Günümüz Gergedanlarının Eski Akrabalarının Boynuzu Yoktu

Fosilleşmiş kafatasları, günümüz gergedanlarının akrabalarının boynuzsuz olduğunu ve 5 milyon yıl önce neslinin tükendiğini ortaya çıkardı.

Paleontologlar unutulmuş bir gergedan cinsini yeniden tanımladılar: Eochilotherium, 5 milyon yıldan fazla süre önce yaşamıştı ve burnunda boynuz yoktu. Boynuzsuz gergedanların bugünkü türün atası olduğu biliniyordu.

Uluslararası bir araştırma ekibi, bu hayvanların önceden düşünülenden daha çeşitli olduğunu gösteriyor. Tübingen Üniversitesi Senckenberg İnsan Evrimi ve Paleoçevre Merkezi’nden Panagiotis Kampouridis, boynuzsuz gergedanların fosil kafataslarını yeniden inceledi.

Günümüzün gergedanları burunlarında ve/veya alınlarında karakteristik boynuzlarını taşıyor ve Afrika ve Asya’da yaşıyor. Beş türden üçünün nesli şu anda yok olma tehlikesiyle karşı karşıya. Büyük otoburların 40 milyon yıllık evrimsel tarihinde, boynuzsuz olanlar da dahil olmak üzere çok sayıda türün nesli tükendi.

(İlgili: Donmuş Bulunan Yünlü Gergedana Dair İlk Bilgiler Açıklandı)

Boynuzsuz gergedanlar belki de tüm ailenin en çeşitli grubuydu ve tür açısından en zengin cinslerden biri de Chilotherium olarak biliniyordu. Bunlar, Asya’nın yanı sıra Doğu ve Güneydoğu Avrupa’da da yaşadılar. Günümüz türlerine göre daha küçüktüler. Son derece kısa bacaklara sahip olan gergedanların koşmaya günümüzün gergedanları kadar hevesli olmadığı söylenebilir.

Uzun dişlere benzeyen kesici dişleri vardı ve açık arazilerde otluyorlardı. En geç beş milyon yıl önce, muhtemelen değişen iklim koşulları nedeniyle, chilotheres’in nesli Avrupa’da ve kısa bir süre sonra da Asya’da tükendi.

Holotipler olarak adlandırılan iki chilothere türünün, Chilotherium schlosseri ve Eochilotherium samium’un orijinal fosilleri İkinci Dünya Savaşı sırasında yok edildi. Bu durum iki türün tanımlanmasını zorlaştırdı. Bu nedenle yeni araştırmanın ilk yazarı Kampouridis, çeşitli Avrupa müzelerine seyahat ederek yeni kanıtlar aradı.

Kampouridis, Museum der Natur Hamburg ve Senckenberg Naturmuseum Frankfurt’tan alınan iki kafatasını kullanarak sonunda türü yeniden tanımlamayı başardı. Kafatasları, Chilotherium’un yanı sıra başka bir boynuzsuz gergedan türü olan Eochilotherium’un da bulunduğunu doğruluyor. Bu, kafatasının ve dişlerin şekliyle de desteklendi; Eochilotherium samium, Chilotherium schlosseri’ye göre biraz daha küçük ve daha dar bir kafatasına ve üst dişlerde daha az belirgin kıvrımlara sahipti.

Karmaşık bir göç tarihi

Çalışmanın yazarları, Eochilotherium samium gibi daha önce Chilotherium cinsine dahil olan Çin’deki diğer iki türün aslında Eochilotherium ile daha yakından ilişkili olduğunu veya hatta başka bir cinsi temsil edebileceğini varsayıyor.

Araştırmanın ortak yazarı Profesör Nikolai Spassov, “Bu, daha önce yalnızca iki cins içerdiği düşünülen chilothere grubu hakkındaki anlayışımızı değiştiriyor. Mevcut sonuçlara göre üç, muhtemelen dört tane vardı.” diyor.

Tübingen Üniversitesi’nden ve Senckenberg İnsan Evrimi ve Paleoçevre Merkezi’nden Profesör Madelaine Böhme, “Sonuçlarımız aynı zamanda önceki bulgulara göre Asya’dan Avrupa’ya en az iki kez göç eden kısa bacaklı chilotheres’in biyocoğrafyası hakkında da fikir veriyor. Ancak yayılım geçmişlerinin daha da karmaşık olması mümkün.” diyor.

Yazarlar, bu temel çalışmanın, bu nedenle, yüksek çeşitliliğe rağmen hayatta kalamayan son Avrupa chilotheres’ine ilişkin ayrıntılı bir çalışmanın temelini oluşturduğunu söylüyor. Bu çalışma, halihazırda bilinen türlerin ayrıntılı olarak incelenmesinin önemini gösteriyor.

Kampouridis, “Gergedanlar, diğer büyük otçullar gibi, kendi ekosistemlerinde çok önemli rollere sahip ve onların kaybı, faunanın geri kalanı için geniş kapsamlı sonuçlara yol açabilir. Bu durum günümüz ekosistemleri için olduğu kadar fosil ekosistemleri için de geçerli.” diyor.

University of Tübingen. 2 Kasım 2023.

Makale: Kampouridis, P., Svorligkou, G., Kargopoulos, N., Spassov, N., & Böhme, M. (2023). Revision of the Late Miocene hornless rhinocerotids from Samos Island (Greece) with the designation of neotypes and implications for the European chilotheres. Journal of Vertebrate Paleontology, 43(1), e2254360.