Buz Adam Ötzi’nin göğüs kafesi, mevsimsel göçlerinde ona yardımcı olmuş olabilecek bir dizi belirsiz özellik taşıyor.
Yeni bir çalışmanın yazarları, Ötzi adlı mumyanın göğüs kafesini diğer bazı eski insanlarla karşılaştırarak, Homo sapiens’in gövdesinin Neandertaller (Homo neanderthalensis) ve Homo erectus’tan temelden farklı olduğu yönündeki uzun süredir kabul gören varsayımı çürütüyor.
Bu soyu tükenmiş insan türlerinden farklı olarak, günümüz insanları ince yapılı göğüs kafeslerine sahip. Bu durum, araştırmacıların bu inceliğin türemiş bir özellik olduğu — yani yalnızca bizim soy hattımıza özgü olduğu ve atalarımızda bulunmadığı — sonucuna varmasına neden olmuştu. Ancak gerçekten böyle olup olmadığını anlamak için araştırmacılar, dört tarihöncesi Homo sapiens’in göğüs kafesini yeniden inşa ettiler: Mısır’dan Nazlet Khater 2, İsrail’den Ohalo II H2, Moravya’dan Dolní Věstonice 13 ve Ötzi.
Ortaya çıkan üç boyutlu modeller, 59 daha yakın tarihli insanın göğüs kafesiyle, ayrıca iki Neandertal ve bir Homo erectus örneğiyle karşılaştırıldı.
(İlgili: Ötzi’nin Anadolu Kökenli ve Koyu Tenli Olduğu Ortaya Çıktı)
Araştırmacılara göre, en dikkat çekici bulgular Dolní Věstonice 13’e aitti. Bu bireyin göğüs kafesi, “neredeyse Neandertallerinki kadar büyüktü ancak görece daha genişti; Homo erectus’a daha çok benziyordu.” Bu beklenmedik büyüklükteki göğüs kafesi, 30.000 yıl önce Buzul Çağı’nın en sert döneminde yaşamış olan bu bireyin vücut ısısını daha iyi korumasına yardımcı olmuş olabilir.
Bu bulgu, Homo sapiens’in göğüs kafesinin Neandertaller ve Homo erectus’tan mutlaka daha narin olduğu yönündeki yaygın kabulü sarsıyor. Modern insanların tipik “küresel şekilli” göğüs kafesi yapısını taşımasına rağmen, Dolní Věstonice 13 fosili, türümüzün bazı erken üyelerinin soğuk iklime uyum sağlamış Neandertaller gibi büyük göğüs kafeslerine sahip olabileceğini gösteriyor.
Ötzi’ye gelince, araştırmacılar şöyle açıklıyor: “Ötzi’nin durumu görece belirsiz çünkü göğüs kafesi, Nazlet Khater 2 ve Ohalo II H2’den daha büyük, ancak şekil olarak onlarla benzerlik taşıyor. Bu karma özellikler, yaşamını güneydeki ılıman Avrupa ovaları ile Alp bölgesi arasında dönemsel olarak geçiren biri için faydalı olmuş olabilir.”
Dolní Věstonice 13’ün aksine, Ötzi’nin göğüs kafesi tam anlamıyla Neandertal benzeri sayılmaz; ancak fıçı şeklindeki göğüs yapısı, soğuk iklimlerde yaşamaya özel olarak uyum sağlamış olduğunu düşündürüyor. Bu tür bir özellik, yılın bir bölümünü dolaşarak geçirdiği ve sonunda öldürüldüğü buzullarla kaplı zirvelerde yaşamış biri için elbette ki avantaj sağlamış olabilir.
Araştırmacılar, verilerini şöyle özetliyor: “Ötzi’nin göğüs kafesi, mevsimsel Alp göçleri için faydalı olmuş olabilecek karma özellikler sergiliyordu.”
IFL Science. 15 Temmuz 2025.
Makale: López-Rey, J.M., Crevecoeur, I., May, H. et al. (2025). Fossil ribcages of Homo sapiens provide new insights into modern human evolution. Commun Biol 8, 1038.
You must be logged in to post a comment Login