Buzul Çağından Bir Cüce, Dönemin Ergenlik Sürecini Aydınlatıyor

Yeni bir araştırma, 25.000 yıl önceki Buzul Çağı gençlerinin, günümüz ergenleriyle benzer ergenlik evrelerinden geçtiğini gösteriyor.

11.000 yıl önce Güney İtalya’da yaşamış, cüce olan 16 yaşındaki genç Romito 2’nin yeniden canlandırması. C: Olivier Graveleau

Bilim insanları ilk kez Buzul Çağı’nda yaşayan gençlerin ergenlik süreçlerini inceleme fırsatı buldu. Modern zamanlardaki gençler gibi, çoğu bireyin ergenliğe yaklaşık 13,5 yaşında başladığı, tam yetişkinliğe ise 17 ila 22 yaşları arasında ulaştığı tespit edildi.

Paleoantropologlar, yaklaşık 25.000 yıl önce Paleolitik Avrupa’da yaşamış 13 genç insanın kemiklerini inceledi. Çeşitli teknikler kullanarak, ergenlik dönemindeki vücutların nasıl değişim geçirdiğine dair ipuçları elde ettiler.

çalışmanın yazarlarından Victoria Üniversitesi’nden April Nowell, “İskeletin belirli bölgelerini analiz ederek, örneğin adet döngüsünün başlangıcı veya birinin sesinin kalınlaşması gibi bilgiler çıkardık” diye açıklıyor.

(İlgili: Cüceler ve Yarık Damaklılar Antik Dönemde Saygı Görüyordu)

Nowell, “Geçmişle bağlantı kurmak bazen zor olabiliyor, fakat hepimiz, farklı deneyimler yaşamış olsak da ergenlikten geçtik. Araştırmamız, bu gençleri yalnızca taş aletler inceleyerek mümkün olamayacak bir şekilde insanlaştırmaya yardımcı oluyor” diyor.

Bireylerin tümü, 10 ila 20 yaşları arasında, yani çocukluk ya da ergenlik dönemlerinin sonlarında ölmüş. Bu, Buzul Çağı için tamamen sıra dışı bir durum değil. Çalışmada, avcı-toplayıcı çocukların yüzde 20 ila 26’sının ilk yaş günlerinden önce, yüzde 43 ila 49’unun ise 15 yaşına gelmeden öldüğüne dikkat çekiliyor. Genç yaşta ölmelerine rağmen, çalışmadaki bireylerin nispeten sağlıklı bir yaşam sürdüğü görülüyor.

Reading Üniversitesi’nden Dr. Mary Lewis, Güney İtalya’da bulunan Romito 2’nin iskelet kalıntılarını inceliyor. C: University of Reading

En ilginç iskeletlerden biri, yaklaşık 1 ila 1,30 metre boyunda olan 16 yaşındaki erkek “Romito 2” idi. Araştırmacılar, bu gencin tarihöncesindeki en eski kondroplastik cücelik vakasını temsil ettiğini düşünüyor ve bu, Buzul Çağı’nda cücelikle yaşayan insanların hayatlarına dair benzersiz bir bakış sunuyor.

Çalışmanın yazarları, “Büyük ihtimalle yetişkin bir erkek gibi kalın bir sese sahipti ve fiziksel olarak çocuk sahibi olabilirdi, ancak ince yüz kıllarıyla (tam bir sakal çıkarabilme yetisine sahip değildi) hâlâ genç bir görünümde olabilirdi. Romito 2’nin görünümü, bir yetişkinden çok bir çocuğu andırıyor olabilir ve bu da toplumu tarafından nasıl algılandığını etkilemiş olabilir” diyor.

Romito 2 adı verilen bu kişi, ilginç bir şekilde muhtemelen annesi olan yaşlı bir kadının kollarında gömülmüştü. Araştırmacılar, bu sıra dışı gömülmenin, çevresindeki sosyal çevre tarafından nasıl algılandığına dair ipuçları taşıyıp taşımadığını merak ediyorlar.

Çalışmanın yazarları, “Neden bu şekilde gömüldüğünü muhtemelen asla bilemeyeceğiz, ancak bu, koruyucu ya da şefkatli bir jesti akla getiriyor; belki de fiziksel görünümündeki değişikliklere rağmen, öldüğünde hâlâ ‘çocuk’ olarak kabul ediliyordu” diye ekliyor.


Makale: Lewis, M. E., French, J. C., Rossoni-Notter, E., Notter, O., Moussous, A., Sparacello, V., … & Nowell, A. (2024). An assessment of puberty status in adolescents from the European Upper Paleolithic. Journal of Human Evolution, 103577.

Anadolu Üniversitesi Arkeoloji Bölümü mezunu. İstanbul Üniversitesi Prehistorya Bölümü Yüksek Lisans mezunu. Aynı üniversitede Doktora adayı. İletişim: ermanbu@gmail.com

You must be logged in to post a comment Login