Bir Kayakçı, Alpler’de 400 Yıllık Mumyalaşmış Keçi Buldu

Alpler’de kabuk bağlamış bir şekilde bulunan tüysüz ve korkunç görünümlü bir deri yığını, aslında 400 yıl önce ölmüş bir dağ keçisiydi.

Uzun zamandır ölü olan keçi-antilop, İtalya’nın Güney Tirol kentindeki Val Aurina’da, yerleşim yerinden 6 saatlik uzaklıkta yürüyüşteki İtalyan dağcı ve kayak şampiyonu Hermann Oberlechner tarafından, yüzeyi buzun üstüne çıkmış garip bir şeyin dikkatini çekmesiyle keşfedildi.

Oberlechner yaptığı açıklamada, “Hayvanın vücudunun yalnızca yarısı karın dışarısındaydı.” diyor. “Cildi deri gibi görünüyordu, tamamen tüysüzdü. Daha önce hiç böyle bir şey görmemiştim. Hemen bir fotoğraf çektim ve park bekçisine gönderdim, sonra birlikte Kültürel Miras Departmanı’na haber verdik.”

(Kuzey Kutbunda Nesli Tükenmiş Mağara Ayısı Bulundu)

Bu keşif, 1991 yılında İtalyan Alpleri’nde yürüyüşçüler tarafından 5300 yıllık mumyalanmış gövdesi bulunan ünlü “Buz adam Ötzi” de dahil olmak üzere yüksek rakımlarda bulunan diğer buz mumyalarını anımsatıyor.

Bu benzerlik, bilim insanlarını keşif konusunda heyecanlandırdı. Şimdi, laboratuvarda analiz edilen antik DNA kalıntılarını nasıl daha iyi koruyabileceklerini öğrenmek için bu nadir dağ keçisi mumyasını kullanmayı planlıyorlar. Böylece bir dahaki sefere buzdan bir insan mumyası belirdiğinde daha hazır olmayı umuyorlar.

İtalya’daki Eurac Araştırma Entitüsü’ndeki Mumya Çalışmaları Enstitüsü müdürü Albert Zink açıklamasında, “Amacımız buz mumyaları için küresel olarak geçerli bir koruma protokolü geliştirmek için bilimsel verileri kullanmaktır. Bir hayvan mumyası ilk kez bu şeklde kullanılacak.” diyor.

Bu kadar ileri gitmek için Eurac araştırmacılarının mumyayı dağdan çıkarması gerekiyordu. Keçinin son öldüğü yer 3.200 metre yükseklikteydi. Bir buzul tarafından gömülmüştü ve ancak yakın zamanda bu buzun geri çekilmesiyle mumya da açığa çıkabildi.

Araştırmacılar, dağ keçisini hareket ettirmek için İtalyan ordusunun dağ piyadesi olan Alp Ordusu Kolordusu ile temasa geçti. Eurac buz adamı koruma görevlisi olan Marco Samadelli, askerlerin yüksek irtifalarda çalışmak üzere eğitilmiş havacılar tarafından pilotluğu yapılan bir helikopterin altına asılan özel bir kasa tasarladı. Dağ keçisinin ölüsü daha sonra Eurac’ın İtalya Bolzano’daki koruma laboratuvarına götürüldü ve burada eksi 5 santigrat derecede sıcaklıkta saklandı.

Buz mumyaları buzul mezarlarına gömüldükleri sürece dokuları ve dolayısıyla DNA’ları korunur. Ancak bu mumyalar ısınmaya başlar başlamaz dokuları ve mumyaların hücrelerindeki genetik bilgileri bozulabilir. Samadelli ve ekibi, buz mumyalarını sağlam tutmak için en uygun koruma koşulları üzerinde araştırma yaptı. Yeni keşfedilen dağ keçisi, onlara bu koşulların mumyaların DNA’sını nasıl etkilediğini inceleme fırsatı veriyor.

Samadelli açıklamasında, “Tekrarlanan derin analizlerle, DNA’nın dış koşullar değiştiğinde hangi değişikliklere uğradığını doğrulayacağız.” diyor.

Araştırmacılar bu bilginin kullanışlı olmasını bekliyor. İklim değişikliği nedeniyle dünya çapında dağ buzulları erirken muhtemelen her biri geçmişin genetik anahtarlarını içeren daha eski cesetleri açığa çıkaracaktır.

Live Science. 7 Eylül 2020.