Almanya’da 150 Milyon Yıllık Dev Köpekbalığı Fosili Bulundu

Neredeyse eksiksiz olan iskelet, Asteracanthus’un iki buçuk metre uzunluğunda olduğunu gösteriyor ve bu da bu eski köpekbalığını zamanının en büyüklerinden biri yapıyor.

Hybodontiform köpekbalığı Asteracanthus’un rekonstrüksiyonu; ölçek için sağ alt köşedeki silüetlere bakın. C: Sebastian Stumpf / Fabrizio De Rossi

Yeni bir çalışmada, Viyana Üniversitesi’nden Sebastian Stumpf liderliğindeki uluslararası ekibi, eski köpek balığı Asteracanthus’un olağanüstü iyi korunmuş iskeletini inceledi.

Bu son derece nadir fosil bulgusu, yaklaşık 150 milyon yıl önce Geç Jura Dönemi’nde tropikal-subtropikal bir lagün çevresinde oluşan Bavyera’daki, ünlü Solnhofen kireçtaşlarından geliyor.

(Dev Megalodon Yavruları, Rahim İçi Yamyamlık Yapıyordu)

Neredeyse eksiksiz olan iskelet, Asteracanthus’un yaşarken iki buçuk metre uzunluğunda olduğunu gösteriyor ve bu da bu eski köpekbalığını zamanının en büyüklerinden biri yapıyor.

Köpekbalıkları ve vatozları içeren kıkırdaklı balıklar, günümüzde hala hayatta olan en başarılı omurgalı gruplardan biri. Kıkırdaklı balıkların ömür boyu diş değiştirmeleri nedeni ile dişleri, omurgalı buluntularının en yaygın fosilleri arasında. Bununla birlikte, kıkırdak iskeletlerinin düşük koruma potansiyeli, çoğu durumda tamamen korunmuş örneklerin fosilleşmesini önlüyor.

Hybodontiform köpekbalığı Asteracanthus’un neredeyse eksiksiz iskeleti, sırt yüzgeci dikenlerinin yakından görünümü ve deneysel yaşam rekonstrüksiyonu dahil olmak üzere, Bavyera, Almanya’daki Geç Jura Solenhofen kireçtaşlarından kurtarıldı. C: Sbeastian Stumpf-Fabrizio De Rossi

Fosil kıkırdaklı balık iskeletlerinin son derece nadir korunması, fosilleşme sırasındaki özel koşullarla bağlantılı ve yalnızca birkaç fosil içeren yerle sınırlı.

Yaklaşık 150 milyon yıl önce Geç Jura Dönemi’nde Almanya, Bavyera’da oluşan Solnhofen kireçtaşları çok nadir görülen bir oluşum. Bu kireçtaşları, küçük tüylü dinozor Archæopteryx’in iskeletlerini barındırdığı ve son 150 yılda yapılan kazılarda ele geçen çok sayıda köpek balığı iskeleti ortaya çıkardığı için dünyaca ünlü.

Viyana Üniversitesi’nden paleontolog Sebastian Stumpf tarafından yürütülen çalışma, Solnhofen kireçtaşlarında şimdiye kadar keşfedilmiş en büyük fosil köpekbalığı iskeletini sunuyor.

Hybodontiform köpekbalığı Asteracanthus’un dişleri. C: Sebastian Stumpf

Örnek, nesli tükenmiş hybodontiform köpekbalığı Asteracanthus’un neredeyse tamamen korunmuş bir iskeleti ile temsil ediliyor ve toplam uzunluğu iki buçuk metre olan bir yaratığa ait.

Modern köpekbalıklarının ve vatozların en yakın akrabaları olan Hybodontiform köpekbalıkları, ilk olarak yaklaşık 361 milyon yıl önce en son Devoniyen döneminde ortaya çıktı ve yaklaşık 66 milyon yıl önce Kretase’nin sonunda dinozorlarla birlikte soyu tükendi.

Her biri belirgin bir yüzgeç omurgası ile desteklenen iki sırt yüzgeci vardı. Hybodontiform köpekbalıklarının vücut boyutları maksimum uzunlukta birkaç santimetreden yaklaşık üç metreye kadar değişiyordu, bu da Asteracanthus’u hem grubunun hem de zamanının en büyük temsilcilerinden biri yapıyor. Buna karşılık, Jura döneminde zaten çeşitli olan modern köpekbalıkları ve vatozlar, çok nadir durumlarda maksimum uzunlukta yalnızca iki metreye kadar olan vücut boyutuna ulaştı. 


University of Vienna. 14 Ocak 2021.

Makale: Stumpf, S., López‐Romero, F. A., Kindlimann, R., Lacombat, F., Pohl, B., & Kriwet, J. A unique hybodontiform skeleton provides novel insights into Mesozoic chondrichthyan life. Papers in Palaeontology.

İstanbul Üniversitesi Tarihöncesi Arkeolojisi mezunu. Aynı okulda Tarihöncesi Arkeolojisi bölümünde yüksek lisans yapıyor.

You must be logged in to post a comment Login