500 Milyon Yıllık ‘Anormal Karides’ Yumuşak Avları İğnelemiş

Bilim insanları, soyu tükenmiş bir süper avcı olan Anomalocaris canadensis’in ne ile beslenmiş olabileceğinin gizemini çözdü.

Sanatçının, tehditkar uzantılarıyla avını delen Kambriyen yaratığı Anomalocaris canadensis tasviri. C: Katrina Kenny

Yaklaşık 500 milyon yıl önce, bir ev kedisi büyüklüğündeki bu süper avcı, yüzündeki dikenli uzantılarıyla delebileceği avları ararken denizde terör estirdi.

Paleontologlar yıllarca, adı kabaca “Kanada’dan gelen anormal karides” anlamına gelen eklem bacaklı Anomalocaris canadensis’in ‘mızraklarını’ trilobitleri ve diğer sert kabuklu avları delmek için kullandığını düşünüyordu. Ancak Proceedings of the Royal Society B dergisinde yayımlanan bir araştırmaya göre, bu Kambriyen yaratık muhtemelen yumuşak gövdeli hayvanları avlıyordu.

(İlgili: 240 Milyon Yıllık Yaratığın Boynu Tek Isırıkta Kopmuş)

Amerikan Doğa Tarihi Müzesinde doktora sonrası araştırmacı olan baş yazar Russell Bicknell, “Kambriyen trilobitlerinde (Kanada’da iyi korunmuş Burgess Shale’deki fosil kayıtlarında) gördüğümüz yaralanmalara neyin sebep olduğu konusu uzun süredir merak ediliyordu. A. canadensis’in muhtemelen avını yakalayıp delmek için dikenli uzantılarını kullanarak hasara neden olan hayvanlardan biri olduğu düşünülüyordu.”

Karides benzeri A. canadensis’in iki dehşet verici yüz uzantısını yaklaşık 1 metre uzunluğundaydı. Daha önce başka bir araştırmacı ekibi, ısırma kuvveti modellerine dayanarak sert trilobitlerin bu süper avcının beslenme düzenin bir parçası olmadığını öne sürmüştü ancak yeni ekip farklı bir yaklaşım benimsedi.

Anomalocaris canadensis’in fosilleşmiş kalıntıları. C: Allison Daley

Bilim insanları, mevcut fosil bulgulara dayanarak A. canadensis’in 3B bilgisayar modelini oluşturdu; ayrıca Kambriyen canavarının günümüzdeki benzer örnekleri olarak yerine geçen hayvanları inceledi, örneğin kamçılı örümcekler (eklem bacaklılar grubunun bir parçası Amblypygi) ve kamçılı akrepler (Uropygi). Bu modern eklem bacaklıların avlarını yakalayıp tutarken uzantılarını nasıl kullandıklarını incelediler.

Ekip, A. canadensis’in hayvanları yakalamakta usta olmasına rağmen, hayvanın yüzündeki iki uzantısının, trilobitlerin sert dış iskeletlerini gerçekten delemeyecek kadar hassas olduğu sonucuna vardı. Bicknell, “muhtemelen at nalı yengecinin dış iskeletinin yüzey tabakasına benzer bir kimyasal bileşimden oluşuyordu” diyor.

Bicknell, “Çalışmamız, uzantılardaki sivri uçların, daha sert avlarla başa çıkmaya çalışsaydı büyük ihtimalle zarar göreceğini gösteriyor.” diyor.

Araştırmacılar, bu sert avlar yerine eski avcının su sütununda duran ve yüzen yumuşak gövdeli hayvanları hedef aldığını söylüyor.

Bicknell, “Bu canlı, muhtemelen mürekkep balığı gibi yüzüyor, uzantıları önüne doğru uzanıyor ve kanatları suda hızlanmasına yardımcı olmak için kıvrılıp bükülüyordu.” dedi. “Sonra da avını yakalayıp sanki bir iğneliği delermiş gibi deliyordu.”


Live Science. 11 Temmuz 2023.

Makale: Bicknell, R. D., Schmidt, M., Rahman, I. A., Edgecombe, G. D., Gutarra, S., Daley, A. C., … & Paterson, J. R. (2023). Raptorial appendages of the Cambrian apex predator Anomalocaris canadensis are built for soft prey and speed. Proceedings of the royal society B, 290(2002), 20230638.

Dokuz Eylül Üniversitesi Mütercim-Tercümanlık bölümü lisans mezunu.

You must be logged in to post a comment Login