Viking Ticaret Bağlantıları Kuzey Kutbuna Kadar Uzanıyordu

Geyik boynuzundan yapılmış tarakların analizi, Kuzey İskandinavya ve kıta Avrupası arasındaki bağlantıları ortaya çıkararak Vikinglerin ticaret yollarına ışık tutuyor.

York Üniversitesi’nden araştırmacıların liderliğinde elde edilen bulgular, Viking Çağı Avrupası’nın en büyük kentsel yerleşim yeri olan Hedeby kasabası (günümüzde Schleswig-Holstein, Almanya) ile yüzlerce kilometre kuzeydeki İskandinavya’nın yüksek kesimleri arasındaki ticari bağlantılara kanıt oluşturuyor.

Biyomoleküler Analiz

Çalışma, burada bulunan boynuzdan yapılmış tarakların biyomoleküler analizi yoluyla, bu ticaret yollarının varlığını doğruluyor.

Hedeby, boynuz işçiliğinde önde gelen bir merkezdi. Burada kaydedilen 288.000 geyik buluntusunun çoğu, Viking Çağı’nın önemli bir toplumsal zanaati olan saç tarağı üretimi kaynaklı atıklardı.

(İlgili: İyi Korunmuş 1.200 Yıllık Viking Dışkısı)

Arkeologlardan oluşan ekip, boynuzların ait olduğu geyik türlerini tespit edebilmek için taraklarda bulunan kolajeni analiz etti.

Ren Geyiği Boynuzu

Bulgular, tarakların yüzde 85 ila 90’ının ren geyiği boynuzundan yapılmış olduğunu ortaya çıkardı. Ren geyiği sürüleri yalnızca kuzey İskandinavya’da bulunuyor, bu durum tarakların veya bunların yapıldığı boynuzların ithal edildiğini gösteriyor.

Bölgede boynuzdan yapılan eserlerin üretiminden kaynaklanan atıklarla ilgili daha önce yapılan bir araştırma, atıkların sadece yüzde 0.5’inin ren geyiği kaynaklı olduğunu ve bu erken aşamaya dair herhangi bir üretim kanıtının bilinmediğini ortaya çıkarmıştı. Bu nedenle, bu tarakların neredeyse kesin olarak başka bir yerde üretilmiş olduğu söylenebilir.

Bu durum, MS 800 gibi erken bir dönemde Hedeby ile kuzey toprakları arasında büyük ölçekli, sık ve uzun mesafede bir deniz bağlantısının varlığını gösteriyor.

Viking Çağı’nda Britanya

York Üniversitesi Arkeoloji Bölümü’nden Dr. Steven Ashby, “Viking Çağı Britanya’sı ve İskandinavya’da seyahat ve ticaretin zamanlaması hakkında bir dizi soruyu yanıtlamaya başladık.” diyor.

“Hedeby’deki çalışma özellikle ilginç, çünkü bize İskandinavya’nın yüksek kesimleri veya kutup bölgelerindeki dağlar ile Kıta Avrupası’na açılan bu büyük kasaba arasındaki bağlantıları gösteriyor ve aynı zamanda bu kuzey bağlantılarının özellikle güçlü olmuş olabileceği 9. yüzyıla işaret ediyor.”

Ekibin bir sonraki projesinde, Grönland’dan Baltık’a kadar Viking dünyasındaki hareket ve etkileşimleri incelemek için eserlerin biyomoleküler analizleri kullanılacak.

University of York. 18 Eylül 2023.

Makale: Muñoz-Rodriguez, M., Presslee, S., McGrath, K., Hausmann, N., Hilberg, V., Kalmring, S., . . . Ashby, S. (2023). In the footsteps of Ohthere: Biomolecular analysis of early Viking Age hair combs from Hedeby (Haithabu). Antiquity, 97(395), 1233-1248.