Bu Kadında Sıradışı Bir Kemik Oluşumu Bulundu

Arkeologlar, 14. ila 19. yüzyıllar arasında yaşamış bir kadının uyluğundan çıkan “ip benzeri” bir kemiğin aşırı travma sonucu oluştuğunu düşünüyor.

8 cm uzunluğundaki kemik parçası tam olarak pektineus kasının uyluk kemiğine bağlandığı yerde büyümüştü ve muhtemelen kadının şiddetli ağrılar çekmesine neden olmuştu. C: Sandra Assis

Portekiz’deki antropologlar, 14. yüzyıl ila 19. yüzyıl arasında yaşamış bir kadının uyluk kemiğinden çıkıntı yapan nadir ve korkunç bir kemik büyümesinin, ciddi bir travma geçirdikten sonra mantar gibi çıktığını belirledi.

8 santimetrelik yumru tam olarak bir kasın iç uyluk kemiği ile kasık kemiğini birleştirdiği yerde filizlenmişti, bu da kadında yatağa düşüren ağrılara neden olmuş olabilir ve hareket kabiliyetini ciddi şekilde etkilemiş olabilir.

Araştırmanın baş yazarı biyolojik antropolog Sandra Assis, “Hiç bu kadar büyük bir kemik oluşumu görmemiştim. Morfolojisi gerçekten ilgimi çekti.” diyor.

(İlgili: Mısır’da Kesilmiş Sağ Ellerle Dolu Çukurlar Bulundu)

International Journal of Paleopathology’de yayımlanan araştırmaya göre, büyük, “ip benzeri” kemik çıkıntısı muhtemelen kadının femurunda ciddi bir kas yaralanması sonucu oluşmuştu.

Araştırmacılar bunun, tek bir travmatik kazadan veya çok sayıda küçük yaralanmadan sonra gelişebilen, myositis ossificans travmatika adı verilen nadir bir kemik büyümesi şekli olabileceğini düşünüyor.

Arkeologlar, 2002 yılında Portekiz’in Constância köyündeki São Julião Kilisesi’nin eski nekropolünde sakatlanmış kadın iskeletini ortaya çıkardılar. Kadının kalıntılarını 600 ila 200 yıl önce yaşamış 106 yetişkin ve 45 çocuk arasında buldular.

İskeletin eksik olmasına ve sol uyluk kemiğinin olmamasına rağmen iyi korunmuştu ve kalıntıları, kabaca 1,54 metre boyunda ve 50 yaşın üzerinde olduğunu gösteriyordu.

C: Sandra Assis

Arkeologlar onu sırt üstü, elleri leğen kemiğine dayalı, sol kolunda bir sikke ve başı sağa eğik halde buldular. Sandra Assis, araştırmacıların daha sonra laboratuvarda iskeleti temizlerken çıkıntılı kemik yumrusunu tespit ettiklerini söylüyor.

Araştırmacılar kadının uyluk kemiğinde herhangi bir kırık tespit etmediler ve tüyler ürpertici kemiğin filizlenmesine neyin sebep olduğu konusunda kararsızlar. Yaralanmanın, öldüğünde 6 haftalık ila bir yıllık olduğu ve kadının herhangi bir dinamik hareket yapmasını veya ağırlık taşımasını engelleyeceği sonucuna vardılar.

Bu korkunç çıkıntı, muhtemelen kadının uyluğunun iç kısmındaki pektineus adı verilen bir kası sakat bırakan travmatik bir kazadan sonra gelişmişti. Bu, paleopatologların pektineus kasını etkileyen, “myositis ossificans travmatika” olarak bilinen bu nadir görülen kemik büyümesi vakasını belgeledikleri ilk vaka olma özelliğini taşıyor.

Assis, “Uyluk kemiğinin görünümü uzun süredir devam eden bir süreci düşündürüyor. Bu kadının tıbbi kaydına sahip değiliz, ancak benzer klinik vakalara bakarak bu femoral lezyonun oldukça zayıflatıcı olduğunu varsayabiliriz.” diyor.

Assis, ayrıca günümüzde ameliyatla kemik çıkıntılarının giderilebildiğini, ancak kadının yaşadığı dönemde bunun bir seçenek olmadığını söylüyor.


Live Science. 11 Nisan 2023.

Makale: Assis, S., & Garcia, J. (2023). A rare femoral heterotopic bone formation in a 14th-19th century female skeleton from Constância (Portugal). International Journal of Paleopathology, 40, 93-98.

Anadolu Üniversitesi Arkeoloji Bölümü mezunu. İstanbul Üniversitesi Prehistorya Bölümü Yüksek Lisans mezunu. Aynı üniversitede Doktora adayı. İletişim: ermanbu@gmail.com

You must be logged in to post a comment Login