Arkeoloji Gönüllüleri Karantinada Onlarca Arkeolojik Alan Keşfetti

Covid-19 karantina sürecinde evlerinde çalışan arkeoloji gönüllüleri, kaydedilmemiş onlarca tarihöncesi, Roma ve Orta Çağ yerleşimi keşfetti.

Salgın nedeniyle kazılar durmuş olsa da ekip, iki Roma yolunun bölümleri, 30 civarında duvarla çevrelenmiş büyük tarihöncesi ya da Roma yerleşimi, 20 civarında tarihöncesi mezar alanının yanında yüzlerce Orta Çağ çiftliğine ait kalıntı, arazi sistemleri ve taş ocakları tespit etti. Proje yöneticileri önümüzdeki haftalarda çok daha fazlasını bulacaklarına inanıyor.

Exeter Üniversitesi öğretim üyesi ve Milli Piyango Miras Fonu (National Lottery Heritage Fund) tarafından desteklenen Peyzajı Anlamak (Understanding Landscape) projesinde çalışan Dr. Chris Smart liderliğindeki ekip, LİDAR (Light Detection and Ranging “Işık Algılama ve Ölçümü”) teknolojisi ile alınan görüntülerin analizini yapıyor.

(Uzay Boşluğunda Arkeoloji Yapılabilir mi?)

Bu lazer teknolojisi havadan gözlemler sırasında son derece ayrıntılı topografik haritalar oluşturulmasında kullanılıyor. Modern bitki örtüsü ve yapıların görüntüden çıkarılması arkeologların arkeolojik kalıntıların tespiti için arazi yüzeyini incelemesini kolaylaştırıyor. Tellus Güney Batı (Tellus South West) projesi ve Çevre Ajansından (Environment Agency) elde edilen veriler sistematik bir biçimde inceleniyor, kayıtlı arkeolojik veriler ve tarihsel haritalarla karşılaştırılıyor. Yeni keşiflerin toplamı sürekli bir değişim içinde.

Dr. Smart, “Güney Batı şu anda İngiltere’de elde edilebilen en kapsamlı LİDAR verilerine sahip. Bu verileri tarihsel ortamın olabildiğince iyi şekilde haritalandırılması için kullanıyoruz. Proje şu anda Tamar Vadisine yoğunlaşmış durumda. Ancak çerçeve Bodmin Moor ve Dartmoor ile Plymouth ve Barnstaple arasındaki bölgeleri de kapsayacak şekilde genişletildi. Yaklaşık 4.000 metrekarelik bir alanda çalışıyoruz.” diyor.

“Bu, Tamar Vadisinden batıya doğru elde edilen LİDAR verilerinin ilk büyük sistematik analizi ve yılın başlarında gerçekleştirdiğimiz eğitim atölyelerine dayanıyor. Normalde şu anda gönüllü gruplarla arkeolojik alanlarda yüzey araştırması yapıyor ya da kazılar için hazırlanıyor olurduk. Ancak tüm bunlar beklemede. Gönüllü grubumuzun karantina döneminde de çalışmak için hevesli olduğunu biliyorum – hatta projemizi geçici olarak ‘Karantina Peyzajları’ olarak adlandırmamız bile önerildi. Ancak ne kadar yeni keşif yapabileceklerinin farkında olduklarını sanmıyorum.” şeklinde devam ediyor.

Dr. Smart, “Ekibimize çabaları için müteşekkirim ve bu sıkıntılı dönemde gönüllülerimizle yürüttüğümüz araştırmalarımıza devam edebildiğimiz için mutluyum. Önümüzdeki bir ya da iki ayda yüzlerce yeni arkeolojik alan keşfi yapılabileceğini düşünüyoruz.” şeklinde tamamlıyor sözlerini.

(Uzay Arkeolojisi Bölünmüş Dünyayı Birleştirebilir)

Projenin düzenli gönüllülerinden Fran Sperring, “Bilinmeyen arkeolojik alanları araştırmak ve gelecekteki çalışmalar için yerler belirlenmesine yardımcı olmak sevindirici olduğu kadar heyecan verici. Her ne kadar benim için oldukça dik bir öğrenme eğrisi olsa da – konuda acemi biri olarak – her dakikadan keyif alıyorum. Oturma odanızın sıcak, kuru rahatlığında arkeoloji, daha iyi ne olabilir ki?” diyor.

Dr. Smart, Exeter Üniversitesi’nden meslektaşı LİDAR veri uzmanı Dr. João Fonte ile birlikte çalışıyor.

Dr. Fonte, “Uzaktan algılama arkeolojik araştırmalar için çok güçlü bir araç. Normalde Kuzeybatı İberya’da çalışsam da bu projede de yer almaktan ve uzmanlığımı Devon ve Cornwall’ın muhteşem coğrafyasının yararına kullanabilmekten çok mutluyum. Ayrıca kendi kültürel mirasına ilgi duyan gönüllüleri kapsayan böyle bir projenin bir parçası olmak heyecan verici.” diyor.

Ekip ayrıca Cornwall ve Devon Tarihsel Çevre Kaydı ekipleriyle birlikte tüm bu yeni bilgiyi veri tabanlarına geçirmek ve mümkünse projeyi Güney Batının daha da ilerisine taşımak için çalışıyor.

İçinde bulunduğumuz salgının en kötü zamanları geride kaldığında ekip Peyzajı Anlamak projesi kapsamında yeni belirlenen alanların bir kısmında jeofizik araştırmalar yapmayı planlıyor.

Dr. Smart, “Bu yaz planladığımız çalışmayı gerçekleştirememek bizim için zor – Calstock Roma kalesi kazısı dahil – ancak umuyoruz ki bu sadece geçici bir duraksama ve güvenli hale geldiği anda ekibimizle yeniden alana dönebileceğiz.” diyor.

Exeter University. 13 Mayıs 2020.