Çömleğin İçinden Çıkan Bu Bebek Elinin Hikayesi Ne?

Elinde madeni bir para tutan bebeğin kalıntıları, mezarlığın terk edilmesinden en az 150 yıl sonra bir çömlek içinde gömülmüş.

2005 yılında bir ekip, Macaristan’ın Nyarlorinc kentindeki terk edilmiş bir mezarlıkta bulunan bir çömleği açtı ve elinde para tutan bir el buldu. Ayrıca el yeşildi.

Araştırma ekibinin keşiften yıllar sonra yayınladığı makaleye göre, el doğal olarak mumyalanmıştı ve günümüze kadar çok iyi korunmuştu.

“Nyárlőrinc-Hangár út’in Geç Orta Çağ osteolojik koleksiyonunda veri toplama sırasında, kısmen mumyalanmış gibi görünen küçük bir bireyin çok küçük, yeşil renkli kalıntılarına rastladık.”

(İlgili: 16. Yüzyıl Mezarlığında Ağzında Sikke Olan 100 Çocuk Bulundu)

“Bu küçük kalıntıların korunma durumu o kadar iyiydi ki, biyo-arkeolojik kayıtlarda eşi benzeri olmayan bu nadir bulgular hakkında ortak bir sonuca varmak için diğer bilim alanlarından bir uzmanı kemikler üzerinde bir dizi multidisipliner araştırma yürütmeye davet etmeye karar verdik.”

Vakanın diğer garip ve açıklanamayan detaylarında, kalıntıların yanında bulunan bir madeni para 1858 ile 1862 yılları arasında tedavüldeydi. Veya başka bir deyişle: Çömleğe gömme, mezarlığın terk edilmesinden en az 150 yıl sonra gerçekleşmişti.

Bununla birlikte, keşfedilmesi gereken asıl gizem, vücutta, özellikle de elin yumuşak dokusunda görülen korunmaya neyin sebep olduğuydu. Doğal mumyalanma nadir görülen bir olay. Bu tür bir mumyalanma, birkaç yöntemle gerçekleşse de, genellikle buradaki mezarlıktakinden daha kuru ve/veya daha soğuk koşullarda gerçekleşir. Ayrıca, mezarlığın yakınına yerleştirilen diğer cesetler, aynı temel koşullarda olmalarına rağmen normal bir şekilde çürümüşlerdi.

Ekip, cesetler üzerinde kimyasal analiz kullanarak cevabı buldu: Bebeğin vücudu, özellikle de bakır madeni parayı tutan elinde, bakırla doluydu. Hatta vücutta bulunan bakır, diğer mumyalarda bulunan seviyelerden 497 kat daha yüksekti.

Bakır paranın anti-mikrobiyal özellikleri, eli ve bakırın kontamine ettiği vücudun diğer kısımlarını mikroplar tarafından parçalanmaktan korudu. Araştırmacılar, bunun şimdiye kadar bildirilen ilk ‘sadece bakır kaynaklı mumyalanma’ vakası olduğuna inanıyor.

Ekip, cesetlerin yanına bakır yerleştirilmiş diğer mezarlarla birlikte gelecekte daha fazla vakanın ortaya çıkacağını umuyor.

Makale: Balázs, J., Bereczki, Z., Bencsik, A., V. Székely, G., Paja, L., Molnár, E., … & Pálfi, G. (2018). Partial mummification and extraordinary context observed in perinate burials: a complex osteoarcheological study applying ICP-AES, μXRF, and macromorphological methods. Archaeological and Anthropological Sciences, 10, 685-695.