Antik Dünyadan Günümüze Ulaşmış 19 Oyuncak

Oyuncaklar büyük ihtimalle insanlığın başlangıcından beri vardı, çocuklar olduğu sürece oyuncakların da var olacağını düşünebiliriz. Bunun bir sonucu olarak arkeolojik kalıntılar arasında da oyuncaklara rastlıyoruz.

Sizin için en eskisi MÖ 5000’li yıllara tarihlenen 19 oyuncağı derledik.

1- Mardin’in Kızıltepe İlçesi’nde yüzey araştırmaları sırasında bulunan 7.500 yıllık oyuncak araba

2- Helenistik dönemden domuz şeklinde, terakotadan yapılma bir çıngırak. Kıbrıs’tan olduğu söylenen çıngırak MÖ 3.-1. yüzyıllara tarihleniyor.

Görsel: Metropolitan Sanat Müzesi

3- Yaklaşık MÖ 440’a tarihlenen bu Yunan vazosunda, terakotadan bir yo-yoyla oynayan bir çocuk görülüyor. 

Görsel: Antikensammlung Berlin

4- MÖ 5. yüzyıla tarihlenen, Antik Yunan dönemine ait kilden yapılmış bir topaç.

Görsel: Atina Milli Arkeoloji Müzesi

5- Bir Antik Yunan top oyunu olan  Episkyros oynayan bir oyuncuyu betimleyen mezar steli, topun ve bir çeşit futbolun da varlığını kanıtlıyor. Top olarak ise, yaygın olarak şişirilmiş domuz mesanesi kullanılıyordu. 

Görsel: Atina Milli Arkeoloji Müzesi

6- MÖ 1450-1300 yıllarına tarihlenen ve salıncağa binen bir kadını betimleyen seramik figür, Girit’teki bir Minos yerleşimi olan Hagia Triada’da bulundu. Antik Yunan’da bu oyunun adı “ip” anlamına gelen aiora ya da  seira idi.

Heraklion Arkeoloji Müzesi, Girit.

7- MÖ 1500-1200E tarihlenen bu kirpi oyuncağı, Elam İmparatorluğu’nın başkenti Susa’daki Inshushinak tapınağında bulundu.

Louvre müzesi, Paris

8 – MS 1. yüzyılın sonuna tarihlenen, fildişinden yapılmış bu Antik Roma oyuncak bebeği altın bir kolye, altın bilezikler ve halhallar takıyor. Oyuncak bebeğin yüzü ve saç şekli İmparatoriçe Julia Domna’yı taklit ediyor. 

Oyuncağın kolları, bacakları, dizleri ve dirsekleri hareket edebiliyor.

9 – Pers İmparatorluğu’nda bulunan bu at arabası oyuncağı MÖ 2000’e tarihleniyor

10- MÖ 350-325 yıllarına tarihlenen Attika usulü kil oyuncak bebek, elinde bir tür çan tutuyor.

Louvre Müzesi, Paris. Görsel: Egisto Sani – Flickr

11 – Antik Mısır’dan buğday öğüten ya da hamur yoğuran fırıncı adam oyuncağı, hareket ettirilebiliyor. 

Görsel: Rob Koopman

12- Antik Mısır’dan, ip çekilince ağzı kapanıp açılan ve çekilerek götürülen bir kedi oyuncağı. 

13- MÖ 1500-400 yılları arasında gelişen Meksika’daki Olmek Uygarlığı’ndan bir köpek oyuncağı. 

14- MÖ 950-900 yıllarına tarihlenen bir mezarda bulunan, bir Antik Yunan oyuncağı. Tekerlekler üstünde bir at görülüyor. 

Kerameikos Arkeoloji Müzesi, Atina

15- MÖ 3000- MÖ 1700 yıllarında gelişen İndus Vadisi Uygarlığı’nın Harappa şehrinde bulunan, öküz ya da manda tarafından çekilen kağnı oyuncağı. 

Bu oyuncaklar, İndus Uygarlığı’nda gerçek kağnıların nasıl olduğu hakkında da bilgi veriyor.

16- Yine MÖ 3500-MÖ 170o yıllarına tarihlenen İndus Vadisi Uygarlığı’na ait, labirent oyuncakları ve zarlar. 

Eser: ca. 1971-1996, Yeni Delhi Ulusal Müzesi, Yeni Delhi, Hindistan. Görsel: © Angelo Hornak/CORBIS

17– İndus Vadisi’nde bulunan bu maymuna benzer oyuncaklar, iplere tırmandırılmak için yapılmıştı. Bu örnek Mohenjo-daro’da bulundu. 

18- MÖ 8. yüzyılın başına tarihlenen Friglere ait ahşap hayvan şekilli oyuncak. Bu figür,kraliyet ailesine mensup bir çocuğa ait olduğu düşünülen P Tümülüsü’nde bulundu. Mezarda bunun dışında çok sayıda hayvan biçimli oyuncak ele geçirildi.

Eser, Ankara’daki Anadolu Medeniyetleri Müzesi’nde görülebilir. 

19- Çember çeviren bir Antik Yunanlı genç betimi, MÖ 5. yüzyıla tarihlenen antik Yunan vazosu üstüne yapılmış. 

Büyük ihtimalle bronz, demir ya da bakırdan yapılan çemberlere trochus ya da krikoi, sopaya da elater deniyordu. Antik Yunan’da çocuklar da çember çeviriyordu.