Burdur’da Bulunan 5.000 Yıllık Mühürlerde İşaret Dili İzleri Bulundu

Burdur’daki Hacılar Büyük Höyük’te 5.000 yıllık mühürlerde ortak bir işaret dili kullanıldığı ortaya çıktı.

Burdur’da yer alan ve geçmişi MÖ. 3100 yıllarına dayanan Hacılar Büyük Höyük’te bulunan mühürler, Anadolu’ya yazı gelmeden bin yıl önce işaret dilinin kullanıldığını gösteriyor olabilir.

Güçlü bir savunma sistemi var

Burdur Hacılar Büyük Höyük Kazı Başkanı Prof. Dr. Umurtak, Hacılar’da yerleşimin kurulduğu dönemin MÖ. 3100 civarı yani yaklaşık 5000 yıl öncesine ait olduğunu belirtti ve şunları söyledi;

“Bu dönemlerde çevrede pek çok başka yerleşme var. Göçebe toplumlar da var. Kale yaparak bu kadar güçlü bir savunma sisteminin kurulması çevreden büyük tehditler olmasıyla mümkün olabilir. Yani düşmana karşı sahip olduğu zenginlikleri korumak için yapılmış olmalı. Dolayısıyla bazı zenginliklere sahip oldukları ve maden işledikleri düşünülebilir. Anadolu savunma sistemlerinin ilk yerleşik hayata geçişten itibaren gelişim sürecine bakarsak, burada gördüğümüz sistem başka bir yerde böylesine örneklenmiş değil.”

Hacılar Büyük Höyük’teki savunma sistemini oluşturan mekanlara “kazamat” denildiğini bildiren Umurtak, böylesine özenli şekilde yapılmış araziyi çevreleyen bir mimari tasarımın kurulmasının ilk olduğunu vurguladı.

Yazı öncesi işaret dili

Gülsün Umurtak, iki sezondur yerleşmenin orta kesiminde bulunan ve çok büyük boyutlarda kamusal bina olabilecek yapıları kazdıklarını belirterek, höyükte günlük yaşamın sürdürülmesi için gerekli her türlü çanak-çömlek, madeni ve kemik aletler, iğneler, taş kesiciler veya tarım ürünlerini öğütmek için kullanılan öğütme taşları bulduklarını dile getirdi.

Bulunan eşyalar içinde mühürlerin ayrı bir önemi olduğunu ifade eden Umurtak, şu bilgileri aktardı:

“Anadolu’ya yazının gelişinden bin yıl daha önce birtakım işaretler bu mühürlerde gözümüze çarpıyor. Bu mühürler üzerinde bazı işaretlerin tekrarlanıyor olması belki günümüzden 5.000 yıl önceleri toplumların aralarında ortak bir işaret diline sahip olduklarını gösterebilir. Yazı öncesi bu tür bir işaret dilinin olması çok önemli. Belki önümüzdeki yıllarda Anadolu’da yazının kullanımı konusunda Batı Anadolu’nun da önemli bir yeri olduğu gündeme gelebilir. Bu bakımdan mühürleri çok önemsiyoruz. Çok güzel özenle yapılmış örnekler elimize geçiyor.”

AA