“Bene Lava” Ya da “Sıhhatler Olsun” Mozaiği

Cezayir’de yer alan Timgad Antik Kenti’ndeki bir Roma villasında bulunan ve muhtemelen özel bir hamam kompleksinde eşik görevi gören ilginç bir Roma taban mozaiği.

MS 1.-2. yüzyıllara tarihlenen bu dikkat çekici taban mozaiği, üzerindeki hem giriş hem çıkış yönlerine bakan birer çift sandalet motifiyle misafirlerini hem selamlıyor hem de uğurluyor. Ancak asıl dikkat çeken kısım, üzerindeki “Sıhhatler Olsun” anlamına da gelebilecek olan “Bene Lava” (“İyi Yıkanmalar”) yazısı. Maalesef tahribat sebebiyle alt kısımda ne yazdığı okunamıyor.

Antik Roma hamamları (thermae), Roma toplumunun sosyal ve kültürel yaşamında önemli bir yere sahipti. Bu hamamlar, sadece temizlenme yeri değil, aynı zamanda sohbetin, dedikodunun, rahatlamanın yani kısacası sosyal etkileşimin de adresiydi. Bu nedenle, hamamların iç dekorasyonu büyük önem taşıyordu ve mozaik sanatı, bu dekorasyonun en önemli parçalarından biriydi.

Mozaikler, hem zeminde hem de duvarlarda yer alırdı ve sıklıkla mitolojik sahneleri, deniz canlılarını, tanrıları ve tanrıçaları tasvir ederdi. Bazı hamam mozaikleri, hamamın işlevine dair ipuçları veya öneriler içeriyordu. “Bene Lava” (“İyi Yıkanmalar”) mozaiği de, bu tür öneri ve dilekleri içeren mozaiklerin bir örneği.