‘Buz Prensi’ Bebek, Kılıç ve Domuz Yavrusuyla Gömülmüş

‘Buz Prensi’ mezarı, yaklaşık 1.350 yıl önce Almanya’nın Bavyera bölgesinde yaşamış varlıklı bir ailenin çocuğu hakkında önemli bilgiler sunuyor.

Güney Almanya’da 1.300 yıldan uzun bir süre önce gömülen mavi gözlü bir erkek çocuk, küçük bir kılıç, ipek giysiler ve altın bir haç da dahil olmak üzere nadir eserlerle birlikte defnedilmişti. Yeni bir analiz, çocuğun yaklaşık 18 aylıkken bir enfeksiyon nedeniyle öldüğünü ve bölgedeki zengin bir aileye mensup olduğunu ortaya koyuyor.

Arkeologlar, 2021 yılında Bavyera’daki Mattsies kasabası yakınlarında bulunan mezar odasını içerdiği kalıntıları tek bir blok halinde kazmak amacıyla dondurduğu için çocuğa “Buz Prensi” adını verdiler.

Çocuğun mezarı, bir zamanlar Roma sınırını belirleyen ‘Yukarı Germen Limes’ hattının güneyinde keşfedildi. Ancak Batı Roma İmparatorluğu, beşinci yüzyılın başlarında Germen kabilelerinin istilasıyla bu bölgede ortadan kalkmıştı — bu da çocuğun yedinci yüzyıldaki ölümünden çok önceydi.

(İlgili: Almanya’da 2.000 Yıllık Çivili Roma Askeri Sandaleti Bulundu)

En son araştırmalar, anatomik incelemelerle çocuğun ölüm anında yaklaşık 1,5 yaşında olduğunu, radyokarbon tarihlendirme yönteminin ise ölümünü MS 670-680 arasına yerleştirdiğini ortaya koydu. Diş minesine yapılan stronsiyum izotop analizi çocuğun bölgede doğduğunu ve esas olarak anne sütüyle beslendiğini gösterdi. DNA analizi, çocuğun mavi gözlü ve açık renkli saçlara sahip olduğunu ortaya çıkardı. Çalışmalar ayrıca çocuğun, orta kulak enfeksiyonuna bağlı “kronik bir enfeksiyon” sonucu öldüğünü gösterdi.

Çocuk, deri giysiler içinde ve zengin süslemelere sahip bir kemere takılı küçük bir kılıçla gömüldü. Mezarın diğer ayrıntıları ve nadir bulunan ipek giysi kalıntıları — bir zenginlik göstergesi — çocuğun bölgesel olarak önemli bir aileye mensup olduğunu işaret ediyor.

“Buz Prensi”

2021 yılında yapılan açıklamaya göre, Mattsies yakınlarında yeni binalar için yapılan kazılar sırasında çocuğun taş mezar odası, Roma dönemine ait bir villa kalıntılarının ortasında keşfedildi. Arkeologlara göre, bu villa muhtemelen çocuğun ailesinin isteği doğrultusunda bir mezarlığa dönüştürülmüştü.

Arkeologlar, “Ailenin bölgesel olarak önemli olduğu düşünüldüğünde, çocuğun ölümü büyük bir üzüntü yaratmış olmalı. Aile, çocuğa sosyal statüsüne uygun bir cenaze töreni düzenlemek için büyük çaba sarf etmiş gibi görünüyor” diyor.

Mezar odasının taş tavanı ve duvarları tortulara karşı sıkıca kapatılmıştı; bu sayede mezar “olağanüstü iyi” durumda günümüze kadar korunmuştu.

Eyalet arkeologları, mezar odasının tüm içeriğini sıvı azotla dondurarak tek bir blok halinde 14 saatlik bir sürede çıkarmaya karar verdi. Açıklamaya göre, sıvı azotun -196°C’lik aşırı düşük sıcaklığı, suyun donarken büyük ve yıkıcı buz kristalleri oluşturmasını önlediği için bu yöntem tercih edildi.

Zengin Mezar

Son çalışmalar, çocuğun mezar odasında bir kürk battaniyenin üzerine yatırıldığını ve giysilerinden birinin, ipek şeritlerle süslenmiş keten kumaştan uzun kollu bir gömlek olduğunu gösterdi. O dönemde ipek sadece Bizans İmparatorluğu aracılığıyla elde edilebiliyordu ve nadir bir statü sembolüydü. Kumaşların bu denli iyi korunmuş olması, mezarın sıkıca kapatılmış olmasına bağlanıyor ve bu bulguyu daha da özel kılıyor.

Açıklamaya göre çocuk, kollarında gümüş bilezikler ve ayakkabılarına takılmış gümüş mahmuzlarla birlikte gömülmüştü. Günümüzde çoğu bebek 8 ila 18 ay arasında yürümeye başladığından, bu çocuğun da ölmeden önce yürümeye başlamış olması muhtemel.

Mezar odasında ayrıca ince altın şeritlerden yapılmış bir haçla süslenmiş bir bez parçası da bulundu; bu da erken dönem Hıristiyan inançlarına işaret ediyor olabilir. Bavyera’nın tam olarak Hıristiyanlaşması, ancak 8. yüzyılda Charlemagne döneminde gerçekleşti. Ayrıca mezara, bronz bir leğen, tarak, ahşap bir kase ve gümüş aksamlı bir içki kabı gibi çeşitli mezar eşyaları da yerleştirilmişti.

Arkeologlar ayrıca kabuklu yemişler, elmalar ve bir armutun kalıntılarını da keşfetti; bunlar muhtemelen mezara yerleştirildiğinde bütün haldeydi. Daha önce bir köpeğe ait olduğu düşünülen kemiklerin ise aslında parçalara ayrılmış bir domuz yavrusuna ait olduğu tespit edildi — bu hayvanın pişirilip yiyecek sunusu olarak bırakılmış olabileceği düşünülüyor.

Ayrıca, Buz Prensi’nin bulunduğu yapının, defin işleminden sonraki yıllarda iki kez yenilendiği tespit edildi. Bu da, bu alanın uzun süre boyunca bir anma yeri olarak kullanıldığını gösteriyor.

Live Science. 2 Haziran 2025.