12 yaşındaki bir çocuk, savaşlarda gemileri yakmak için kullanıldığı söylenen bir silah olan Arşimet’in Ölüm Işınının kopyasını yaptı.
Kanada’dan 8. sınıf öğrencisi, Antik Yunan bilgini Arşimet tarafından tasarlanan “ölüm ışınının” gerçekten işe yaramış olduğunu kanıtlayarak uzun süredir devam eden tarihi bir tartışmanın çözülmesine yardımcı oldu.
Düşman gemilerini yakmak için güneş ışınlarından yararlandığı varsayılan silahın Roma Donanması’na karşı kullanıldığı ve ölümcül sonuçlar doğurduğu bildiriliyor, ancak araştırmacılar bu antik mekanizmanın gerçekten var olup olmadığını henüz anlayabilmiş değil.
Tartışmaların çözülmesine yardımcı olmak için 12 yaşındaki Brenden Sener adlı çocuk bu silahın küçültülmüş bir versiyonunu inşa etti ve sonuçta konseptin işe yaradığı ve savaşta makul bir şekilde kullanılabileceği sonucuna vardı.
Orijinal ölüm ışınının MÖ 213’ten 212’ye kadar süren Syracuse Kuşatması sırasında işgalci Romalılara karşı kullanıldığı söyleniyor. Savaş gemileri Sicilya adasında bulunan Helenistik kente doğru ilerlerken, yerel savunucular düşmanı uzak tutmak için Arşimet’in icatlarına başvurdu.
(İlgili: ‘Theseus’un Gemisi’ Düşünce Deneyi Nedir?)
Kullanıldığı söylenen mekanizmalar arasında, Roma gemilerini büyük bir yükseklikten bırakmadan önce sudan kaldırdığı iddia edilen ünlü Arşimet Pençesi de vardı. Yunan tarihçi Lucianus’a göre, Arşimet ayrıca Syracuse Körfezi boyunca aynalar yerleştirerek güneş ışınlarını düşman gemilerine odaklamış ve gemilerin alevler içinde kalmasına neden olmuştu.
Aralarında ünlü Fransız filozof Rene Descartes’ın da bulunduğu bazı akademisyenler bu fikri bir kurgu olarak görüp reddetmiş olsa da, diğerleri bu silahı mantıklı bir başarıyla yeniden yaratmaya çalışmıştılar. Örneğin 2005 yılında Massachusetts Teknoloji Enstitüsü’nden (MIT) bir ekip, Arşimet’in tasarımının bir gemiyi sadece 11 dakika içinde tutuşturabileceğini buldu.
Brenden, buharlaştıracak bir düşman olmadığı için, bir dizi içbükey ayna ve LED masa lambası kullanarak antik ölüm ışınının masa üstü versiyonunu tercih etti. Reflektörleri 50 Watt’lık bir ısı kaynağını bir karton parçasına odaklamak için kullanırken, hedefin sıcaklığının her bir ilave ayna ile toplam üç aynaya kadar 2°C artırılabileceğini buldu.
Dördüncü bir aynanın eklenmesi 8°C’lik büyük bir sıcaklık sıçramasına neden oldu.
Deneyi 100 Watt’lık bir lamba kullanarak tekrarladığında, her bir ayna ile sıcaklıktaki değişimin 3 aynaya kadar 4°C ve 4. ayna ile ilave 10°C olduğunu buldu.
Çalışmanın genç yazarı: “Deneysel bulgularımdan yola çıkarak, MIT grubuna katılıyorum ve yeterince güçlü bir ısı kaynağı ve daha büyük, hepsi mükemmel bir açıyla odaklanmış aynalarla yanmanın mümkün olabileceğine inanıyorum” diye yazıyor.
Nihayetinde Brenden, “Antik Syracuse’da Ölüm Işını’nın kullanımına ilişkin tarihsel açıklamaların akla yatkın olduğu, ancak Antik Filozofların kitaplarında kaydedilenler dışında Arşimet Ölüm Işını’na ilişkin arkeolojik bir kanıt bulunmadığı” sonucuna varıyor.
Çalışmalarından dolayı Brenden, Matthews Hall Yıllık Bilim Fuarı Altın Madalyası, Fizik Bilimleri Thames Valley Bilim ve Mühendislik Fuarı Altın Madalyası ve Londra Halk Kütüphanesi Çocukların Bilim ve Teknolojiyle İlgilenmelerini Teşvik Ödülü’ne layık görüldü.
IFL Science. 9 Şubat 2024.
You must be logged in to post a comment Login