Bu Dişler, Modern İnsan-Neandertal Melezine Ait Çıktı

Jersey’de bulunan tarih öncesi dişler, Neandertaller ile kendi türümüz arasındaki melezleşmeye dair izler taşıyor.

Neandertallerin ve erken modern insanların melezleştiğini biliyoruz –DNA’mız bize öyle söylüyor- ancak bu konudaki fosil kanıtlar şaşırtıcı derecede eksik. Bu yüzden yayımlanan bu makalenin önemi oldukça büyük. 

Kanıtlar, Jersey’deki La Cotte de St. Brelade mağara alanında 1910 ve 1911’de bulunan tarih öncesi dişlerden oluşuyor. İki bireye ait olan dişler melezleşmiş popülasyonların varlığına işaret ederek melezleşmeye yönelik tutarlı özellikler sergiliyor. 

(Neandertaller ile Birçok Yerde Birçok Kez Çiftleştik)

Yeni çalışmanın ortak yazarı ve Londra’daki Doğa Tarihi Müzesi’nde bir arkeolog olan Chris Stringer, ‘’Hem fosiller, hem de modern genomlardan melezleşmenin gerçekleştiğine dair hatrı sayılır DNA kanıtı var.’’ diyor.

Gerçekten de, Afrika dışından atalara sahip çoğu insanın genomlarında yaklaşık yüzde 2 Neandertal DNA’sı var. Bununla birlikte, arkeologlar hala tam olarak durumu ve Neandertallerin genişleyen modern insan popülasyonlarına ne kadar karıştığını bilmiyorlar.

Yaklaşık 48.000 yıl önce, Orta Paleolitik Dönem’de karışık soylardan oluşan toplulukların var olması, yok oluş tanımının Neandertallerin kaderini tanımlamak için muhtemelen en iyi kelime olmadığının potansiyel kanıtı. Bunun yerine, bu homininler ve bunların DNA’sı, Avrupa’ya giderek daha baskın hale gelen yeni gelenler tarafından absorbe edildi: modern insanlar. (Homo sapiens) 

La Cotte de St. Brelade’deki mağara, 200.000 yıldan fazla bir süre önce iskan edildi. 20. yüzyılın başlarında yapılan kazılar, 20.000’den fazla taş aletin yanı sıra mamutlardan veya yünlü gergedanlardan kemiklerin bulunması ile sonuçlandı. Son buzul çağındaki olağanüstü düşük deniz seviyeleri, grupların Manş Adaları’na göç etmesini mümkün kıldı. 

Dişlerden 13 tanesi bir ocağın arkasındaki çıkıntının üzerinde, tek bir yerde bulundu. Fosiller tek bir set halinde korunduğu için yalnız bir Neandertal bireye ait olduğu varsayılıyor. Stringer, meslektaşları ile birlikte BT taramaları da dahil olmak üzere modern yöntem ve araçlarla bir analiz yapmak için Jersey Müzesi ve Sanat Galerisi’nden dişleri ödünç aldı. 

Yıllar içinde 13 dişten biri kayboldu, diğerinin ise bir tür hayvana ait olduğu belirlendi. Kalan 11 dişin bir değil iki kişiye ait olduğu tespit edildi. En önemlisi, dişler hibridizasyon belirtileri sergiledi. 

Stringer, ‘’Neandertal ve modern insan özelliklerinin aynı olağandışı kombinasyonlarını, tanımlanmış her iki Neandertal bireyin dişlerinde de görüyoruz.’’ diyor.

‘’Henüz bunu destekleyecek DNA kanıtımız olmasa da, bunu fosillerde bulunan en güçlü doğrudan kanıt olarak görüyoruz. Özetle, diş kökleri çok Neandertal gibi görünüyor, oysa dişlerin boyun ve kronları modern insanlarınkine çok benziyor.’’ 

Karışık soyun güncelliği belirlenemedi, ancak Stringer bunun önceki birkaç nesil içinde gerçekleştiğini düşünüyor. Nihai test, ekibin gelecekte yapmayı planladığı dişlerin DNA analizi olacak. 

Stringer, ‘’İki türün bu özelliklerinin kombinasyonu için düşünebildiğim diğer tek açıklama, bu son derece sıradışı özelliklerin kombinasyonunu izole bir şekilde evrimleştiren bir popülasyon olması.’’ diyor.

“Ancak şu anda, son buzul çağının düşük deniz seviyeleri nedeniyle Jersey kesinlikle komşu Fransa ile bağlantılıydı, bu nedenle uzun vadeli izolasyon seviyesi pek olası değil.”

Arkeolojik alandaki tortuların yakın zamanda tarihlenmesi, dişlerin yaklaşık 48.000 yaşında olduğunu ve bu dişlerin Neandertallerin yok oluşundan yaklaşık 8.000 yıl önce olduğunu gösteriyor. Bu arkaik insanlar yaklaşık 400.000 yıl önce ortaya çıktı ve kalıntıları tüm Avrasya’da bulundu. La Cotte de St.Brelade’deki buluntular bu nedenle türün geç bir safhasına ait. Gerçekten de, erken modern insanlar Avrupa’ya yayılırken ve Neandertallerle çiftleşirken bu insanlık tarihinde kritik bir dönemdi. 

Neandertal neslinin tükenmesinin nedenleri belirsizliğini koruyor, ancak devam eden teoriler arasında modern insanlarla şiddetli çatışmalar, hastalıklar, iklim değişikliği (ve daha önce de belirtildiği gibi, melezleşme) yer alıyor. Neandertallerin türümüzün içine karışmış olması giderek daha makul bir açıklama gibi görünüyor. 

Çalışmanın ortak yazarı arkeolog Matthew Pope, ‘’Elbette, Neandertal dünyasında bölgesel yok oluştan, genişleyen Homo sapiens popülasyonlarının içine karışmaya kadar yok olmalarına yol açan birçok farklı senaryo olabilir.’’ diyor.

‘’Burada, La Cotte’de daha ayrıntılı kazılar ve bilimsel analizlerle bir senaryoya yakından bakma şansı yakalayabiliriz.’’ 

‘’Neandertal dişlerinin ne kadar geniş göründüğüne bakılırsa belki de bu noktada diğer popülasyonun içine karışan Homo sapiens grubuydu, kim bilir?’’ 

Gizmodo. 2 Ocak 2021.

Makale: Compton, T., Skinner, M. M., Humphrey, L., Pope, M., Bates, M., Davies, T. W., … & Stringer, C. (2021). The morphology of the Late Pleistocene hominin remains from the site of La Cotte de St Brelade, Jersey (Channel Islands). Journal of Human Evolution, 152, 102939.