Ankara’da Augustus Tapınağı Yakınındaki Sur Duvarı Yıkıldı!

Ankara’da iş makinaları, Ulus’taki Hacı Bayram Camisi’nin yanında bulunan Doğu Roma Dönemine ait sur duvarlarını “insanların kafasına taş düşüyor” diyerek gece yarısı yıktı.

Dün gece saatlerinde Ankara’da Hacıbayram’da yer alan 2000 yıllık Augustus Tapınağı’na iş makineleri girdiği iddia edilmişti. İddialara göre Ulus’taki 2000 yıllık Augustus Tapınağı’na dün akşam saatlerinde iş makineleri girdi. Gece saatlerinde 1. derece kültür varlığı olarak tescillenen tapınağın yanındaki sur duvarları iş makineleri ile yıkıldı.

Bölge sakinlerine ise “Sütunlar, duvarlar insanların kafasına düşüyor, onun için yıkılıyor” açıklaması yapıldı ve yıkım çalışmaları gece yürütüldü.

Ulus’ta Hacıbayram Camii’nin bitişiğinde yer alan Augustus Tapınağı, Anadolu’da Roma Döneminin önemli yapıtlarından biri olarak kabul ediliyor. Son Galat Hükümdarı Amintos’un oğlu Kral Pylamenes tarafından Augustus’a bağımlılık nişanesi ve Galatya Eyaletinin Roma’ya katılmasını kutlamak amacıyla MÖ. 25 yılından sonra yapıldığı tahmin ediliyor.

Arkeologlar Derneği’nden Kınama

Konuyla ilgili olarak Arkeologlar Derneği de bir kınama yazısı yayımladı. Kınama metninin tamamı şu şekilde:

“Ankara Büyükşehir Belediyesi’ne ait iş makinaları ile Ulus’taki Hacı Bayram Camisi’nin hemen yanında bulunan Doğu Roma Dönemine ait sur duvarlarının “insanların kafasına taş düşüyor” diye bir gece vakti yıkılmasını kınıyoruz.

2015 yılı Mart ayında göçük oluşan duvarı korumak ve gelecek nesillere aktarmak için hiç bir restorasyon/onarım projesini hayata geçirmeden “insanların kafasına taş düşüyor” diye iş makinaları ile yıkmak tam bir ilkelliktir. Türkiye’nin de imzalamış olduğu “Arkeolojik Mirasın Korunmasına İlişkin Avrupa Sözleşmesi (Malta Sözleşmesi)’ni hiçe saymaktır.

Arkeologlar Derneği Genel Merkezi olarak bu tahribatı yapanları kınıyor, sorumlular hakkında gerekli soruşturmanın açılmasını ilgili kurumlardan talep ediyoruz.

Kamuoyuna saygıyla duyurulur.”

Mimarlar Odası’ndan Açıklama

Alanda inceleme yapan Mimarlar Odası Ankara Şubesi yöneticileri, “Büyükşehir Belediyesi suç işliyor. Hacı Bayram çevresi Ulus Tarihi kent merkezinin kalbi, Augustus Tağınağı ve sırt sırta vermiş Hacı Bayram Cami, kültürlerin bir aradalığının simgesidir. Koruma kurulu ne yapıyor? Müzede sorumluluğu olan, arkeologlar nerede? Kalem oynatılmayacak tarihi alanda kepçe oynatıyorlar ” açıklamasını yaptı.

Büyükşehir Belediyesi yetkilileri iş makineleriyle Hacı Bayram Camisi istinat duvarını yıktı. İş makinelerinin içinde sütun başlarının olduğu tarihi kalıntıları, hiçbir arkeolog ya da kültür bakanlığı gözetiminde olmadan iş makineleriyle götürmesi pes dedirtti. Kalıntıların nereye götürüldüğüne ilişkin ise bilgi verilmedi.

Konuyla ilgili açıklama yapan Mimarlar Odası Ankara Şube Başkanı Tezcan Karakuş Candan, şunları söyledi: “Ulus Tarihi Kent Merkezi Büyükşehir Belediyesi’nin tehdidi altında, kültür katmalarının bulunduğu alana, züccaciye dükkanına girmiş fil gibi davranan Büyükşehir Belediyesi, tarihin korunması ve önlemlerin alınması için gereğini yapmak durumundadır. Önlemini almadan, Ulusta yargı kararlarına rağmen, tarihin içerisine iş makinaları ile girerseniz, istinat da yıkılır, yakında Augustus tapınağı da yıkılır. Büyükşehir Belediyesi 1.dereceli arkeoloji SİT alanında kalem oynatmaması gerekirken kepçe oynatıyor. Bu anlayış, bir gecede 1.derece kültür varlığı Marmara Köşkünü yıktı, Hacı Bayram’da çıkan Roma kalıntılarına beton döktü. Tam bir yıkım ekibi ile karşı karşıyayız.”

“Ulus civarında kazılarda çıkan Roma kalıntılarına beton döken kültür bilmez bir anlayışla karşı karşıyayız” diyen Candan, sözlerini şöyle sürdürdü: “Kültür Bakanlığı Koruma kurulu aldıkları sorumlulukların farkında mı? Koruma Kurulu Hacı Bayram çevresine ve Ulus’a göz bebeği gibi bakmak zorunda. Büyükşehir haber vermiyor, kurul bihaber… tarihe yapılan büyük bir saygısızlık var. Bu bir vicdansızlıktır. Böyle bir ülkede böyle bir kültür değerleri ortamında koruma kurulu üyelerinin gözlerini kırp mamaları gerekiyor. Kurul üyeleri uyurken, tarih alt üst ediliyor.”

Büyükşehir Belediyesi Açıklama Yaptı

Konuyla ilgili olarak Ankara Büyükşehir Belediyesi de bir açıklama yayımladı.

Ankara Büyükşehir Belediyesi’nden yapılan açıklamada da Augustus tapınağının Hacı Bayram Camii’nin doğu yönünde kaldığı oysa sur duvarı restorasyon çalışmasının ise Augustus Tapınağının tam aksi tarafında Camii’nin batı kısmında kaldığı belirtilerek bu restorasyon çalışmasının da yıkılmakta olan sur duvarlarının insanların can güvenliğinin sağlanması amacıyla Koruma Kurulu kararıyla yapıldığı vurgulandı.

Büyükşehir Belediyesi’nden yapılan açıklamada; Hacıbayram Cami’nin yanındaki sur duvarı restorasyon çalışmalarının Ankara 2 Numaralı Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu’nun 13.06.2016 tarihli izni doğrultusunda sürdüğü kaydedildi.

Açıklamada, Koruma Bölge Kurulu kararında Hacıbayram Veli Cami çevresinde bulunan Şehit Keskin Sokağı üzerinde yer alan tarihi sur duvarına yönelik “İstinat Duvarı Projesi”nin 2863 Sayılı Kanun ve ilgili mevzuatı kapsamında uygunluğunun onaylandığı ve proje doğrultusunda ilgili Belediye denetiminde yapılmasına karar verildiğine dikkat çekildi.

Hacıbayram Sur Duvarı’nın bir kısmı 09.01.2015 tarihinde ani bir çökme sonucu yıkıldığı, Büyükşehir Belediyesi’nin konuyu ivedilikle Koruma Bölge Kurulu’na ilettiği ve Koruma Bölge Kurulu’nca 13.01.2015 tarih ve 1195 Sayılı Kurul kararı ile gerekli güvenlik tedbirlerinin alınması ve Sur Duvarına yapılacak müdahalelere ilişkin de Koruma Bölge Kurulu’na bir Rölöve ve Restorasyon projesini Koruma Bölge Kurulu’na sunulduğu açıklamada bildirilerek şöyle denildi:

“Koruma Bölge Kurulu’nca 24.08.2015 tarih ve 1539 Sayılı Karar ile Büyükşehir Belediyesi Kültür ve Tabiat Varlıkları Dairesi Başkanlığı’nca hazırlanan rölöve ve restorasyon projesinin ise 2863 Sayılı Kanun kapsamında uygun olduğuna ve onaylanmasına karar verilmişti. Bunun üzerine de Sur duvarının restorasyonu için çalışmalar başlatılmıştı”

Büyükşehir Belediyesi yetkilileri ayrıca, Augustus Tapınağı ile ilgili herhangi bir çalışmanın ancak bu tapınakla ilgili oluşturulan bir üst kurulun kararıyla yapılabileceğini, bunun dışında Augustus Tapınağı’na kesinlikle bir müdahalenin söz konusu olamayacağını bildirdiler. ”