Via Appia: İmparatorluğu Birbirine Bağlayan 2300 Yıllık Roma Yolu

Yapımına MÖ 312 yılında başlanan Appius Yolu (Via Appia), antik Roma döneminin en eski, en ünlü ve stratejik açıdan en önemli yollarından biri.

Yapımında Roma’da “censor” (yüksek memur) olan Appius Claudius Caecus’un önderlik ettiği yolun başlangıçta Roma’dan Campania’daki Capua’ya kadar 212 km boyunca uzandığı biliniyor. Ancak daha sonraki yıllarda, yaklaşık MÖ 244 civarında, yol Beneventum, Tarentum ve nihayet Brundisium (günümüzde Brindisi) limanına kadar 370 km daha uzatılıyor.

Güneydoğu İtalya’nın limanlarına ve dolayısıyla Yunanistan’a ve Doğu Akdeniz’e giden ana “otoyol” olan Appius Yolu o kadar önemliydi ki imparatorluk döneminde praetorian rütbesindeki üst düzey bir memur tarafından idare ediliyordu.

Yol ortalama 6 metre genişliğindeydi ve drenajı kolaylaştırmak için yüzeyi hafif dışbükeydi. Yolun temeli, kireç harcıyla birbirine yapıştırılmış ağır taş bloklardan oluşuyordu; bunların üzerine düzgün ve ustaca bir araya getirilmiş çokgen bazalt levhalar döşenmişti. Antik Roma’nın can damarı olan ve hem askeri hem de ekonomik bir arter görevi gören Appius Yolu’nun yapımı büyük bir projeydi ve sahip olduğu mükemmel işçiliği yüzyıllarca sergiledi.

Roma dışındaki Appius Yolu’nun ilk birkaç kilometresinin iki tarafı çarpıcı bir dizi anıtla çevrili, ayrıca yol kalıntıları boyunca mil taşları ve diğer yazıtlar da bulunuyor.

MS 1. yüzyılda Romalı şair Statius ona “longarum regina viarum” (uzun yolların kraliçesi) adını verdi. Yapımından yüzlerce yıl sonra yazan MS altıncı yüzyıl Bizans tarihçisi Procopius da onun mühendisliğini övdü.

Antik Roma gösterişli birçok özelliği ile ünlüydü. Akla ilk gelenler; gladyatörler, parlak zaferler ve imparatorlar. Fakat Roma’nın tarihe yaptığı en kalıcı katkı muhtemelen, “Bütün yollar Roma’ya çıkar” deyişi ile ünlü, 322.000 km kadar geniş, birbirine bağlı bir ağ sağlayan  yollarıydı.