Alaska’da 1.000 Yıllık Nadir Bir Gıda Depolama Çukuru Bulundu

İlk bulgular, çukurun sert Alaska ikliminde Kuzey Amerika geyiği ve karibu etini saklamak için kullanıldığını gösteriyor.

Anchorage’ın kuzeybatısına uzanan Knik Kolu’nun (Gulf of Alaska’nın dar bir uzantısı) üzerinde, huş ve ladin ağaçlarıyla kaplı bir tepede, arkeologlar bölgenin yerli Dene halkına ait olağanüstü iyi korunmuş bir gıda saklama çukuru keşfetti. Bu keşif, bölgedeki insan yerleşiminin uzun tarihine ve bu mirasın gelecek nesiller için nasıl korunabileceğine dair yeni bir bakış açısı sunuyor.

Gıda depolama çukurları, geleneksel kök mahzenlerine benzer. Ortaya çıkarılan çukur, günümüz Anchorage bölgesinin kuzeyine giden iyi bilinen bir Dene yolu boyunca yer alıyor ve yaklaşık 1 metre derinliğinde. İyi drene edilmiş toprağa kazılan çukur, huş ağacı kabuğu ve otlarla kaplanarak balık, et ve meyvelerin güneydoğu Alaska’nın sert mevsimsel koşullarında korunmasını sağlıyordu.

(İlgili: Alaska’daki İnsanlar, 12.000 Yıl Önce Köpeklerle Bağ Kurmuş)

Dene halkı —Athabaskanlar olarak da bilinen Dena’ina ve Ahtna kabilelerini içerir— yaz aylarında bölgede kalarak somon ve kara hayvanlarını avlıyor, ardından bunları saklamak için işliyorlardı. Arkeologlar çukurun birkaç yüz yıllık olduğunu düşünüyordu, ancak yapılan radyokarbon testleri çukurun tahmin edilenden çok daha eski olduğunu gösterdi.

1.000 Yıllık Şaşırtıcı Keşif

Keşfi yapan ekipten arkeolog ve kültürel kaynak yöneticisi Elizabeth Ortiz, “Test sonuçları 960 yıl ±30 yıl olarak geldiğinde şok olduk” diyor. “Ofiste heyecandan zıplıyorduk ve gözyaşları içindeydik. Gerçekten inanılmaz bir keşifti.”

Bu analiz, Dena’ina ve Ahtna halklarının sözlü geleneklerini doğruluyor ve JBER (Joint Base Elmendorf-Richardson) ile çevresinin çok uzun zamandır yerleşim alanı olarak kullanıldığını gösteriyor.

Ek testler, çukurda saklanan yiyeceklerin kara hayvanlarından mı yoksa denizden mi elde edildiğini belirlemek için yapıldı. İlk bulgular, çukurun muhtemelen Kuzey Amerika geyiği ve karibu eti saklamak için kullanıldığını gösteriyor. Ancak kesinlik kazanması için çevredeki toprak örnekleri üzerinde ek testler yapılacak.

Bölgedeki Nadir Keşiflerden Biri

Benzer gıda depolama çukurları zaman zaman Alaska’nın Matanuska-Susitna Vadisi ve Kenai Yarımadası’nda bulunuyor. Ancak bu keşif, özellikle Anchorage bölgesinde bulunan en eski ve en iyi korunmuş örneklerden biri olarak öne çıkıyor. Bölgenin büyük kısmı 1940’larda askeri üs inşaatı sırasında tahrip edilmişti, bu nedenle bu kadar eski ve sağlam bir alanın bulunması, yerli topluluklar için ayrı bir öneme sahip.

“Şehirleşmeyi durduramayacağımızı biliyoruz” diyor Eklutna Yerli Köyü başkanı ve Anchorage Müzesi küratörü Aaron Leggett. “Ancak bu fırsatları, tarihimizi daha iyi anlamak için değerlendirebilir miyiz?”

Leggett, bu keşfin kabile yönetimleri ile ABD hükümetini ortak hedeflere yönelmeye teşvik etmesini umuyor ve geçmiş hakkında ortak bilgi üretimi sürecini güçlendirebileceğini belirtiyor.

Bugün, Alaska nüfusunun yarısı geleneksel Dene topraklarında yaşıyor. Arkeologlar, bölge hakkında daha fazla bağlamsal bilgi edinmek için yerel kabileler ve ilgili kuruluşlarla iş birliği yapıyor.

Chickaloon Köyü’nün tarihi koruma uzmanı Angela Wade, bu keşfin tarihsel mirasın yeniden kazanılmasına katkı sağladığını söylüyor:

“Bazı şeyleri, nesilden nesile aktarılan bilgilerle içgüdüsel olarak biliyoruz. Ancak arkeolojik alanlar, geçmiş hakkında bize çok daha fazla şey anlatıyor” diyor Wade. “Bu tür her yeni keşif, kaybolmaya yüz tutmuş tarihimizin bir parçasını yeniden kazanma fırsatı sunuyor.”

Smithsonian Magazine. 3 Şubat 2025.