Basket Topu Benzeri Derisiyle Hadrosaur Fosili Bulundu

Kanada’nın çorak topraklarında bulunan bir hadrosaur fosili o kadar iyi korunmuş ki, basketbol topu benzeri derisi hâlâ görülebiliyor.

Yumuşak dokusu korunmuş bir dinozor fosili bulmak inanılmaz derecede nadir bir olay. Kanada’da bir araştırma ekibi, yalnızca neredeyse bütün bir iskelete sahip değil, aynı zamanda deri parçaları hala sağlam olan bir hadrosaur – ördek gagalı otçul bir dinozor – ortaya çıkardığında, hayatlarının keşfi ile karşılaştıklarını biliyorlardı.

Bazı öğrencileriyle bölgeyi araştıran Reading Üniversitesi’nde ekoloji doçenti Brian J. Pickles, “Daha önce hiç böyle bir şey görmemiştim.” diyor. Pickles, fosile ilk baktığı anda “şaşırıp kalmıştı.”

(İlgili: Kretase Dönemi Nedir?)

4 metre uzunluğundaki dinozor, yaklaşık 76 milyon yıl önce, bir zamanlar Kretase döneminde (145 ila 66 milyon yıl önce) karmaşık bir nehir sisteminde dolaşırken öldü. Bugün aynı bölge, bir dinozor fosili yatağı olarak tanınan UNESCO Dünya Mirası Listesi’ndeki Dinozor Parkı olarak biliniyor. Bölgede yaklaşık 400 ila 500 dinozor iskeleti veya kafatası bulundu.

Pickles, fosilleri örten kumtaşı ve siltin bolluğunun, fosillerin kusursuz korunmasına yardımcı olduğunu düşünüyor. İskelet, büyük bir kuyruk parçasını ve kayanın yüzeyinde, dışarı çıkmaya başlayan arka bacaklarından birini içeriyor.

Pickles, “Bu hayvanın oldukça hızlı bir şekilde toprakla kapandığını düşünüyorum, aksi takdirde bu kadar iyi korunmuş olmazdı. Omurlarının ve tendonlarının bir kısmını görebilir ve yaklaştığınızda pullarından bazılarını görebilirsiniz. Koyu, pullu cilt basket topu benzeri bir dokuya sahip. Bu gerçekten özel bir şey; bu tür şeyleri sahada çok sık bulamazsınız.” diyor.

Yetişkin bir hadrosaur, tipik olarak bu özel örneğin en az iki katı büyüklüğüne erişmiş oluyor. Yeni bulgu, bu hadrosaur’un bir genç olduğunu gösteriyor. Pickles, “Genç fosiller bulmak nadir bir durum, çünkü tipik olarak dinozorlar oldukça hızlı büyür ve genellikle yetişkinlerin kalıntılarını buluruz.” diyor.

Pickles, çevre uzmanı ve kazı ekibinin gönüllü bir üyesi olan Teri Kaskie’nin, geçen Ağustos ayında yamaçtan çıkan kemiklerden bazılarını gördüğünde tesadüfen fosillere rastladığını söylüyor.

Bu yıl, Pickles ve üniversiteden birkaç öğrencisi, dinozorun geri kalanını kazmak için Kanada’ya döndü. Ancak bu, önümüzdeki yaz tamamlanması için bir saha sezonu daha gerektirebilecek uzun bir süreç.

Araştırmacılar, sağlam bir hadrosaur iskeletinin kayalıkta gömülü olduğundan şüpheleniyor fakat işleri bitene kadar bunu doğrulamak mümkün olmayacak.

“Şu ana kadar aşırı yük dediğimiz 112 ton kayayı fosillere ulaşmak için kaldırdık. Tüm iskeletin orada olduğunu düşünüyoruz ama kazıyı tamamlamadan kesin olarak bilemeyeceğiz.”

En nihayetinde bu hadrosaur, Drumheller’deki Royal Tyrrell Müzesi’ndeki kalıcı koleksiyonun bir parçası olacak.

“Böyle bir örnek önemli, çünkü size hayvan hakkında sadece kemiklerinden daha fazlasını söyler. Tabii ki, iskelet bulmak harika, ancak deriyi ve korunmuş yumuşak dokuları bulmak bize bu hayvanların ekolojisi hakkında daha fazla bilgi veriyor. Bunlar, milyonlarca yıl önce ortalıkta dolaşan bir grup iskelet değildiler. Yaşayan, nefes alan hayvanlardı.”

Live Science. 7 Eylül 2022.