Toplumların Karşılaştığı Krizler Uzun Vadeli Dayanıklılık Sağlıyor

İnsan toplumlarında sık sık meydana gelen sıkıntılar, toplumların gelecekteki zorluklara dayanma ve toparlanma yeteneklerini artırıyor.

İnsanlık tarihinin 30.000 yılını analiz eden yeni çalışmanın, gelecekteki nüfus artışı ve dayanıklılık ile çağdaş dayanıklılık oluşturma girişimleri açısından önemli çıkarımları var.

Krizlere dayanma ve sonrasında toparlanma yeteneği olarak tanımlanan dayanıklılık, tüm insan toplumlarının refahı ve varlığının devamı için kritik öneme sahip. Günümüzdeki dayanıklılık üzerine çok sayıda araştırma yapılmış olsa da, uzun vadeli dayanıklılığın altında yatan faktörlere yoğunlaşan yeteri kadar çalışma bulunmuyor.

(İlgili: Uzun Süren Kuraklıklar, İndus Kentlerinin Sonunu Getirdi)

Bu dengesizliği gidermek için araştırmacılar, tarihöncesi nüfusun çevresel veya kültürel bozulmalara karşı gösterdiği direnci ölçtü. Yaptıkları meta-analiz 30.000 yıllık bir zaman dilimini kapsıyor ve dünya genelinde 16 lokasyondan veri topluyor.

Araştırmaları, krizlerin sıklığının nüfusların yıkımlara dayanma ve toparlanma kapasitesini artırdığını ortaya koyuyor. Bu etki, arazi kullanım kalıplarından önemli ölçüde etkileniyor: tarım ve hayvancılıkla uğraşan toplumlar nüfusu azaltan krizlere karşı daha savunmasız olsalar da genel olarak daha dayanıklılar.

Çalışma, sık sık yaşanan doğal krizlerin temel ekosistem hizmetlerinin uzun vadeli dayanıklılığını artırdığı düşünülen ekoloji ile paralellik gösteriyor. Buna ek olarak yazarlar, insanlığın uzun vadeli nüfus artışının en azından kısmen kırılganlık, direnç ve iyileşme gibi olumlu geri bildirim döngüleri ile sürdürülmüş olabileceğini öne sürüyor.

Nature Publishing Group. 2 Mayıs 2024.

Makale: Riris, P., Silva, F., Crema, E. et al. (2024). Frequent disturbances enhanced the resilience of past human populations. Nature.