Bering Kara Köprüsü, Şaşırtıcı Derecede Geç Oluşmuş

Bulgular, buz tabakalarının büyümesinin şaşırtıcı derecede hızlı ve önceki çalışmaların önerdiğinden çok sonra gerçekleştiğini gösteriyor.

Bering Kara Köprüsü, Asya’yı Alaska’ya bağladı.

Bering Boğazı’ndaki deniz seviyesinin tarihini yeniden inşa eden bir çalışma, Asya’yı Kuzey Amerika’ya bağlayan Bering Kara Köprüsü’nün yaklaşık 35.700 yıl öncesinde, yani son buzul çağının zirvesinden (Son Buzul Maksimumu) 10.000 yıl önce ortaya çıktığını gösteriyor.

Bulgular, buz tabakalarının büyümesinin – ve bunun sonucunda deniz seviyesindeki düşüşün – şaşırtıcı derecede hızlı ve buzul döngüsünde önceki çalışmaların önerdiğinden çok daha sonra gerçekleştiğini gösteriyor.

Araştırmanın yazarlarından Tamara Pico, “Bu, Son Buzul Maksimumunda küresel buz hacminin yüzde 50’sinden fazlasının 46.000 yıl öncesinden sonra büyüdüğü anlamına geliyor.” diyor.

(İlgili: İnsanlar Amerika’yı Yedi Kez Keşfetti)

“Bu, iklim ve buz tabakaları arasındaki etkileşimi anlamak için önemli, çünkü küresel sıcaklıklar düştükten sonra buz tabakalarının gelişiminde önemli bir gecikme olduğu anlamına gelir.”

Küresel deniz seviyeleri, buzul çağları sırasında Dünya’nın suyunun giderek daha fazla büyük buz tabakalarına katılması nedeniyle düştü, ancak bu süreçlerin zamanlamasını tespit etmek oldukça zor. Yaklaşık 26.500 ila 19.000 yıl önceki Son Buzul Maksimumu sırasında, buz tabakaları Kuzey Amerika’nın geniş alanlarını kapladı.

Önemli ölçüde daha düşük olan deniz seviyeleri, Beringia olarak bilinen ve Sibirya’dan Alaska’ya kadar uzanan ve at sürülerini, mamutları ve diğer Pleistosen faunasını destekleyen geniş bir kara alanını ortaya çıkardı. Buz tabakaları eridikçe, Bering Boğazı yaklaşık 13.000 ila 11.000 yıl önce tekrar sular altında kaldı.

Yeni bulgular insan göçüyle ilgili olarak ilginç, çünkü kara köprüsünün açılması ile insanların Amerika’ya gelişi arasındaki süreyi kısaltıyorlar.

Kuzey Amerika’ya insan göçünün zamanlaması hala çözülmedi, ancak bazı araştırmalar, insanların buzul çağı boyunca Beringia’da yaşamış olabileceğini gösteriyor.

Pico, “Kara köprüsü oluşur oluşmaz insanlar karşıya geçmeye başlamış olabilir.” diyor.

Yeni çalışma, son 46.000 yılda Bering Boğazı’nın ne zaman sular altında kaldığını ve Pasifik Okyanusu suyunun Arktik Okyanusu’na akmasına izin verdiğini belirlemek için deniz tabanı çökeltilerindeki nitrojen izotoplarının bir analizini kullandı.

Çalışmanın ilk yazar Jesse Farmer, batı Arktik Okyanusu’ndaki üç yerde deniz tabanından toplanan tortu çekirdeklerinde korunan deniz planktonunun kalıntılarındaki nitrojen izotop oranlarını ölçen izotop analizine öncülük etti. Pasifik ve Arktik sularının nitrojen bileşimindeki farklılıklar nedeniyle, Jesse Farmer, Pasifik suyunun Arktik’e ne zaman aktığını gösteren bir nitrojen izotop imzası tanımlayabildi.

Uzmanlığı deniz seviyesi modellemesinde olan Pico, Farmer’ın sonuçlarını buz tabakalarının büyümesi için farklı senaryolara dayalı deniz seviyesi modelleri ile karşılaştırdı.

Pico, “Benim için heyecan verici olan şey, bunun, bu süre zarfında küresel deniz seviyesi üzerinde tamamen bağımsız bir sınırlama sağlamasıydı. Önerilen buz tabakası tarihçelerinden bazıları oldukça farklıydı ve Bering Boğazı’nda tahmin edilen deniz seviyesinin ne olacağına bakabildik ve hangilerinin nitrojen verileriyle tutarlı olduğunu görebildik.” diyor.

“Sonuçlar, Son Buzul Maksimumundan önce küresel deniz seviyelerinin önceki tahminlerin önerdiğinden çok daha yüksek olduğunu gösteren son çalışmaları destekliyor.”

Son Buzul Maksimumu sırasında ortalama küresel deniz seviyesi, bugüne göre yaklaşık 130 metre daha düşüktü. Bununla birlikte, Bering Boğazı gibi belirli bir bölgedeki gerçek deniz seviyesi, yer kabuğunun buz tabakalarının ağırlığıyla deformasyonu gibi faktörlere bağlıydı.

Pico, “Bu, ekmek hamuruna yumruk atmak gibi bir şey — kabuk buzun altına batar ve kenarlarından yukarı doğru yükselir. Ayrıca buz tabakaları o kadar büyük ki su üzerinde yerçekimi etkisi var. Deniz seviyesinin dünya çapında nasıl değişeceğini görmek ve bu durumda Bering Boğazı’na bakmak için bu süreçleri modelliyorum.” diyor.

Bulgular, iklim ve küresel buz hacmi arasında karmaşık bir ilişkiye işaret ediyor ve buzul döngülerinin altında yatan mekanizmaları araştırmak için yeni yollar öneriyor.


University of California – Santa Cruz. 26 Aralık 2022.

Makale: esse R. Farmer et al. 2022. The Bering Strait was flooded 10,000 years before the Last Glacial Maximum. Proceedings of the National Academy of Sciences; 120 (1).

Anadolu Üniversitesi Arkeoloji Bölümü mezunu. İstanbul Üniversitesi Prehistorya Bölümü Yüksek Lisans mezunu. Aynı üniversitede Doktora adayı. İletişim: ermanbu@gmail.com

You must be logged in to post a comment Login