Atalarımızın Köpek Dişleri En Az 4,5 Milyon Yıl Önce Küçüldü

Büyük erkek maymunlarda görülen ekstra büyük, hançer benzeri köpek dişleri, en az 4,5 milyon yıldır insan atalarında yok. Bunun nedeni muhtemelen dişilerin daha az agresif partnerleri tercih etmesi.

Erkek homininler, diğer erkek primatların çoğunda görülen ekstra büyük köpek dişlerini en az 4,5 milyon yıl önce – evrimimizin nispeten erken bir döneminde – kaybetmiş olabilir. Bu durum, erkek insan atalarının, muhtemelen dişilerin daha az agresif eşleri tercih etmesi nedeniyle, aynı dönemlerde birbirlerine karşı daha az saldırgan hale geldiğini gösteriyor.

Günümüz insan erkekleri, tüm erkek büyük maymunlar arasında orantısal olarak en küçük köpek dişlerine sahip. Goriller ve şempanzeler gibi diğer birçok primat için erkeklerin dişilerden önemli ölçüde daha büyük köpek dişleri var. Daha büyük köpek dişleri, dişilere erişim için erkekler arasında daha fazla kavga ile ilişkilendiriliyor.

(İlk İnsan Ataları Şempanze Gibi Dallarda Sallanmış Olabilir)

Evrimsel tarihimizde erkeklerin köpek dişlerinin ne zaman küçüldüğü belirsiz, çünkü birkaç milyon yıllık fosiller, dizilenebilecek ve bir cinsiyete atanabilecek DNA’dan yoksun. İnsanların ve şempanzelerin ataları yaklaşık 7 milyon yıl önce ayrıldı, bu nedenle diş boyutundaki değişimin o zamandan itibaren bir noktada gerçekleştiği düşünülüyor.

Tokyo Üniversitesi’nden Gen Suwa ve meslektaşları, 6 milyon yıllık hominin evrimini kapsayan 300’den fazla fosil dişinin boyutlarını ölçtüler. Bunlar arasında, yaklaşık 4,5 milyon yıl önce yaşamış, bilinen en eski homininlerden biri olan Ardipithecus ramidus’tan 24 diş de vardı.

Ardipithecus ramidus köpek dişleri açıkça iki farklı gruba ayrılamıyordu. Bu nedenle ekip, erkek ve dişi dişlerini ayırt etmek için ince varyasyonları analiz etmek için istatistiksel bir teknik geliştirdi. Bunun doğruluğunu kontrol etmek için, tekniği, cinsiyeti bilinen primat dişlerinden alınan modern örnekler üzerinde test ettiler.

Ekip, tekniği kullanarak, modern insandaki duruma benzer şekilde, erkek A. ramidus’un üst köpek dişlerinin dişilerden 1,06 kat daha büyük olduğunu, alt köpek dişlerinin ise dişilerinkinden 1,13 kat daha büyük olduğunu buldu. Karşılaştırıldığında, modern şempanzelerinki, hem üst hem de alt köpek dişleri için erkeklerde yaklaşık 1,3 kat daha büyüktü.

Bu durum, erkek insan atalarının en az 4,5 milyon yıldır nispeten küçük köpek dişlerine sahip olduğunu ve diğer erkeklere karşı, diğer büyük maymunlardan daha az saldırgan olduklarını gösteriyor.

Suwa, “Dişiler daha az saldırganlığa meyilli erkeklerle daha fazla çiftleşmeyi tercih ederse, daha küçük köpek dişleri evrimleşebilir.” diyor.

New Scientist. 29 Kasım 2021.

Makale: Gen Suwa et al. 2021. Canine sexual dimorphism in Ardipithecus ramidus was nearly human-like. Proceedings of the National Academy of Sciences.