Antik Yunanlar, Önemli Bir Savaşta Yabancı Savaşçıları Kullanmış

2.500 yıllık toplu mezarlardaki iskeletlerin analizi, Antik Yunanların düşmanlarıyla savaşırken yabancı paralı askerlere güvendiğini gösteriyor.

Batı Akdeniz, yaklaşık 2600 ila 2300 yıl önce, bir dizi Yunan kent devletinin (Sicilya adasındaki Syracuse de dahil), güç üssü şu anda Tunus’ta bulunan Kartacalılara karşı savaşmasıyla birkaç çatışmaya tanık oldu.

Sicilya savaşları, Tarih adlı kitabında Herodotos da dahil olmak üzere çağdaş yazarlar tarafından belgelendi. Ancak Herodotos’un Yunan olduğu göz önüne alındığında, çatışmalarla ilgili açıklamalarının Yunan savaşçıları olumlu bir şekilde resmetme eğiliminde olması muhtemel.

(Hadrianus, Antik Yunan Tutkusu için Harcamadan Kaçmadı)

Özellikle Herodotos, MÖ 480’de ilk Himera Savaşı sırasında yerel askerlerin diğer Yunan müttefiklerinden yardım aldığını ve Kartacalıları başarılı bir şekilde yendiğini öne sürüyor. Ancak MÖ 409’da ikinci savaş sırasında, yerel askerler yardımsız gitti ve Himera şehri Kartacalıların eline geçti.

Himera Savaşları ile ilişkili sekiz toplu mezarın yakın zamanda keşfedilmesinin ardından, Herodotos’un hikayesinin doğru olup olmadığını keşfetmek artık mümkün.

Georgia Üniversitesi’nden Katherine Reinberger ve meslektaşları, toplu mezarlarda bulunan 62 kişinin diş minesinden stronsiyum ve oksijen izotoplarını analiz etti ve bu, bireyin yerel olarak doğup büyüdüğünü ortaya çıkarabilir.

Ekibin analizi, bazı tarihi iddiaların doğrulanabileceğini ortaya çıkardı – iki savaş vardı, ilk çatışmadaki Himera kuvvetlerinin yaklaşık üçte ikisi yerel değildi, ikinci savaşta sadece dörtte biri oradan değildi ve Yunan askerleri şehir dışında yerel Himera’lılar ile birlikte savaştı.

Ancak çağdaş açıklamalar tamamen doğru değildi: izotop kanıtları, yerel olmayan askerlerin çoğunun aslında Yunan olmadığını, Akdeniz’in ötesinden geldiğini gösteriyor.

Reinberger, “Yabancı ve belki de Yunan bile olmayan insanların kanıtlarını bulmak alışılmadık ve ilginç. Ayrıca bir nevi eski toplulukların ve kesinlikle eski orduların aslında düşündüğümüzden daha çeşitli olabileceğini gösteriyor. Bu yabancı askerler, paralı askerler olarak tutulmuş olabilir.” diyor.

Hırvatistan’daki Antropolojik Araştırma Enstitüsü’nden Mario Novak, “İzotopik araştırmalar, bunların Katalan kıyılarından, İber yarımadasından ya da Yunanistan anakarasından ve hatta Karadeniz kıyılarından tutulmuş insanlar olabileceğini öne sürüyor.” diyor.

“Yani, bu insanlar Yunanlar olabilirdi ama aynı zamanda klasik kaynakların barbar olarak kabul ettiği bazı yerli insanlar da olabilirdi. Açıktır ki, bu “barbarlar”, önceden düşünüldüğünden çok daha fazla Yunanların ‘düzgün’ günlük yaşamlarına dahil edilmişlerdi.”

Ekip, tarihsel anlatıların, daha Yunan merkezli bir anlatı oluşturmak ve ilk savaşın zaferini, Persler de dahil olmak üzere, karşı karşıya kaldıkları diğer güçlere karşı Yunan başarılarını gösterebilmek için yabancı paralı askerlerin katılımını küçümsediğini varsayıyor.

New Scientist. 12 Mayıs 2021.

Makale: Reinberger KL, Reitsema LJ, Kyle B, Vassallo S, Kamenov G, et al. (2021) Isotopic evidence for geographic heterogeneity in Ancient Greek military forces. PLOS ONE 16(5): e0248803.