Afrika’nın Antik Göllerine Yapılan Sondaj Çalışmaları İnsan Evrimini Aydınlatıyor

İnsan evrimi ve göçler, iklimsel değişiklerden ne kadar etkilenmişti sorusuna Afrika’da yürütülen çalışmalar ile cevap aranıyor.

İnsan, evrim ve göçlerde iklimsel değişiklerden ne kadar etkilenmişti? Bu soruya yanıt bulabilmek adına Aberystwyth Üniversitesi araştırmacıları Afrika’nın doğusunda Etiyopya’da “Chew Bahir“ sondaj projesini hayata geçirecekler.

Yarım Milyon Yıllık Kayıtlar Ortaya Çıkıyor

Proje doğrultusunda 500.000 yıllık iklimsel bir kayıt tuttuğu düşünülen çökel kurumuş gölde sondajlar yapılacak ve insanların hayatlarını etkileyecek boyutlara iklim değişiklerinin varlığına dair kanıtlar aranacak.

Çökel alanlardaki bu iklimsel kayıtlar geçmişi okuma bağlamında oldukça önemli yer tutuyorlar. Yağış, sıcaklık, bitki örtüsü değişimleri ve daha fazlası hakkında birinci elden katmansal kayıt tutmaktalar.

Projenin yürütüleceği alan erken insanların yaşam alanını oluşturan Rift çöküntü vadisinin üzerindeki göl havzalarından birinde yürütülecek. Ayrıca proje alanına çok yakın mesafede Homo sapiens’in en erken örneklerinin bulunduğu yani en erken bizlerin yaşadığı siteler de bulunmakta.

Projenin önemi hakkında konuşan Profesör Henry Lamb “İklim değişikliklerinin insanının ortaya çıkışı ve Afrika’dan dağılışı konusunda etkin bir rol oynadığına dair önerilen fikirler çoğu zaman büyük ölçüde spekülatif kalmışlardır. Bizim amacımız fosil ve arkeolojik kayıtları iklim değişiminin kayıtları içerisine yerleştirerek şu ana kadar sunulan hipotezlere daha sıkı bir test imkanı tanımaktır.” dedi.

İki paralel sondaj atıldığı ve sondajdaki son derinliğin 278 metre olduğu ve bu sondajların uluslararası bir ekip tarafından hayata geçirildiği belirtildi.

Çalışmalarda Meydana Gelen Aksaklıklara Rağmen Büyük Sorunlar Yaşanmadan Tamamlanabildi

Aslında daha büyük kapyasıcı bir proje olan Hominin siteleri ve paleo göller, sondaj projesinin bir alt çalışması olan Chew Bahir’de daha önce yapılan pilot sondajlar sonrasında yarım milyon yıllık bir çökel kaydı sağladığı düşünülen gölde. İlk başlayan çalışmalarda 32 sondaj çubuğunun kırılması ve kaybolması sebebi ile çalışmalar gecikmeli başlamıştı.

Etiyopya’nın bu bölgesinde doğal şartlar da araştırmacılar için oldukça zorlayıcı olmuş. Almanya, Etiyopya, Amerika, İngilitere’den gelen bilim adamları sondaj makineleri ve diğer aletlerin lojistiğinde oldukça sıkıntı çekmişler. Bunlara ek çamur, yakıcı sıcak, toz fırtınaları, yağmur, sivrisinekler gibi çeşitli sıkıntılarla baş etmek zorunda da kalmışlar.

Sondajlardan alınan çekirdekler Minnesota Üniversitesi bünyesinde bulunan LacCore ABD Ulusal Göl Çekirdek Tesisi’ndeki veri tabanlarında kaydedilecek.

Ekip Nisan ayında tarihlendirmeleri yapmak ve kayıtları tartışmak adına Almanya ve İngiltere’deki laboratuvarlarda yeniden toplanacak.

Aberystwyth University