Gümüşhane’de Bulunan Geç Roma Zırhı Restore Edildi

Gümüşhane’deki Satala Antik Kenti’nde bulunan ve Geç Roma dönemine tarihlenen lejyoner zırhı, restore edilerek sergiye hazırlandı.

Roma imparatorluğu döneminde askeri karargah olarak kullanılan Satala Antik Kenti’nde 2020 yılında bulunan Roma lejyoner zırhı restore edildi.

Geç Roma döneminden günümüze ulaşan yaklaşık 1.500 yıllık lejyoner zırhının, dünyada başka bir benzerinin olmadığı belirtiliyor. 2020 yılında ortaya çıkarılan Lorica Squamata tipi zırh, üç yıllık titiz uğraşların sonucunda restore edilerek sergilenmeye hazır hale getirildi.

Roma lejyonerleri tarafından kullanılan “Lorica Squamata” zırhı, dünya çapında bütün halde bulunan türünün tek örneği olma özelliğini taşıyor.

(İlgili: Anadolu’dan Kaçırılarak Yurtdışında Sergilenen 20 Eser)

2021 yılında Erzurum Restorasyon ve Konservasyon Bölge Laboratuvar Müdürlüğü’ne getirilen ve ilk belgeleme aşamasında toprağı ile birlikte korunan zırh, Erzurum Atatürk Üniversitesinde röntgen ve tomografi ile incelendi.

Röntgen sonuçlarında neredeyse tamamının sağlam olduğu anlaşılan zırhın kenarlarından alınan 3 levhalık bloğun mikro BT (Bilgisayarlı Tomografi) görüntülemesi sayesinde tam ölçüleri ve kısmen metalurjik özelliği tespit edildi.

Titiz çalışmalar sonucunda zırhın tüm levhaları yerinde konularak konservasyon ve restorasyon işlemleri tamamlandı. Ardından zırh, manken üzerinde yeniden dikilerek orijinal formuna getirildi.

1.500 yıllık Lorica Squamata tipi zırh, yakın bir zaman içinde ziyarete açılacak.

Satala Antik Kenti

Tarihi kaynaklara göre, ilçe merkezine 28 kilometre uzaklıkta bulunan ve Roma İmparatorluğu döneminde 15. Lejyon Lego Apollinares tarafından kurulan kent, antik dönemde garnizon olarak kullanılmasının yanı sıra Anadolu ve Kapadokya’dan Karadeniz’e geçen askeri yolların birleştiği nokta görevini üstlendi.

Roma İmparatorluğu’nun stratejik karakolu olan kent, tarihte Assur, Makedonya, Roma ve Bizans medeniyetlerinin hakimiyetinde kaldı. Roma İmparatorları Traianus ve Hadrianus tarafından da ziyaret edilen Satala Antik Kenti’ne, 15. yüzyılda su getirmek için 47 gözlü su kemeri inşa edilmesine rağmen, günümüze sadece bir kemer ayakta kaldı.

Yaklaşık 1872 yılında Satala Antik Kenti arazisinde kazı yapan bir adam bronz objeye denk geldi. Bulunan bronz Aphrodite büstü daha sonra İstanbul’a ve İtalya’ya yolculuk etti. İtalya’da Alessandro Castellani isimli şahıs ise en sonunda eseri British Museum’a sattı. Bronz Aphrodite büstünün tüm vücudunun çıkarıldığı dedikoduları olsa da, gövdesi hiçbir zaman bulunamadı. Bronz büstün üstünde çapa izi bulunmakta fakat suratı oldukça sağlam. Gözlerin değerli taşlarla ya da cam macunu ile doldurulduğu düşünülüyor. MÖ 1. yüzyıla tarihlendiriliyor.