Bilinen İlk Resim Yazısı Göbeklitepe’de Olabilir

Dünyanın en eski tapınak merkezi olarak kabul edilen Göbeklitepe’de bulunan bir dikilitaş üzerindeki sahne, bilinen ilk resim yazısı olabilir.

Geçmişi 12.000 yıl öncesine uzanan ve Urfa’da yer alan Göbeklitepe’nin Kazı Başkanı Müslüm Ercan, AA’ya yaptığı açıklamada, burada bulunan birçok eserin kendi alanında bir ilk olma özelliğini taşıdığını ve dini bir merkez olan Göbeklitepe’de yapılan jeoradar çalışmalarıyla bölgede 23 tapınak yapısı bulduklarını söyledi.

T biçimindeki dikilitaşların, o dönemin insanları tarafından inandıkları kutsal varlığı sembolize ettiğini söyleyen Ercan, “O dönemin insanları yılın belli bir dönemi toplanıyorlar ve bu tapınaklarda kutsallarına kurbanlar adıyorlar ve ibadet ediyorlar. İbadetlerden sonra da asıl yaşam alanları olan ovalara geri dönüyorlar” diye konuştu.

Dünyanın İlk Resim Yazısı

Ercan, Göbeklitepe’de çıkan eserlerin o dönemin ölü gömme geleneği hakkında bilgi verdiğini belirterek, 12.000 yıl önce mezar diye bir gelenek olmadığını, açıkta bırakılan ölülerin yırtıcı kuşlarca yenildiği, böylece ölünün ruhunun göğe erdiğine inanıldığını söyledi.

Göbeklitepe’de sürdürülen kazı çalışmalarında bulunan bir dikilitaş üzerindeki sahnenin, bir olayı konusal olarak anlatmasından dolayı ‘ilk resim yazısı’ olabileceğini söyleyen Ercan, “Figürde akbabanın kanadının ucunda insan başı ve stelin alt tarafında başsız insan vücudu sahnelenmiş ve etrafta turnalar, akrepler gibi değişik figürler betimlenmiş. Bu doğadan bir sahne, bir konu aktarımı, gördüğü anı resmetme olayı olduğu gibi yazının ilk örneği olarak da değerlendirilebilir. Çünkü bir konu aktarımı söz konusu. Yani gelişi güzel yapılmış figürler değil. Bir ölü kültü, bir inanış, stelin üzerine resmedilmiş. Bu inanışı milattan önce 6.500’lerde Çatalhöyük’te duvar resmi olarak görüyoruz.” dedi.

Anadolu Üniversitesi Arkeoloji Bölümü mezunu. İstanbul Üniversitesi Prehistorya Bölümü Yüksek Lisans mezunu. Aynı üniversitede Doktora adayı. İletişim: ermanbu@gmail.com

You must be logged in to post a comment Login