek yol olduğu Avrupa’da alışılmadık bir buluş değil.

Přerov’da bulunan kemik paten, Kuzey Avrupa’da, örneğin İsveç’teki Birka’da (Viking Çağı’ndan kalma çok ünlü bir arkeolojik alan) ve ayrıca İngiltere’de York’ta veya İrlanda’da Dublin’de bulunan patenlerle neredeyse aynı.

Smithsonian Magazine. 28 Mart 2024.