Artık İnsanların Amerika’ya Nasıl Ulaştığını Biliyoruz!

Yeni bir analiz, Amerika kıtasına giren ilk insanların yaklaşık 20.000 yıl önce Japonya’dan deniz yoluyla gelmiş olabileceğini öne sürüyor.

Amerikan Üst Paleolitik çift taraflı aletler ve uçlar. C: David B. Madsen et al. 2025.

Bulgular, ABD genelinde 10 farklı alandan toplanan tarihöncesi taş aletlerin incelenmesine dayanıyor.

Bugüne dek araştırmacılar, insanların bu tarihlerde Amerika’ya ulaştığına dair yalnızca birkaç cezbedici ipucu bulabilmişti; örneğin New Mexico’daki ayak izleri en erken kanıtları temsil ediyor. Ancak Kuzey Amerika’da yaklaşık 13.000 yıl öncesine, yani Clovis geleneğinin yükselişine kadar yaygın bir kültür ortaya çıkmadığından, ilk Amerikalıların tam ne zaman göründüğü ve nasıl geldikleri konusunda bilim insanları bölünmüş durumdaydı.

Yeni çalışmanın yazarlarına göre ise artık ABD genelinde 13.000 ile 20.000 yıl öncesine tarihlenen en az 10 yerleşim alanı biliniyor. Bunlardan beşi—Virginia, Idaho, Pennsylvania ve Teksas’ta yer alanlar—öylesine çok sayıda taş alet verdi ki, Clovis kültürü ortaya çıkmadan önce bölgede Amerikan Üst Paleolitiği olarak bilinen bir teknolojik endüstrinin yayılmış olduğunu düşündürüyor.

Bu taş alet geleneğinin nereden geldiğini anlamak için araştırmacılar, ilk Amerikalıların muhtemelen 25.000 yıl önce Kuzeydoğu Asya’da yaşamış bir gruptan türediğini gösteren genetik çalışmalara döndü. Bölgenin arkeolojik kayıtlarını taradıklarında, Japonya’nın Hokkaidō adasından iki yüzeyli av silahlarının (biface) Amerikan Üst Paleolitiği’ni karakterize eden aletlerle eşleştiğini fark ettiler.

(İlgili: Bering Kara Köprüsü, Sanılandan Çok Daha Geç Ortaya Çıkmış)

Çalışmanın yazarı Loren Davis, “Bu arkeolojik bağlantının keşfi, Amerika’daki insanlık tarihinin ilk sayfasını yeniden yazıyor. İlk Amerikalıların kültürel olarak izole olmadıklarını; Avrasya ve Asya’daki insanları birbirine bağlayan aynı Paleolitik geleneklerin bir parçası olduklarını gösteriyor” diyor.

Tüm bu kanıtları birleştiren araştırmacılar, Amerika’daki ilk insanların yaklaşık 20.000 yıl önce Hokkaidō’dan gelmiş olabileceğini öne sürüyor. Dahası, Kanada’nın en kuzeyi veya Alaska’da Paleolitik aletler bulunmadığından, tarihöncesi Asyalıların son Buzul Çağı sırasında Bering Boğazı’nda açığa çıkan donmuş kara köprüsünü kullanarak Amerika’ya ulaşmamış olabileceklerini belirtiyorlar.

Bu tür aletlerin bulunduğu tüm alanların, buzla kaplı bölgenin güneyinde bulunması göz önüne alındığında, yazarlar insanların muhtemelen Beringia’nın güney kıyı şeridini takip ederek, yol boyunca birçok noktada duraklayıp Hokkaidō’dan Kuzey Amerika’ya yavaş yavaş deniz yoluyla geldikleri sonucuna varıyor.

“Açık denizde tekne kullanmaya iyi uyum sağlamış erken denizcilerin, Amerika’ya Pasifik çevresi kıyı rotasını izleyerek girdiklerini öne sürüyoruz.”

Bu bulguların önemini vurgulayan Davis, “Artık ilk Amerikalıların sadece Kuzeydoğu Asya’dan geldiğini değil, aynı zamanda nasıl seyahat ettiklerini, yanlarında ne taşıdıklarını ve hangi fikirleri getirdiklerini de açıklayabiliyoruz” diyor.

“Bu, göç, yenilik ve kültürel paylaşımın insan olmanın anlamının en başından beri bir parçası olduğuna güçlü bir hatırlatma.”


IFL Science. 24 Ekim 2025.

Makale: David B. Madsen et al. (2025). Characterizing the American Upper Paleolithic. Sci. Adv. 11

Anadolu Üniversitesi Arkeoloji Bölümü mezunu. İstanbul Üniversitesi Prehistorya Bölümü Yüksek Lisans mezunu. Aynı üniversitede Doktora adayı. İletişim: ermanbu@gmail.com

You must be logged in to post a comment Login