Afrikalılarda Şaşırtıcı Miktarda Neandertal DNA’sı Çıktı!

Afrika dışına çıktık ve Avrasya’daki Neandertaller ile çiftleştik. Bu yüzden Afrikalılarda Neandertal geni yok. Son kısım artık doğru değil.

10 yıldır genetikçiler Neandertallerin (ya da en azından DNA dizilerinin) bugünün Avrupalıları, Asyalıları ve torunlarında nasıl yaşadığını anlattılar. Bu senaryoya göre Afrikalılarda Neandertal geni yoktu, çünkü modern insanlar ve soyu tükenmiş kuzenlerimiz sadece Afrika’nın dışında çiftleşmişti.

Yeni bir çalışma, Afrika’daki modern popülasyonlarda beklenmedik derecede büyük miktarda Neandertal soyunun ortaya çıktığı göstererek bu fikri altüst ediyor. Araştırma, DNA’nın büyük bir kısmının, son 20.000 yılda Afrika’ya geri dönen Avrupalılardan geldiğini ileri sürüyor.

(Sibirya Neandertalleri Binlerce Kilometrelik Yolculuk Yapmış)

Max Planck İnsan Tarihi Bilim Enstitüsü’nden antropolog Michael Petraglia, “Neandertallerle gen akışının Afrika’nın içinde ve dışında tüm modern insanlarda var olması, yeni ve mükemmel bir bulgu.” diyor.

Bulgular ayrıca gizemli bir farklılığın giderilmesine de yardımcı olabilir: Neden Doğu Asyalılar, Avrupalılardan daha fazla Neandertal soyuna sahip gibi görünüyor?

Homo sapiens üyeleri yaklaşık 70.000 yıl önce Afrika’dan Avrasya’ya yayılırken Neandertallerle tanıştılar. Araştırmacılar daha sonra Avrupalıların geri göçlerinin Afrika halklarına biraz Neandertal DNA’sı getirdiğini biliyordu, ancak önceki çalışmalar bunun sadece çok küçük bir miktar olduğunu ileri sürdü. Buna karşılık, modern Avrupalılar ve Doğu Asyalılar görünüşe göre DNA’larının yaklaşık yüzde 2’sini Neandertallerden miras almışlardı.

Önceki çalışmalar, Afrikalıların Neandertal DNA’sından büyük oranda yoksun olduklarını varsayıyordu. Daha güvenilir sayılar elde etmek için, Princeton Üniversitesi evrimsel biyolog Joshua Akey, 2013’te dizilenen Sibirya’daki Altay bölgesinden bir Neandertal genomunu, dünyanın dört bir yanından gelen genomların bir kataloğu olan ve beş Afrika alt popülasyonunu da içeren 1000 Genom Projesi’ne yüklenen 2504 modern genomla karşılaştırdı.

(Neandertallerin Yok Olmasının Nedeni Kötü Şans Olabilir)

Araştırmacılar daha sonra her bir DNA uzantısının Neandertal atalarından miras alınma olasılığını hesapladılar.

Araştırmacılar, Afrikalı bireylerin ortalama olarak daha önce düşünülenden önemli ölçüde daha fazla Neandertal DNA’sına sahip olduklarını keşfettiler: yaklaşık 17 megabaz (Mb) değerinde veya genomlarının yüzde 0.3’ü.

Ayrıca, bağışıklık fonksiyonunu artıran ve ultraviyole radyasyona karşı koruma sağlayan genler de dahil olmak üzere, Afrikalıların genomlarına girdikten sonra bazı Neandertal genlerinin seçilmiş olabileceğine dair işaretler buldular.

Sonuçlar, Pennsylvania Üniversitesi’nde evrimsel bir genetikçi olan Sarah Tishkoff’un henüz yayınlanmamış çalışmaları ile uyumlu. Tishkoff, ayrıca Afrikalılarda beklenenden daha yüksek görünen Neandertal DNA’sı bulduğunu söylüyor.

Afrikalıların tüm bu Neandertal DNA’sını aldıkları yer için en uygun model, yaklaşık yarısının Avrupalıların son 20.000 yılda Afrika’ya geri döndüklerinde geldiğini gösteriyor.

Model, Afrikalılar tarafından paylaşılan DNA’nın geri kalanının ve Altay Neandertali’nin hiç Neandertal olmayabileceğini öne sürüyor. Bunun yerine, hem Afrikalılarda hem de Avrasyalılarda olan ve Neandertaller tarafından alınan erken modern insanlardan gelen DNA olabilir. Bu olay, belki de modern insanlar 100.000 yıl önce Afrika’dan Orta Doğu’ya başarısız bir göç yaptığında gerçekleşmiş olabilir.

Yeni çalışma ayrıca, Avrupa atalarının modern insanlarının genomlarının Neandertal bileşeninin önceki çalışmalarda hafife alındığını, çünkü genetik analizlerde referans örnekleri olarak kullanılan genomlarda daha önce tanınmayan Neandertal imzaları tarafından maskelenmiş olduğunu gösteriyor.

Akey, “Bugün yaşayan herkes Neandertallerle bu karışım mirasını taşıyor. Hem Afrika’dan dışarıya, hem de Afrika’ya yapılan göçlerin, insan genetik varyasyon modellerinin şekillenmesinde önemli bir rol oynadığına dair kanıtlar gösteriyoruz.” diyor.

Makale: Lu Chen, Aaron B. Wolf, Wenqing Fu, Liming Li, Joshua M. Akey. 2020. Identifying and Interpreting Apparent Neanderthal Ancestry in African Individuals. Cell.