39.000 Yıllık Bu Mamut, İnsanların Arktik’teki En Eski Kanıtı Oldu

Şimdiye kadar keşfedilen en iyi korunmuş yünlü mamut olarak bilinen Yuka adlı genç dişi mamutun bedeni, şaşırtıcı bir sürpriz yaptı.

Hayvanın derisindeki kesik izlerini inceleyen araştırmacılar, bu mamutun 39.000 yıl önce insanlar tarafından parçalandığını belirledi. Bu da Arktik bölgesinde insanların varlığına dair bilinen en eski kanıtı sağlıyor.

2010 yılında Sibirya’nın en kuzeyinde keşfedilen Yuka’nın öldüğünde altı ile dokuz yaşları arasında olduğu düşünülüyor. Ölüm sebebi büyük olasılıkla mağara aslanları tarafından avlanması olabilir. Bilim insanları, mamut cesedinin bir göle düşmesi sonucu donarak neredeyse 40.000 yıl boyunca bozulmadan kaldığını düşünüyorlar.

Yuka’nın bu olağanüstü iyi korunmuş bedeni, araştırmacılar tarafından yünlü mamutları klonlayarak hayata döndürme çalışmaları için bir hedef haline gelmiş durumda. İlk incelemeler, Yuka’nın hala sıvı kan içerdiğini ve bazı hücre çekirdeklerinin biyolojik aktivite göstermeye devam ettiğini ortaya çıkardı.

(İlgili: Buz Devri Avcıları, Bu Silahlarla Mamutları Öldürmüş Olabilir)

Ancak araştırmalar, Yuka’nın sırtında bir metre uzunluğunda bir kesik ve göz yuvaları çevresinde kesik izleri olduğunu da gösterdi. Bu bulgular, bu kesiklerin hayvanlar mı yoksa insanlar tarafından mı yapıldığını sorgulayan önemli soruları gündeme getirdi.

Bu soruya yanıt aramak için yeni bir çalışmanın yazarları, inek derisi ve başka bir mamutun derisi üzerinde çeşitli deneyler gerçekleştirdi ve Yuka’nın derisindeki kesiklerin iz analizini yaptı. Araştırmacılar, bu kesiklerin “hayvanlar tarafından yapılan yaralardan açıkça farklı iz özelliklerine sahip olduğunu” belirledi ve bu kesiklerin insanlar tarafından yapıldığını ortaya koydu.

Bir sonraki soru ise bu kesiklerin Yuka’nın ölüm anında mı yoksa daha sonra mı yapıldığıydı. Çalışma yazarları, bu soruya yanıt bulmak için tarihöncesi taş bıçaklar ve metal bıçaklar kullanarak çeşitli deneysel kesikler yaptı ve bunları mamutun üzerindeki kesik izleriyle karşılaştırdı.

Sonuçlara göre, Yuka’nın kesikleri “geniş bir çakmaktaşı bıçakla mamut derisini kesme deneyleri sırasında elde edilen izlerle” uyuşuyor. Ayrıca, hayvanın yaralarının “metal bıçak izlerine özgü keskin geçişlere ve açılara sahip olmadığını” buldular.

Bu nedenle, araştırmacılar, Yuka’nın derisindeki kesiklerin tarihöncesi insanlar tarafından taş aletlerle yapıldığını sonucuna vardılar. Ayrıca derinin korunma durumu göz önüne alındığında, “tüm kesiklerin hayvanın ölümüne yakın bir zamanda yapılmış olabileceği” sonucuna varıldı.

Bu bulgular bir araya getirildiğinde, insanların Yuka’nın vücudunu 39.000 yıl önce donmadan önce et için kestiğini gösteriyor. Bu nedenle, yaratığın derisindeki kesik izleri “insanın Arktik bölgesine girdiğine dair en eski kanıtı” temsil ediyor.

IFL Science. 27 Eylül 2024.

Makale: Akhmetgaleeva, N. B., Protopopov, A. V., Maschenko, E. N., & Pavlov, I. S. (2024). Traceological features of anthropogenic incisions on Yuka Mammoth’hide (Yakutia). Journal of Archaeological Science: Reports, 59, 104786.