Şehirli Romalılar, Doktor Tavsiyelerine Daha Çok Uyuyordu

Roma İmparatorluğu’ndaki şehirlerde bebekler, daha küçük ve kırsal yerleşimlere kıyasla daha erken sütten kesiliyordu.

Bir mezar stelinde, bebeğini emziren bir anne tasviri. C: Wikimedia Commons

Antik dişler üzerinde yapılan bir çalışma, Roma İmparatorluğu’ndaki şehirlerde bebeklerin daha küçük ve kırsal yerleşimlere kıyasla daha erken sütten kesildiğini ortaya çıkardı. Kentlerdeki sütten kesme uygulamalarının, antik Romalı hekimlerin tavsiyelerine daha yakın olduğu belirlendi. Bu durum, günümüzde de şehirlerde ve kırsal alanlarda tıbbi uzmanların önerilerine uyum konusunda görülen farklılıklara benziyor.

Romalı sağlık otoriteleri, bebeklerin iki yıl boyunca emzirilmesini tavsiye ediyordu. Carlo Cocozza ve ekibi, antik Romalıların farklı yerleşim yerlerinde bu öneriye ne kadar uyduklarını araştırdı.

(İlgili: Antik Mısırlı Genç Kız, İkiz Bebek Doğururken Ölmüş)

Kalıcı ilk azı dişlerinin dentin tabakasındaki karbon ve azot izotop oranları, bir bireyin üç aylıktan yaklaşık dokuz yaşına kadar olan beslenme geçmişini kaydediyor. Özellikle anne sütü, katı gıdalara kıyasla daha yüksek bir azot-15/azot-14 oranına sahip olduğundan, araştırmacılar sütten kesilme zamanlarını tahmin edebiliyor.

Araştırmacılar, Roma İmparatorluğu’ndaki çeşitli kentsel ve kırsal alanlardan elde edilen diş izotop verilerini inceledi. Sonuçlara göre:

  • İngiltere’nin Bainesse bölgesi (Roma İmparatorluğu’nun merkezi bölgelerinden uzak) ve İtalya’nın kırsal banliyösü Ostia’daki bebekler, şehirde yaşayanlara kıyasla daha uzun süre emzirildi.
  • Yunanistan’ın Selanik kenti ve İtalya’nın Pompeii şehri gibi kentlerde ise bebeklerin çoğunun iki yaşına kadar veya daha erken sütten kesildiği görüldü.

Bu örüntü, günümüzde de görülen şehir-kır ayrımını yansıtıyor. Şehirler, bilgi merkezleri olarak işlev gördüğü ve daha fazla tıbbi kaynağa erişim sunduğu için uzman sağlık tavsiyelerine daha sıkı uyum gösteriyordu.


PNAS Nexus. 14 Ocak 2025.

Makale: Cocozza, C., Harris, A. J., Formichella, G., Pedrucci, G., Rossi, P. F., D’Alessio, A., … & Lubritto, C. (2025). High-resolution isotopic data link settlement complexification to infant diets within the Roman Empire. PNAS nexus, 4(1), pgae566.

Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi Tarih bölümü mezunu. Antik Çağ Tarihinde yüksek lisans yapıyor.

You must be logged in to post a comment Login