Güncel Titanik Taramaları, Felaketin Son Saatlerini Aydınlatıyor

Titanik’in enkazına ait güncel taramalar, geminin son birkaç saatine dair yürek burkan anlatımları destekleyen yeni kanıtlar sunuyor.

Nisan 1912’de batan Titanik’in enkazı, zamanla yavaş yavaş parçalanıyor ve yakın gelecekte tamamen yok olabilir. Bu, paslanma, deniz tuzu, bakteriler ve derin deniz canlılarının neden olduğu kaçınılmaz bir süreç.

2019’da enkazı görüntüleyen ekipten bilim insanı Lori Johnson, bu süreci şöyle açıklamıştı: “Enkazın geleceği, zamanla bozulmaya devam edecek, bu doğal bir süreç. Bunlar doğal bakteriler; ancak bozulma sürecinin bu kadar hızlı olmasının nedeni, demir ve kükürtü birlikte ‘tüketen’ simbiyotik bir bakteri topluluğunun varlığı.”

Bu yok oluş gerçekleşmeden önce, ekipler felaket hakkında daha fazla bilgi edinmek amacıyla enkazı ayrıntılı şekilde görüntülemeye çalışıyor. Bu ekiplerden biri, Lidar (Işık Algılama ve Menzil Tayini) ve fotogrametri kullanarak Titanik’in 3B “dijital ikizini” oluşturmak için çalışıyor.

(İlgili: Titanik, Onu Arıyormuş Gibi Yapan Bir Ekip Tarafından Bulundu)

National Geographic’in belirttiğine göre, fotogrametri yöntemi, 1858’de neredeyse ölümcül bir kazadan sonra Alman mühendis Albrecht Meydenbauer tarafından geliştirildi. 24 yaşındaki Meydenbauer, Almanya’nın Wetzlar kentindeki 11. yüzyıldan kalma bir kiliseyi ölçüyordu. Pahalı iskele kurmamak için halatlarla bir ahşap kutuya tutunarak yukarı çıktı. Ancak pencere pervazına adım atmaya çalışırken kaydı ve neredeyse düşüyordu. Kendini son anda pencerenin içinden ileriye atarak kurtardı. Bu olayın ardından, iki boyutlu fotoğraflardan üç boyutlu ölçüm yapmanın yollarını araştırmaya başladı.

Bugün, 700.000 görüntü, lidar teknolojisi ve fotogrametri kullanılarak, National Geographic ve Atlantic Productions tarafından hazırlanan bir belgesel için Titanik’in tam enkaz modeli oluşturuldu.

Titanik uzmanı Parks Stephenson, “Bu bir suç mahalline benziyor: Kanıtları, bulunduğu bağlam içinde görmeniz gerekir. Enkaz alanının tamamına dair bütüncül bir görüşe sahip olmak, burada ne olduğunu anlamanın anahtarı” diyor.

Ekip, oluşturulan modellerin, geminin batışına tanık olanların ifadeleriyle uyuşan yeni kanıtlar sunduğunu söylüyor. Örneğin taramalarda, büyük olasılıkla buzdağı tarafından kırılmış bir gemi penceresi görülüyor. Bu, çarpışma anında buzun yolcu kabinlerine kadar girdiğine dair hayatta kalanların anlatımlarını destekliyor.

Taramalarda ortaya çıkan bir diğer ilginç detay ise, bazı kazanların içe doğru çökük olması ve kıç güvertede bir buhar vanasının açık konumda bulunmasıydı. Bu, kazanların Titanik batarken hâlâ çalıştığına işaret ediyor. Bu da, 51 yaşındaki baş mühendis Joseph Bell liderliğindeki bir mühendis ekibinin fırınları çalışır durumda tutarak gemideki ışıkların yanmasını sağladığı ve yolcuların kaçışına yardımcı olduğu yönündeki anlatımlarla örtüşüyor.

Stephenson, “Işıkları ve elektriği son ana kadar açık tuttular, böylece tayfalar cankurtaran filikalarını tamamen karanlıkta değil, en azından biraz ışıkta güvenle indirebildi. Bu, kaosu olabildiğince uzak tutma çabasıydı ve bu direniş, kıç güvertede açık duran o buhar vanasıyla adeta sembolleşmiş durumda” diyor.

Ekip, geminin tam olarak nasıl battığına dair daha fazla ipucu da elde etmiş olabilir. Titanik, dört bölmesi su alsa bile batmayacak şekilde tasarlanmıştı; ancak simülasyonlara göre buzdağı altı bölmeye hasar verdi, her birinde küçük delikler oluşturdu. Fakat bu bilgi, doğrudan görsel kanıtlara değil, simülasyonlara dayanıyor. Çünkü gövdenin hasar almış alt kısmı, şu anda okyanus tabanının altında gizli durumda.

Titanik’in enkazı yavaş yavaş bozulmaya devam ederken, bu taramaların yıllar boyunca detaylı incelemeler için bir kaynak olmaya devam etmesi umut ediliyor.

Stephenson, 2023’te önceki tarama sürümleri yayımlandığında şöyle demişti:

“Mühendislerin, geminin parçalanması ve batmasının ardındaki gerçek mekanikleri inceleyebileceği somut verilerimiz var. Bu da, Titanik felaketinin gerçek hikâyesine bir adım daha yaklaşmamızı sağlıyor.
Titanik araştırmalarının bir sonraki kuşağı için bu, yepyeni bir dönemin başlangıcı.”

IFL Science. 8 Nisan 2025.