Almanya’da 1.600 Yıllık, Yay Mekanizmalı Asma Kilit Keşfedildi

Almanya’da, üçüncü ila dördüncü yüzyıllara tarihlenen, Roma dönemine ait, altından yapılmış minyatür bir asma kilit bulundu.

Asma kilidin Bilgisayarlı Tomografi taramalarıyla yapılan analizi, bu küçük eserin iç mekanizmasını ortaya çıkararak yüksek düzeyde Roma ustalığını gözler önüne serdi ve üçüncü yüzyılda Kuzey Almanya ile Roma arasındaki ticarete dair ipuçları sundu.

Westphalia-Lippe Bölgesel Derneği (LWL) Arkeoloji Direktörü Michael Rind, “Bu minyatür altın kilit, Avrupa’da tamamen benzersiz” diyor.

Yaklaşık 1,2 santimetre çapındaki minyatür kilit, 2023 yılında Almanya’nın kuzeybatısındaki Westphalia bölgesinde bir tarlada metal dedektörüyle tespit edildi.

(İlgili: 400 Yıllık ‘Vampir Çocuk’, Ayaklarında Asma Kilitle Bulundu)

“Bu buluntuyu elime aldığımda neredeyse inanamadım” diyor keşfi yapan Constantin Fried. “Çünkü genellikle Roma kilitleri çok daha büyük olur ve demir ya da bronzdan yapılır.”

Roma Zanaatkârlarının Üstün İşçiliği

Uzmanlar, altın kilidin üçüncü ve dördüncü yüzyıllarda Roma eyaletlerinde üretilen normal kilitlerin minyatür bir versiyonu olduğunu hemen fark etti. Açıklamaya göre, bu tür kilitler günümüzdeki mücevher kutularına benzer ahşap sandıkları korumak için kullanılıyordu.

Bugün geriye sadece kilidin silindirik gövdesi kalmış olsa da, antik çağda bir zincir ve anahtar ile kullanılıyordu ve modern asma kilitlere benzer bir mekanizmaya sahipti.

Kilidi restore eden uzmanlar, silindirin iç çekirdeğinin demirden yapıldığını keşfetti.

Araştırmacılar, kilidin iç mekanizmasını sanal olarak incelemek için 3B nötron bilgisayarlı tomografi (BT) teknolojisini kullandı. Bu teknik, altın kilit gibi yoğun nesnelerin iç yapısını görüntülemek için X-ışınları yerine nötronlar kullanıyor.

Bu inceleme sonucunda, kilidin iç mekanizmasının bir yay, kılavuz ray, sürgü, taban plakası ve bir pim içerdiği tespit edildi.

Kilit Neden Üretilmişti?

Mekanizma büyük ölçüde sağlam olsa da bazı hasar izleri taşıyor. “Birinin kilidin içinde bir şeylerle uğraştığı açık, muhtemelen açmaya çalıştı ya da bir tıkanıklığı gidermek istedi” diyor Fried.

Hasara rağmen, uzmanlar kilidin pirinç ve çelikten büyük ölçekli bir replikasını yapmayı başardı.

Bu bulgu, “Roma eyaletlerindeki demircilik ve metal işçiliğinin ne kadar yüksek seviyede olduğunu gösteriyor” diyor LWL Kültür Direktörü Barbara Rüschoff-Parzinger. Ayrıca, Roma İmparatorluğu döneminde Westphalia’daki elitlerin Roma ile nasıl etkileşimde bulunduğuna dair yeni ipuçları sunuyor.

Ancak, bu küçük ve değerli kilidin neden üretildiğine dair henüz kesin bir bilgi yok.

“Bu, tek seferlik bir üretim miydi, yoksa benzer minyatür eserler daha önce hiç bulunmadı mı?” diye soruyor Michael Rind. “Bu ve diğer sorular üzerine çalışmalarımız devam edecek.”

Live Science. 29 Ocak 2025.