Aspendos Restorasyonu Mutfak Mermeri Eleştirisi Aldı

Antalya’daki Aspendos Antik Tiyatrosu’ndaki basamaklar ve oturakların orjinal koyu gri yerine beyaz mermer kullanılarak restore edilmesi , “mutfak mermeri”yle restore edildiği eleştirilerine yol açıtı. Tiyatro ayrıca UNESCO Dünya Kültürel Miras Listesi’ne aday.

Aspendos Antik Tiyatrosu Antalya’nın Serik İlçesi’nde iki tepe üzerinde bulunuyor. Tiyatro MS 2’nci yüzyılda Marcus Aurelius döneminde inşa edildi.

Antik Tiyatro geçen hafta sona eren Uluslararası Aspendos Opera ve Bale Festivali öncesinde 7- 8 ay boyunca restorasyon için kapalıydı. Restorasyonu Antalya Rölöve ve Anıtlar Müdürlüğü tarafından gerçekleştirildi.

Buu yıl Türkiye’de düzenlenecek G-20 Liderler Zirvesi’nin programında da Aspendos Antik Tiyatrosu yer alıyor.  Antalya programının gerçekleşeceği Belek’e 6 km uzak olan tiyatroyu Obama, Merkel, Putin gibi dünya liderlerinin ziyaret etmesi bekleniyor.

Antalya Kent Konseyi Turizm Çalışma Grubu Başkanı Recep Yavuz, son zamanlarda ülkemizde restorasyon faciaları yaşandığını, ve Aspendos’taki restorasyonu gördüğünde çok üzüldüğünü belirtti. Yavuz: “Hakikaten dönemi yansıtmayan, biraz karışık, anlamsız restorasyonlarla karşı karşıyayız. Restorasyon bence o dönemi yansıtan ve o eserin korunmasına önayak olan bir çalışma. O dönemi yansıtan derken, üstü fanuslarla kaplanmış bir İshakpaşa Sarayı, sanki sera görüntüsü veriyor. Veya geçtiğimiz günlerde gündeme gelen kalenin restorasyonu var. Kaş’ta tiyatronun içine dökülen betonlar. Bunların hepsi o eserin değerini önemli ölçüde zedeliyor. Tabii ki bunlara müdahil olunuyor, birtakım düzeltmeler oluyor ama Aspendos’ta yaşadığımız da çok üzücü” diyor.

Yavuz restorasyonu mutfak mermerine benzeterek şu açıklamalarda bulundu: “Aspendos’un taşının rengi koyu ve açık gri. Tabii ki bunu bilim adamları ve işinin ehli kişiler daha iyi bilecektir ama bir izleyici, turizmci ve kokartlı bir rehber olarak şunu söyleyebilirim; girdiğiniz anda restore edilen yerin göze çarpmaması gerekir. Zaten restorasyonda amaç budur. Siz oraya gittiğinizde zaten direkt o bembeyaz mermerleri görüyorsunuz ki çok can sıkıcı. Tiyatronun resmini bize vermeyen bir görünüm çiziyor. O yüzden çok üzücü buldum. O basamaklar yokken tiyatronun görünümü çok daha iyiydi.”

UNESCO Dünya Miras Listesi’ne aday olan antik tiyatronun dünyanın en önemli kültürel eserlerinden biri olduğuna dikkat çeken Recep Yavuz, tarihi, kültürel varlıkların restorasyonla ayakta tutulabildiğini belirterek şöyle dedi: “Ama o restorasyon hissedilmeyecek. Yaklaştıkça, belki el sürünce veya iyice yakından bakınca anlaşılması gerekiyor. Ama bizde öyle değil. Aspendos’a girince bembeyaz mermerler. Oraya girerken 2 bin yıl öncesinin dünyasına hazırlıyorsunuz kendinizi. 2 bin yıl öncesinde orada yapılan etkinliklere hazırlıyorsunuz ve birden günümüz taşları, mermerleriyle yapılmış oturma düzeni çok zavallı bir görünüm veriyor.”

Aspendos’a turlar düzenleyen rehber Alper Erpolat gelen turistlerden de benzer eleştiriler aldıklarını belirterek ilk tepkilerin renklerin çok bozuk olduğu ve fotoğraflarda çirkin bir görüntü yarattığı şeklinde olduğunu söyledi.

Mehmet Çınar/DHA