Adana’da Pati Adında Bir Kadına Ait 3500 Yıllık Mühür Bulundu

Adana’daki Tatarlı Höyük’te Hitit dönemine ait anıtsal bir yapıda 3500 yıllık mühür bulundu.

Adana’nın Ceyhan ilçesinde yer alan Tatarlı Höyük’te kil topağının üzerine işlenmiş ve Pati isimli bir kadına ait mühür bulundu.

Bulunan bu mührün üzerinde Hitit dönemine ait kadın ismini okuduklarını belirten Tatarlı Höyük Kazı Başkanı Yrd. Doç. Dr. Serdar Girginer, “Özellikle MÖ. 2 bin yılın tüm dönemlerinde bu hususun daha ön plana çıktığını ve bu dönemlerde silindir, damga mühürlerle mühür baskı buluntularıyla höyüğün ne kadar önemli bir kent olduğunu kanıtlamıştır. Bul yıl yapılan kazı çalışmalarında ise höyük kazısının tarihini aydınlatan 3500 yıllık bir mühür bulduk” dedi.

Yrd. Doç. Dr. Girginer, Tatarlı Höyük’te gerek arkeolojik ve gerekse interdisipliner araştırmalarda hep kutsal içerikli veriler sunulduğunu belirterek, “Özellikle MÖ. 2. bin yılın tüm dönemlerinde bu husus daha ön plana çıkıyor. Bu dönemlerde silindir ve damga mühürler ile mühür baskı buluntuları ne kadar önemli bir kent ile karşı karşıya olduğumuzu kanıtlıyor. 2008 yılında bulduğumuz ve Hitit kralı Telipinu zamanına ait bir Hititli şahsın, yani Tusutawa ismini okuyabildiğimiz mühür baskısından sonra, yine bir mühür baskısı üzerinde yeni bir şahıs ile karşılaşılmıştır. Bu şahıs daha geç bir döneme, Kizzuwatnalı ünlü kraliçe Puduhepa zamanına aittir. Tüm bu veriler, Tatarlı Höyük ile kraliçe Puduhepa’nın kenti Lawazantiya ilişkisine bizi daha da yaklaştırıyor.”

Tatarlı Höyük kazısı heyet üyesi ve İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Hititoloji Anabilim Dalı Başkanı Yrd. Doç. Dr. Meltem Doğan Alparslan ise mühür baskısındaki ismi okuduklarında eserin MÖ. 13. yüzyıla, ünlü Hitit Kraliçesi Puduhepa’nın da yaşadığı döneme tarihlendiğini tahmin ettiklerini söyledi.

Mührün ortasında “Pati” isminin okunduğunu belirten Alparslan, mühür baskı alanını bir çerçeve gibi saran bezemeden yola çıkarak, bu mührün en yakın benzerinin, MÖ. 13-14. yüzyıllar arasına tarihlenen Suriye’deki Ras Shamra’da olduğuna dikkat çekti.

Alparslan, benzeri bezemeye sahip başka mühür örneklerinin Hitit imparatorluğunun başkenti Boğazköy/Hattuşa Kazısı’nda da bulunduğunu da belirtti ve şöyle devam etti:

“Tatarlı Höyük’te bulunan bu kil topağı üzerinde başka mühür baskıları da tespit edildi. Muhtemelen söz konusu olan aynı mührün birden fazla baskısıdır. Biz bu adı Patti şeklinde çivi yazılı metinlerden de tanımaktayız. Ayrıca yine aynı metinlerde Pattiya şeklinde okunan benzer formlar da bilinmektedir. Söz konusu mühür, Pati adını taşıyan bu kadının, bölgede nüfuslu biri olduğunu ya da mevki sahibi bir görevli olabileceğini düşündürüyor. Mühür baskısının bulunduğu arkeolojik buluntular da göz önünde bulundurulduğunda, Pati’nin dini bir görevli olabileceğini ve acaba majik ritüelleri yöneten, şifa yeteneğine sahip olan ve çiviyazılı metinlerde geçen ’Munussu.gı’ mi olduğunu sormamıza neden olmaktadır. Tatarlı Höyük kazılarında bulunacak yeni veriler sayesinde, bu sorulara daha net cevaplar bulunacağı kanısındayım”

İHA