Yeşim Mezar Elbisesi: Çin Kraliyetinin 2.000 Yıllık Ölümsüzlük Zırhı

Yaklaşık 2.000 yıl önce Çin’de ortaya çıkan yeşim mezar elbiseleri, eski ölü gömme uygulamaları hakkında önemli bilgiler sunuyor.

Yaklaşık 2.000 yıl önce Çin’de, MÖ 206’dan MS 220’ye kadar hüküm süren Han hanedan üyelerinin yanı sıra daha sonraki hükümdarlar ve seçkinler tarafından da gömülürken giyilmesi için yeşim mezar elbisesi ya da yeşim mezar zırhı olarak bilinen sıra dışı bir tören kıyafeti yaratıldı.

Her mezar elbisesi, binlerce benzersiz şekilli yeşim parçasının altın iplik kullanılarak titizlikle bir araya getirilmesiyle yapılıyordu. UNESCO’ya göre, ustalıkla hazırlanmış bu elbiseler “ölen kişiyi ölümden sonraki yaşamda korumak” ve “bedensel çürümeyi önlemek” için bir “zırh” görevi taşıyordu.

Görünüşe göre, Han kraliyet ailesi, bu elbiselerin yalnızca bedeni değil, aynı zamanda ruhu da koruduğuna inanıyordu. New York’taki Metropolitan Sanat Müzesi, “yeşim taşlarından oluşan bu takım, bedeni ve ruhu tümüyle koruyor, böylece ölen kişinin ölümsüzlüğe ulaşmasını sağlıyordu” diye not ediyor.

Arkeolojik keşifler

Antik metinler bu elbiselere atıfta bulunmuş olsa da, arkeologlar gerçek hayattan örneklere ancak 1968’de ulaşabildiler. Çin’in kuzeydoğusundaki Hebei eyaletinde, Han Hanedanı hükümdarı Zhongshan Prensi Liu Sheng ve eşi Prenses Dou Wan’a ait mezarlarda iki yeşim elbise keşfedildi.

Bu mezar elbiselerine ek olarak, her iki bireyde de gözlerini kapatan yeşim parçaları ve kulaklarında ve diğer vücut açıklıklarında yeşimden tıkaçlar bulunuyordu.

Sheng’in kıyafeti özellikle etkileyiciydi ve toplamda 2.498 adet yeşim taşı parçası içeriyordu. UNESCO’nun bildirdiğine göre, araştırmacılar prense ait bu mezar elbisesini oluşturmanın 10 yıl sürdüğünü tahmin ediyor.

Sosyal statü

Araştırmacılar ayrıca, mezar elbiselerinin nasıl yapıldığını ve bir kişinin sosyal statüsüne bağlı olarak farklı iplik türlerinin nasıl kullanılması gerektiğini ayrıntılı olarak anlatan “Geç Han Kitabı” başlıklı bir dizi kural keşfettiler. Örneğin, bir imparatorun mezar elbisesinde yalnızca altın iplik kullanılırken, daha düşük rütbeli seçkinlerin takım elbiseleri ipek iplikle işleniyordu.

Ancak bu gösterişli cenaze töreni uygulaması, Batı Wei İmparatoru Wen’in hükümdarlığı sırasında, çok değerli olan elbiselerin yağmacıların hedefi haline gelmesi nedeniyle 500’lü yıllarda durduruldu.

Live Science. 17 Eylül 2024.