Asur İmparatorluğu’nun Çöküşünü Kuraklık Tetikledi

Nemli iklimden kuru iklime geçiş, Asur imparatorluğunda mahsulün bozulmasına ve sonuç olarak imparatorluğun çöküşüne neden olmuş olabilir.

Asur imparatorluğu, dramatik çöküşünden önce 300 yıl boyunca doğuya hakim olan güçlü bir süper güçtü. Şimdi araştırmacılar, yükselişin ve düşüşün nedeni olarak yeni bir teorileri olduğunu söylüyor: iklim değişikliği.

İmparatorluk yaklaşık MÖ 912 yılında ortaya çıktı ve Akdeniz’den Mısır’a ve Basra Körfezi’ne kadar uzanarak büyüdü.

Fakat Kral Asurbanipal’ın MÖ 630 civarında ölümünden kısa bir süre sonra imparatorluk çökmeye başladı, büyük Ninova şehri MÖ 612’de yağmalandı. MÖ 7. yüzyılın sonunda ise imparatorluğun çöküşü tamamlandı.

(Asurbanipal Kimdi?)

Şimdi bilim insanları, imparatorluğun kaderinin tersine döndüğü zamanın, iklimin nemliden kuruya dramatik geçişi ile çakıştığını söylüyor.

Araştırmacılar, “Yaklaşık iki asır süren yüksek yağış ve yüksek tarım verimi, MÖ 7. yüzyılda iklim mega kuraklık koşullarına geçtiğinde yüksek yoğunluklu kentleşmeyi ve ekonomik genişlemeyi geçindiremedi.” diyor.

Başka bir deyişle, iç savaş, aşırı genişleme ve askeri yenilgi, imparatorluğun çöküşünde rol oynarken, temel itici güç, ekonomik çöküşe yol açan, siyasi huzursuzluğu ve çatışmayı artıran mahsul başarısızlıkları olabilir.

Çalışmaya dahil olmayan Asur uzmanı olan Profesör Postgate, iklim değişikliğinin imparatorluğun çöküşüne yardımcı olmasının mümkün olduğunu söylüyor.

“Bu zamanlarda Asur İmparatorluğu’na olanlarla ilgili daha iyi bir açıklamamız yok. MÖ 645 yılından Ninova’nın yağmalanmasına kadar, yazılı kayıtlar çok az.”

İklimin olası etkisini araştırmak için bilim insanları, Irak’ın kuzeyindeki Kuna Ba mağarasından alınan iki sarkıtı analiz ettiler. Mağaraya damlayan su olarak oluşan mineral birikintileri içinde, izotoplar olarak bilinen iki farklı oksijen atomu oranına baktılar. Bu oran yağış seviyelerine ışık tutuyor.

Ekip, MÖ 925 ile MÖ 550 yılları arasında iklimin iki farklı aşaması olduğunu ortaya çıkarmak için sonuçları toryum-230 tarihleme yöntemiyle birleştirdi.

Yaklaşık MÖ 725 kadar süren ilk aşama, ortalama koşullardan daha nemli olarak belirlendi. Dikitte görülen MÖ 850 ile MÖ 740 yılları arasındaki dönem, 4.000 yıllık süre içerisinde en nemli zamanı gösteriyordu. Bu dönem aynı zamanda Assur imparatorluğunun genişlediği zamanla çakışıyordu.

İkinci aşama ise gittikçe kuruyan şartları gösteriyordu: MÖ 675 ile MÖ 550 arasında Assur imparatorluğu çökerken, bölge bir mega kuraklığın gölgesindeydi.

(Asur Tabletlerinde En Eski Kutup Işıkları Kaydı Bulundu)

Paleoklimatolog ve çalışmanın ilk yazarı Prof. Ashish Sinha, Assur imparatorluğu geniş bir coğrafyada olmasına rağmen, bilgisayar modellerinin ve modern yağış verilerinin Kuna Ba mağarası ile benzer koşullardan etkilenebileceğini gösterdi.

Science Advances dergisinde yayımlanan çalışmada araştırmacılar, mega kuraklığa geçişin toplum üzerinde yıkıcı bir etkisi olabileceği sonucuna varıyor.

1999-2001 ve 2007-2008 yılları arasında kuzey Irak’ta ciddi kuraklıkların mahsul başarısızlıklarına ve hayvancılık sıkıntılarına yol açtığını belirterek modern krizlerin görüşlerini desteklediklerini söylüyorlar.

The Guardian. 13 Kasım 2019.

Makale: Ashish Sinha, Gayatri Kathayat, Harvey Weiss, Hanying Li, Hai Cheng, Justin Reuter, Adam W. Schneider, Max Berkelhammer, Selim F. Adalı, Lowell D. Stott, R. Lawrence Edwards. 2019. Role of climate in the rise and fall of the Neo-Assyrian Empire. Science Advances; 5 (11)