Avustralya’ya İlk Gelenlerin Olası Rotası Belirlendi

Araştırmaya göre, Avustralya’ya ulaşan ilk insanlar muhtemelen doğuya  Borneo’dan Sulawesi’ye yelken açtılar ve sonra Yeni Gine’ye adasına geçtiler.

Avustralya Ulusal Üniversitesi Doktora adayı Shimona Kealy tarafından yürütülen bir çalışma, en az kaynak ve enerji harcamasını gereksindiren yola dayanarak, Güneydoğu Asya’dan Avustralya Anakarasına giden en muhtemel güzergahı modelledi.

Kealy, araştırmanın, yaklaşık 65.000 yıl önce iskan görmüş olan Avustralya’daki arkeolojik yerleşim yerlerinin, neden güzergah boyunca keşfedilen diğer yerleşim yerlerinden çok daha eski olduğu sorusunu cevaplamaya yardımcı olacağını umduğunu söylüyor.

(50.000 Yıl Önce Avustralya’ya Ulaşan İlk İnsanlar Gemilerle Geldi)

Kealy’nin modellemesi en düşük maliyetli rotayı, Borneo’dan Sulawesi’ye gidilecek ve Batı Papua açıklarındaki Misool Adası’na kadarki küçük adalar dizisinden geçecek şekilde tanımlamıştı. Yeni Gine yaklaşık 10.000 yıl önceye kadar Avustralya’ya kara yoluyla bağlıydı. Bu da ilk insanların şu an Cape York olan yerden aşağıya doğru kıtanın geri kalanına yürüyebileceği anlamına geliyordu.

Kealy, “Görüş uzaklığı ve adalar arasındaki daha kısa mesafeler, gerçekten, bu rotayı seyahat için çok daha uygulanabilir yapan şey. Çoğu zaman bu görüş uzaklığı, kıyıdan kıyıyı görebilecek şekilde oluyor.” diyor.

Kealy ayrıca, seyahat için en olası yola karar vermek için bir tepe çevresinden veya tepenin üzerinden gitmeyi de içeren özel bir rota gibi, diğer faktörlerin de izini sürdü.

Kealy, “Türümüzün ilk deniz yolculuğunu arıyoruz” diyor.

Rota hemen hemen 1977’de  büyük ölçüde kabul görmüş ve araştırmacılar için model olarak kullanılan iki olası rotayı teorileştiren- Birleşik Devletler antropoloğu Joseph Birdsell tarafından tanımlanan kuzey rotasıyla aynı yolu izliyor.

Birdsell’in kuzey rotası, Sulawesi’den Batı Papua’ya doğru gidiyor. Güney rotası Timor’a doğru gidiyor ve Kuzey Bölgesi veya Kimberley sahil şeridine önemli bir deniz geçidi ile sona eriyor.

Arkeologlar Doğu Timor’da insan iskanının kanıtlarını gösteren çok sayıda yerleşim yeri buldu fakat hiçbiri 45.000 yıldan daha eski değildi.

(Aborjin Saçları Avustralya’daki 50,000 Yıllık Varlıklarını Gösteriyor)

Avustralya’daki  bilinen eski  yerleşim yerlerinden eserler, Mirarr Ülkesi  Kakadu Milli Parkı bünyesindeki Jabailuka Maden Çıkarma Kira İşletmesindeki Madjedbebe kaya sığınağı 65.000 yıl öncesine tarihleniyor.

Batı Avustralya açıklarındaki Barrow Adası üzerindeki bir yerleşim yeri 50.000 yıl öncesine tarihleniyor.

Kealy, “Belli ki bir şekilde insanlar Avustralya’ya gelmek için bu adalarda yolculuk etmek zorundaydılar, bu yüzden tahminen Avustralya’da bulduğumuz tarihler Doğu Timor yerleşim yerinde elde ettiklerimizden ya daha genç olmalı ya da onlarla yaklaşık aynı yaşta olmalı.” diyor.

Kealy gerçekte bu yerleşim yerlerinin önemli ölçüde daha genç olmasının, ilk insanların belki de farklı bir yön aldıklarını gösterdiğini söylüyor.

Birdsell’in kuzey rotası boyunca yer alan adalar Batı Papua’daki ayrışma, pahalılık ve siyasal anlaşmazlıklardan dolayı arkeolojik olarak nispeten  daha az dikkat çekiyor.

Kealy ve eş yazar Prof Sue O’Connor, gelecek yıl Kuzey rotasındaki  bazı olası yerleşim yerlerini incelemek için araştırma bursuna başvuruyor. Kealy, “Eğer 60.000 yıldan daha eski bir şey bulabilirsek inanılmaz mutlu olurum” diyor.

65.000 yıl ya da daha eskiye tarihlenen zaman dilimi, akademik camiada evrensel olarak kabul edilmiş değil. Yakın zaman önce yapılan bir diğer çalışma, 50.000 ila 55.000 yılın en olası zaman dilimi olduğunu ortaya attı ama Kealy kendi modellemesinin hem kıyı çizgisinde hem de deniz seviyesindeki 45.000 ila 70.000 yıl kadar önceki değişiklerin izini sürdüğünü söylüyor.

Deniz seviyesi  65.000 yıl önce en düşük seviyesindeydi ve 70.000 yıl önce ise en yüksek seviyesindeydi.

Calla Wahlquist, The Guardian. 30 Ekim 2018.

Makale: Kealy, S., Louys, J., & O’Connor, S. (2018). Least-cost pathway models indicate northern human dispersal from Sunda to Sahul. Journal of human evolution, 125, 59-70.