Aydın’da İmparator Hadrianus’a Ait Heykelin Parçaları Bulundu

Aydın’ın Çine ilçesinde yer alan Alabanda Antik Kenti’nde sürdürülen kazılarda, İmparator Hadrianus’a ait bir heykelin parçaları bulundu.

Alabanda Antik Kenti’nin meclis binasında yapılan kazı çalışmalarında, Anadolu’ya en çok sefer düzenleyen Roma imparatorlarından Hadrianus’u tasvir eden bir heykelin parçaları bulundu. MS 117 ila 138 yılları arasında Roma imparatoru olan Hadrianus, iktidarının büyük bölümünü, yirmi bir yılın on ikisini, tüm imparatorluk boyunca seyahat edip, vilayetleri gezerek, idareleri ve ordunun disiplinini denetleyerek geçirmiş, devletin tüm yönleriyle ve adalet yönetimiyle yakından ilgilenen bir hükümdardı.

Hadrianus orduya öylesine bağlıydı ki sıradan askerlerle yemek yiyor, onlarla uyuyordu. Yönetimi huzurla geçmiş olsa da, heykellerde sıklıkla askeri kıyafetler içinde tasvir edilmişti.

Alabanda Antik Kenti’nde bulunan heykelin, imparator Hadrianus’un milattan sonra 120 yılında kente gelişi için yapıldığı tahmin ediliyor. Heykelin parçalar halinde bulunmasının sebebi, daha sonraki yıllarda Hristiyanlar tarafından parçalanmış olması olabilir.

(Roma İmparatoru Hadrianus Kimdi?)

Heykelin parçalarının farklı yerlerde bulunduğunu belirten Alabanda kazı başkanı Prof. Dr. Ali Yalçın Tavukçu, “Heykelle ilgili daha ayrıntılı bilgi edinmek için onurlandırma yazısı içeren yazıtların da bulunması için çalışma yapıyoruz. Altı parça halinde bulduğumuz heykel, müzede en önemli eserlerden biri olacak. Heykelin bir örneği Antalya’daki Perge Antik Kenti’nde de bulunmuştu.” diyor.

Tavukçu, “Burada önemli üç bölgeden biri olan bouleuterion’daki (meclis binası) çalışmaları geçen yıl hızlandırdık. Bu yıl ise çok güzel umutlarla karşılaştık. ‘Portre heykel’ dediğimiz zırhlı imparator eserinin parçalarını bulduk. Bu heykelin parçaları ayrı ayrı yerlerde karşımıza çıktı. 6 parça halinde bulduğumuz heykelin gerçekten ziyaretçisi olacak. Müzede de önemli eserlerden biri olacak. Hadrianus, Roma İmparatorluğu döneminde ülkeyi en çok gezen imparatorlardan biridir. Anadolu’ya da çok sayıda seferi var. 120 yılında Aydın’a geldiğini bildiğimiz Hadrianus’un o yıl bu kente gelişi için yapıldığını düşündüğümüz bu heykelin yanındaki yazıtlarda bir onurlandırma yazısı olduğunu düşünüyoruz. Roma İmparatoru Hadrianus 117 ve 138 yıllarında Roma İmparatorluğu’nda tahtta bulunuyor. Roma’ya en güçlü çağını yaşatıyor. Yaklaşık 1900 yıllık bir heykelden bahsediyoruz.” diyor.

2,5 metrelik heykel, restorasyon çalışmalarının ardından Aydın Arkeoloji Müzesinde sergilenecek.

Alabanda Antik Kenti

Alabanda Antik Kenti, Aydın’ın Çine İlçesi, Doğanyurt köyü sınırları içerisinde yer alıyor.

Alabanda adı Karia dilinde Ala (at), banda (yarış) anlamına gelen kelimelerden türemiştir. Bizanslı tarihçi Stephanos, Kral Kar’ın oğlu Alabandos’un bir at yarışını kazanması nedeniyle kente Alabanda adının verildiğinden söz ediyor. Çiçero ise Tanrılar Dünyası isimli eserinde kentin adını Kar tanrısı Alabandos’tan aldığını söylüyor.

Büyük İskender’in Anadolu’ya gelişinin adından söz edilmeyen Alabanda hakkındaki ilk bilgileri MÖ 3. yüzyıl sonlarında öğreniyoruz. Buna göre Seleukos Kralı kente Khrysor Antiokhia adını verir. Delphi’de bulunan bir yazıtta III. Antiokhos’un isteği üzerine Amphiktion Meclisi tarafından Alabanda’nın dokunulmazlığı konusunda karar alındığı ve bu karar gereğince, kentin Zeus Khrysaoeos ve Apollon İsotimos’a adandığı belirtiliyor.

Alabanda MÖ 1. ve 2. yüzyıllarda Roma ile iyi ilşkiler içinde olmuştu. Roma İmparatorluğu döneminde giderek büyüyen ve ünlenen Alabanda, Roma ile iyi ilişkiler kurmasının olumlu bir sonucu olarak İmparatorluğun ‘conventus’larından (yargı bölgesi) biri oldu. Efes’in MÖ 48 yılında Asia eyaleti başkenti olmasıyla beraber Alabanda bölge başkenti oldu ve Miletos, Tralleis, Nysa ve Priene gibi bölgenin büyük ve önemli kentleri Alabanda’ya bağlandı. Alabanda, Bizans Dönemi’nde ise Aphrodisias Metropolitliği’ne bağlı bir piskoposluk merkezi oldu.

Antik coğrafyacı Strabon; kentin oldukça zengin halkının eğlenceye düşkün ve kentte arp çalan pek çok kız olduğundan söz ediyor. Strabon ayrıca Alabanda’nın, “küfelerle yüklü bir eşeğe benzeyen iki tepenin eteğinde kurulmuş” bir şehir olduğunu bildiriyor.